Goa

Het spel …

Goa wordt wel het Puerto Rico van Hans im Glück genoemd. Erg vreemd is dat niet, want er zijn duidelijke overeenkomsten. Beide spellen spelen zich af in exotische kolonies, waar je plantages bouwt om met de opbrengsten punten te genereren. Daarnaast zijn beide spellen gericht op een publiek van veelspelers. Verder hebben de spellen weinig gemeen. Wat mechanismen betreft ligt Goa dichter bij Fürsten von Florenz, nog zo’n topper van alea.

Goa is een echt ontwikkelingsspel. Iedereen heeft twee eigen speelborden, waarop je je ontwikkeling bijhoudt; de interactie is vooral indirect. Punten scoor je op verschillende manieren, maar de belangrijkste is de ontwikkeling op de vijf trajecten van je ontwikkelingsbord. Hoe verder je op een traject bent, hoe meer punten je relatief krijgt. Specialisatie levert dus meer punten op dan spreiding, maar je moet in alle trajecten toch wel een beetje ontwikkeld zijn om vooruitgang te (blijven) boeken. Voor het ontwikkelen heb je twee zaken nodig: schepen en specerijen. Beide verkrijg je door tijdens de actiefase van een speelronde de actie van het bijbehorende traject uit te voeren. Hoe verder je ontwikkeling, hoe meer je krijgt.

Voor de specerijen heb je echter ook nog plantages of kolonies nodig. Het stichten van een kolonie is de actie behorend bij weer een ander traject, en is kansafhankelijk. Hoe verder je ontwikkeling in dat traject, des te groter de kans dat het stichten lukt. Plantages kun je echter alleen in de veilingfase van een speelronde krijgen, die aan de actiefase voorafgaat. Behalve de plantages wordt er nog van alles geveild, zoals eenmalig extra schepen, kolonisten (die nodig zijn voor een kolonie), actiekaarten, permanente inkomsten, bijzondere acties of bonuspunten.

In de veilingfase kiest elke speler een fiche uit om te veilen. Bij de veiling van een fiche mag iedere speler precies één bod doen, waarbij de aanbieder het laatste woord heeft. Koopt hij het fiche zelf, dan betaalt hij het geld aan de bank, in andere gevallen betaalt de koper het bod aan de aanbieder. Extra geld voor het bieden is dus ook erg handig, en daarvoor is er de actie van het vierde traject op je ontwikkelingsbord. De actie van het vijfde traject ten slotte levert je expeditiekaarten op. Die kun je tijdens het spel inzetten om speciale acties uit te voeren, of bewaren om aan het einde bonuspunten te scoren. Hoe verder je ontwikkeling op dit traject, hoe meer kaarten je mag pakken en ook houden.

Het spel eindigt na acht rondes, waarbij na de vierde ronde het bord ververst wordt met nieuwe fiches. Wie dan de meeste punten heeft gescoord met zijn ontwikkeling, kolonies, expeditiekaarten enzovoort wint het spel.

… en de waardering

Goa is een erg complex spel. Bij het doornemen van de regels zakt de moed je regelmatig in de schoenen door weer een extra regeltje. Als je het eenmaal speelt valt het reuze mee, maar dan is er sprake van een andere complexiteit: de enorme veelheid aan keuzes. Tijdens het spel moet je kiezen welk fiche je gaat veilen, hoeveel je op welk fiche gaat bieden, welke acties je gaat doen (en in welke volgorde), of je expeditiekaarten inzet of toch maar niet en ga zo maar door. Uiteraard moet je daarbij ook nog eens in de gaten houden wat de anderen doen: kaapt iemand geen gratis expeditiekaart voor je neus weg, zit die ene leuke kolonie er nog wel in, hebben de anderen niet veel meer geld? Moeilijk, moeilijk. Normaal gesproken houd ik daar erg van, en ook in Goa zou ik vaak willen dat je toch een extra actie zou hebben. Tegelijkertijd is het een minpunt, omdat al die keuzevrijheid soms iets te veel is, vooral voor mensen die toch al de neiging hebben (te) lang na te denken. Daardoor kan Goa zomaar langer dan drie uur duren, en dat is toch een domper op mijn speelplezier. Ik geef het niet de maximale waardering, maar ik kan Goa zeker aanraden aan iedereen die van stevige bordspellen houdt.