Machiavelli: De Donkere Landen

Het spel …

Een tijdje geleden meldde 999 Games dat van het spel Machiavelli inmiddels meer dan 100.000 exemplaren waren verkocht. Dat is een aantal dat je zelfs bij boeken weinig tegenkomt. Een regelrecht succes dus voor het spel dat in 2001 de (eerste) winnaar van de Nederlandse Spellenprijs was.

Daarom is het misschien wat verbazend dat een uitbreiding zo lang op zich heeft laten wachten. Maar nu leent Machiavelli zich ook wat minder voor uitbreidingen dan modulaire spellen als Carcassonne en Alhambra (meer tegeltjes met extra regels) of Kolonisten van Catan (scenario’s). De Engelstalige versie, die wat later uitkwam dan de Duitse en Nederlandse, bevatte echter al wat extra karakters, die gedeeltelijk het resultaat waren van een wedstrijd om nieuwe karakters te bedenken. Het was een kwestie van tijd voor deze karakters ook in het Duits en Nederlands zouden uitkomen.

Met De Donkere Landen is dat dan eindelijk zover. Naast tien nieuwe karakters bevat deze uitbreiding ook nog een aantal nieuwe paarse gebouwen met leuke eigenschappen.

Op twee na kunnen alle karakters gebruikt worden in de plaats van de vertrouwde karakters uit het basisspel. Ze zijn dan ook genummerd van 1 tot 8. Als je met de uitbreiding speelt, kies je per getal een van beide karakters. Zo kun je met de Heks spelen in plaats van de Moordenaar (de nummers 1), tot aan de Diplomaat in plaats van de Condottière (de nummers 8). De overige twee karakters, de Koningin en de Artiest, hebben beide nummer 9. Met een van deze karakters kun je dus zelfs met z’n achten spelen.

De paarse gebouwen ten slotte hebben allemaal leuke mogelijkheden waarmee je het spel kunt manipuleren, of leuke bonuspunten kunt scoren. Mijn favoriet is toch wel de Balzaal. Als je Koning bent en je hebt deze kaart, dan moeten andere spelers ‘Dank U, Excellentie’ zeggen als je hun karakter oproept. Vergeten ze dat, dan is hun beurt direct voorbij!

Voor de paarse gebouwen geldt: overdaad schaadt. Om het spel niet te overvoeren is het aan te raden met niet meer dan vijf extra paarse kaarten te spelen; voor de rest kun je een willekeurige mix maken. Kijk dan wel uit dat je kaarten die betrekking hebben op een specifiek karakter (nl. de Moordenaar of de Condottière) selecteert afhankelijk van of deze karakters meedoen.

… en de waardering

Machiavelli is een van mijn favoriete spellen, dus dat ik die uitbreiding moest hebben was niet meer dan logisch. Niet alle karakters zijn even sterk, en je moet de mix van karakters zorgvuldig kiezen om het een beetje gebalanceerd te houden. De Diplomaat is wel erg sterk ter vervanging van die waardeloze Condottière, terwijl de Belastinginner alleen met veel spelers een redelijke vervanger is van de Dief. De paarse gebouwen zijn zonder uitzondering leuk, en maken het spel iedere keer weer anders. De Donkere Landen is niet noodzakelijk om van Machiavelli een leuk spel te maken, dat is het van zichzelf al. Maar voor de fans die na tientallen potjes toe zijn aan wat variatie is het een verplichte aanschaf.

Machiavelli is een van de meest compacte vormen van speelplezier. Een pak kaarten en wat plastic fiches is genoeg voor uren speelplezier. Met de uitbreiding de donkere landen, is het mogelijk nieuwe karakters en nieuwe gebouwen aan het spel toe te voegen. Het spel verandert hier in essentie niet echt door, het blijft gewoon erg goed, de uitbreiding zorg alleen voor nieuwe variatiemogelijkheden. Omdat sommige karakters zwakker zijn dan de originele geef ik het spel vier pionnen en geen vijf. Machiavelli-fans (en gezien de verkoopcijfers van dit spel zijn dat er genoeg) zullen absoluut plezier aan deze uitbreiding beleven, maar het is geen must.