Concordia

Zoals Peter Hein in zijn recensie van Caper aangaf ben ik gevoelig voor het uiterlijk van een spel. Een spel dat ik om die reden in de winkel had willen laten liggen is Concordia. Dit spel lag in de koopjeshoek van een grote speelgoedwinkel in Stuttgart toen Niek en ik daar een paar jaar geleden op vakantie waren. Ik vond het spel zo lelijk dat ik het links had laten liggen. Niek trok het spel echter uit de stapel en vroeg of ik het spel kende (nee) en hoe het scoorde op Boardgamegeek (hoog). Niek liep daarna met het spel onder zijn arm naar de kassa.

Behalve een uiterlijk dat me niet aanstaat, heeft dit spel ook nog een thema waar ik niet warm voor loop namelijk de handel op de Middellandse Zee in de tijd van de Romeinen.  Ik maakte dan ook weinig haast met het lezen van de regels. Tijdens een spellendagje trok Peter Hein dit spel echter met zichtbaar genoegen uit de kast omdat hij het graag wilde spelen. En zo geschiedde!

Concordia is dus een spel over handel in het Middellandse Zeegebied. Dit gebied staat op een kaart afgebeeld (op de achterkant van het bord staat een kaart met alleen Italië erop). De spelers zetten twee kolonisten (één die gebruik maakt van de benenwagen en de ander gebruikt een bootje) in Rome. Alle spelers krijgen verder een eigen spelersbordje waarop ze hun voorraden bewaren en waarop de waarde staat van de verschillende goederen. Én alle spelers krijgen een klein stapeltje actiekaarten. Daarop staan acties als “verplaats je kolonisten en bouw daarna in aangrenzende steden handelshuizen” of “pak 3 geld en handel daarna in maximaal 2 verschillende soorten goederen”. In het spel speel je elke beurt één kaart en voer je de daarop staande actie uit. Er is een speciale kaart waarmee je eerder gespeelde kaarten terug op handen kan nemen. That’s all!

Met behulp van de acties verplaats je dus je kolonisten door het Middellandse Zeegebied waarbij ze overal handelshuizen bouwen. Hierbij geldt weer eens  dat alleen de zon voor niets opkomt en je moet dus regelmatig geld en/of goederen betalen om een actie uit te voeren.  Aan goederen kom je met een actie waarmee je alle handelshuizen in één provincie activeert (dus niet alleen die van jou, maar ook die van andere spelers). Deze goederen kan je vervolgens gebruiken voor de bouw van nieuwe handelshuizen of je kan ze verhandelen voor geld. Met dit geld kan je dan bijvoorbeeld andere goederen of actiekaarten kopen.

Het spel is afgelopen als iemand al zijn huisjes heeft gebouwd of als de laatste actiekaart uit de voorraad wordt gekocht. Daarna volgt de eindwaardering. Tijdens deze eindwaardering spelen de actiekaarten wederom een rol. Onderaan elke kaart staat namelijk de naam van een Romeinse god, die op een bepaalde manier punten oplevert. Vestia levert je bijvoorbeeld punten op voor het geld dat je aan het eind van het spel hebt. Mars levert punten op voor het aantal kolonisten dat je gebouwd hebt. En Jupiter, Saturnus en Minerva leveren op verschillende manieren punten op voor de handelshuizen die je gebouwd hebt (bijvoorbeeld voor het aantal provincies waarin je een handelshuis hebt of punten per handelshuis van een bepaald type). De speler met de meeste punten wint vervolgens het spel.

…en de waardering

Het zal misschien een beetje als een verrassing komen na mijn introductie, maar ik vind dit spel echt super leuk. Jammer dat het zo lelijk is en zo’n suf thema heeft, want dat schrikt vast meer mensen af. De regels van dit spel zijn heerlijk simpel: speel een kaart en voer de (eenvoudige) actie uit die er op staat.

De uitdaging in dit spel zit er in dat om met de middelen die je hebt (actiekaarten, goederen, geld, handelshuizen op het bord) je zo te ontwikkelen dat je veel punten scoort met de kaarten (einde spel waarderingsmogelijkheden) die je verzameld hebt. Dat is geen geringe opgave. De acties grijpen vaak in elkaar. Als je een nieuw handelshuis wilt bouwen, dan moet je daar bijvoorbeeld niet alleen de bijbehorende actiekaart voor spelen (die je dus op handen moet hebben) maar er ook voor zorgen dat je op dat moment de juiste grondstoffen hebt om te bouwen (en daarvoor moet je weer in eerder beurten de actie produceren kiezen of gaan handelen). Je bent dus de hele tijd plannetjes aan het maken en moet die ook continue aanpassen doordat de andere spelers ondertussen niet stil zitten (bouwen ze weer een handelshuis op het plekje waar jij op aasde, waardoor het voor jou duurder wordt). Je wilt altijd meer dan je kan en het levert het soort stress op waar spellenliefhebbers blij van worden om uit alle opties de beste te kiezen.

Een lelijke doos is wel zo’n beetje de slechtst denkbare reden om een spel niet te spelen. Wat bijvoorbeeld te denken van Hanzesteden? Het spelmateriaal van Concordia is al een stuk beter in orde en met het spel zelf is dat nog meer het geval. Concordia is een boeiende logistieke puzzel, waarbij je vaak op tijd toe moet slaan om je medespelers voor te zijn. Teveel aandacht voor de tactiek is weer niet zonder risico. Meer dan eens kwam ik er aan het einde achter dat ik mijn deck met het oog op de puntentelling suboptimaal had samengesteld. Dit voortdurende gepuzzel maakt dat je je bij Concordia nauwelijks verveelt.