Spyrium

In 2005 verscheen het door Wiliam Atta ontworpen spel Caylus, een gortdroge workerplacer. Dit spel sloeg al snel aan bij spellenliefhebbers all over the world en won een berg prijzen waar je u tegen zegt (waaronder de Deutscher Spiele Prijs). In 2007 kwam nog een kaartspel-variant van Caylus uit (Caylus Magna Carta), maar afgezien van twee kleine spelletjes die niet veel stof hebben doen opwaaien, verschenen er geen nieuwe spellen van William Atta, totdat op Spiel 2013 Spyrium werd gepresenteerd. Ook dit spel is redelijk onopgemerkt gebleven. De vraag is of dat terecht is.

Wat Spyrium deelt met Caylus is dat het wederom een gortdroog spel is. Thematisch speelt het zich af in een soort steampunk-achtige wereld. Spyrium is een mineraal met allemaal bijzondere eigenschappen en is dan ook bijzonder gewild in deze wereld. In het spel speelt het krijgen en verkopen (voor geld of punten) van Spyrium dan ook een belangrijke rol.

Het spel wordt over verschillende rondes gespeeld. Iedere ronde worden negen kaarten in een 3*3 opstelling neergelegd. Vervolgens bestaat een ronde uit twee fases: in de eerste fase plaats je poppetjes op het bord en in de tweede fase haal je ze weer van het bord af. Spelers mogen zelf weten wanneer ze overstappen van fase 1 naar fase 2 en kunnen er dus voor kiezen om niet al hun poppetjes te plaatsen maar in plaats daarvan eerder te beginnen met het terughalen van de poppetjes.

Bij het plaatsen van de poppetjes moet je ze tussen twee kaarten in zetten. Bij het terughalen van de poppetjes mag je kiezen wat je met het terug gehaalde poppetje wilt doen. Je kan hem geld laten verdienen, je krijgt dan net zo veel geld als er andere poppetjes om de kaart waar de pop aan stond staan (je moet kiezen welk van de twee kaarten je bekijkt). De andere optie is dat je met het poppetje een kaartactie uitvoert van een kaart waar hij aanligt. Er zijn verschillende soorten kaarten, sommige geven het recht om een actie uit te voeren (pak geld, pak spyrium-kristallen, krijg punten). Deze kaarten kunnen door meerdere spelers geactiveerd worden (als er maar een poppetje naast staat). Andere kaarten kan je kopen en zijn daarna van jou. Vaak geven deze kaarten de mogelijkheid om een extra actie uit te voeren (een kaart met een mijn levert je bijvoorbeeld extra spyrium op).

Als je een pop terughaalt om een kaartactie uit te voeren, dan moet je daarvoor net zo veel geld betalen als er poppen van anderen om de kaart heen staan. Tijdens het spel wil je dus vaak aan de ene kant graag poppen vroeg terughalen zodat je er veel geld voor krijgt (want nog veel andere poppen die op het bord staan), maar aan de andere kant worden interessante kaarten daardoor weer goedkoper voor de andere spelers.

Na zes rondes is het spel afgelopen en wie dan de meeste punten heeft wint.

…en de waardering

Spyrium is een degelijk liefhebbersspel voor de hardcore gamer. Het is een toegankelijk spel met weinig regels die ook nog logisch in elkaar zitten waardoor ze goed te onthouden zijn. Maar het is wel een heel pittig spel, dat op het scherpst van de snede gespeeld wordt. Je komt altijd van alles te kort, je wilt altijd meer dan je kan en de aantrekkelijke acties worden in rap tempo voor je neus weggekaapt. Je moet dus een goed plan hebben en tegelijkertijd flexibel in kunnen spelen op de veranderende omstandigheden. Ik vind dit daardoor een lastig spel om te waarderen. Aan de ene kant is het spel echt heel goed, maar aan de andere kant is het wel een spel vol frustratie doordat er zo veel mis kan gaan. Ik speel zelf liever spellen die iets vriendelijker zijn, maar dat is echt een smaakdingetje. Ik vind het spel te goed om het geen 4 pionnen te geven, maar wil er wel graag de waarschuwing blij plaatsen dat je er tegen moet kunnen dat het er hard aan toe gaat in dit spel. Als je daar niet van houdt (of niet tegen kan), dan zou het zo maar kunnen dat een potje Spyrium een frustrerende ervaring gaat worden.