Top-100 2018: 1-10

Daar zijn ze dan: de tien populairste kaart-, dobbel-, en bordspellen in Nederland en Vlaanderen van 2018. Vooral wat pittiger bordspellen en klassiekers, maar ook wat luchtiger werk en de hoogste nieuwe binnenkomer van dit jaar.

10. Dominion (Donald Vaccarino, 2008)
Positie vorig jaar: 6
Verschil: -4
Dominion zakt naar zijn laagste positie ooit, maar is nog steeds het allerpopulairste kaartspel in de lijst. 7 Wonders heeft het nakijken.
“Deckbuilding, een simpel idee. De eerste uitwerking daarvan is nog steeds de beste, want de elegantste en de best ontwikkelde.” (Eugène)
“Een spel dat je 1000 keer kunt spelen en de 1001ste keer nog steeds zin in hebt? Dat betekent iets. Een betere deck builder heeft zich nog niet aangediend.” (Bruno)
“Deze dozen worden meestal uitgehaald op het einde van een spelavond. Nog vlug een spelletje Dominion. Meestal blijft het niet bij één spelletje. Zo is Dominion al vaak de oorzaak geweest van een veel te korte nacht…” (Thijs)

9. Tzolk’in (Simone Luciani en Daniele Tascini, 2012)
Positie vorig jaar: 8
Verschil: -1
Ook Tzolk’in is al weer jaren een vaste kracht in de top-10. Er staan veel werkverschaffers in de lijst, deze heeft toch weer voor vernieuwing in het genre gezorgd.
“Het ziet er mooi uit, de beurten gaan snel, de frustratie is hoog omdat de keuze reuze is. Kortom, een topper.” (Eline)
“Workerplacement met een enorme twist. De wielen voegen een prachtig planningselement in de tijd toe. Dit spel daagt me zeer uit, is lastig om goed te spelen.” (Michiel)
“Elegant en fascinerend spel. De tandwielen die het bord veranderen introduceren een timing element dat zowel strategisch als tactisch behoorlijk uitdaagt.” (Sander)

8. El Grande (Wolfgang Kramer, 1995)
Positie vorig jaar: 5
Verschil: -3
Onverslaanbaar, dat mag je El Grande wel noemen. Altijd in de top-10, maar nooit op het podium. Laat wel regelmatig eendagsvliegen achter zich die daar wel in slaagden.
“Avonden met ongekend spannende potjes, iedereen wil telkens weer revanche, net weer een iets andere strategie uitgedacht die wellicht wel het verschil kan maken.” (Matthijs)
“Wel met volle bezetting. Ze kunnen me dan op elk uur uitnodigen voor een partijtje.” (Eric)
“Net als Puerto Rico geeft El Grande mijn collectie extra cult-of-the-classic gehalte om balans te houden ten opzichte van cult-of-the-new.” (Niels)

7. Orléans (Reiner Stockhausen, 2014)
Positie vorig jaar: 13
Verschil: +6
Na een verblijf van twee jaar in de lijst dringt Orléans nu ook de top-10 binnen. Gezien de uitbreidingen, varianten en reacties van fans is het hier niet zo maar weg.
“Blijft spel na spel leuk door de verschillende mogelijke strategieën en ik kan niet wachten de uitbreidingen te proberen.” (Max)
“Zo verslavend, dat grabbelen in die zak.” (Ilja)
“De beste bagbuilder die er is. Lekker grabbelen en altijd weer een uitdaging.” (Ashra)

6. Azul (Michael Kiesling, 2017)
Positie vorig jaar: –
Verschil: nieuw
En dit is ‘m dan, de hoogste nieuwe binnenkomer. Sterker nog, het is de hoogste nieuwe notitie ooit. Nooit kwam een nieuw spel hoger binnen dan op 9. Ook wel leuk dat het vaste auteursduo Kramer & Kiesling nu allebei met een eigen spel in de top-10 staan.
“Ik denk dat we nog heel veel van dit spel gaan horen…” (Dagmar)
“Let maar op: dit wordt Spiel des Jahres 2018!” (Richard)
“Spel van het jaar 2018, schrijf dat maar al op.  Deze zal nog jaren in de lijst staan.” (Pascal)

5. Splendor (Marc André, 2014)
Positie vorig jaar: 3
Verschil: -2
Verreweg het luchtigste spel in de top-10 blijft Splendor maar hoog in de lijst eindigen. Die derde plaats van vorig jaar was zeker geen uitschieter.
“Doodse stilte, opperste concentratie, af en toe doorbroken door het   klinkende geluid van de fiches; zo klinkt Splendor.” (Ilja)
“Een onweerstaanbare spellensnack die snel uitgelegd is, snel speelt, altijd spannend is en waarbij het zelden bij één potje blijft.” (Dagmar)
“Eenvoudige regels, veel keuzes, vlot gespeeld, perfectie.” (Niek)

4. Die Burgen von Burgund (Stefan Feld, 2011)
Positie vorig jaar: 11
Verschil: +7
Soms heeft kwaliteit tijd nodig om boven de te komen drijven. Burgen staat al zeven jaar in de lijst, om nu pas in de top-10 te komen. Zo’n lange en gestage klim naar de top zie je maar bij weinig spellen in de lijst.
“Zeer evenwichtig spel, meerdere wegen om te winnen, goed spelmechanisme, mooie uitvoering.” (Gerrit-Jan)
“Niet mooi qua artwork maar het spelplezier vergoedt veel!” (Hilbert)
“Voor mij de beste Feld, stel je eens voor dat het ook nog een mooi spel zou geweest zijn.” (Pascal)

3. Terra Mystica (Jens Drögemüller en Helge Ostertag, 2012)
Positie vorig jaar: 2
Verschil: -1
Terra Mystica zat twee jaar Puerto Rico in de nek te hijgen, en neemt nu even gas terug. Maar de komende jaren zie ik dit nog wel bij de bovenste vijf bivakkeren.
“De laatste jaren heeft geen spel me na de eerste keer spelen zo geraakt al Terra Mystica. Een hoge herspeelbaarheid, gecombineerd met veel keuzes en een lage geluksfactor maken dit voor mij een fantastisch veelspelersspel.”
“Iedere spel opzet is anders, ieder volk speelt anders en iedere keer wil ik weer experimenteren met een andere manier van spelen.” (Marco)
“Deze mega-euro heeft zich binnen mijn eigen lijst opgewerkt naar een plek tussen de spellen waar ik verslaafd aan ben.” (Daniël)

2. Terraforming Mars (Jacob Fryxelius, 2016)
Positie vorig jaar: 30
Verschil: +28
De pijlsnelle opmars van dit spel is voor mij toch wel de verrassing van het jaar. Dit leek me een typisch spel om (net) de top-20 te halen, maar is nu ineens een serieuze kandidaat voor de eerste plek. Ik ben benieuwd naar volgend jaar.
“Ha, wat een heerlijk, meeslepend spel, voor je het weet ben je een paar uur verder. Soort mix van Race for the Galax, Kolonisten van Catan, en Puerto Rico. Natuurlijk smaakt dat lekker!” (Sander)
“Wat een lekker spel is dit. Door het kaartgedreven karakter en het thema voelt dit als een soort epische variant op Race for the Galaxy; echt een avontuur.” (Jeroen)
“Ik weet niet waarom ik Terraforming Mars blijf spelen; waarschijnlijk juist omdat je zo afhankelijk bent van de kaarten die je trekt. Overgeleverd aan je corporatie en de kaarten krijg ik het gevoel van een sprong in het duister richting een planeet die ik wil koloniseren.” (Niels)

1. PUERTO RICO (Andreas Seyfarth, 2002)
Positie vorig jaar: 1
Verschil: 0
Ach, wat moet ik hier nog schrijven om niet in clichés te vervallen. Nog een jaar en Puerto Rico staat tien jaar op rij bovenaan en kan het met pensioen.
“Een topspel waarbij iedereen tegelijkertijd aan de beurt is. Verveelt nooit.  Dit spel staat voor mij eenzaam aan de top.” (Patrick)
“Ondanks alle geweldige nieuwe spellen die er momenteel verschijnen, blijft dit toch nog elk jaar op tafel komen. Dit spel bewijst dat het niet nodig is om tientallen verschillende actietegels in de doos te gooien om de herspeelbaarheid te verhogen. Als de mechanismes en de spelerinteractie zo goed ontworpen zijn, komt het met de herspeelbaarheid vanzelf in orde.” (Roel)
“Tja, wat moet over dit spel nog zeggen wat nog niet is gezegd een spel waar je mij midden in de nacht voor mag wakker maken.” (Jan)
“Welk ander spel kan je met elke willekeurige spelersgroep spelen? Blijft voor iedereen interessant? Levert elke weer een spannende pot op? Mijn absolute nummer #1!” (Rutger)

Wat weer een lijst mensen. Vol met toppers en overschatte meuk. Welk spel in welke groep zit verschilt gelukkig voor iedereen. Van mij stonden er vier in mijn eigen lijst, nog eens drie speel ik ook met plezier en de andere drie liever niet weer. Verder zal ik daar niks over zeggen.