De kolonisten van Catan oud vs nieuw

Geplaatst door

In 2012 is het mateloos populaire bordspel De Kolonisten van Catan in een nieuw jasje gestoken. Dat mocht ook wel eens, het spel stamt per slot van rekening nog uit het vorige millennium. In dit blog zal ik de nieuwe versie vergelijken met mijn (stok)oude versie. Ik besef me dat tussen deze twee versies nog een paar andere hebben gezeten, maar die staan hier niet in de kast dus vandaar dat ik deze vergelijking maak.

Dit is de doos van mijn oude versie. Zoals jullie kunnen zien is hij goed versleten van alle keren dat ik het spel gespeeld heb en alle keren dat ik het spel ergens mee naar toe heb genomen. Ik heb dit spel echt tientallen keren gespeeld.



En dit is de doos van de nieuwe editie. De grote zon is gebleven, maar verder is alles veranderd. Persoonlijk vind ik de afbeelding op de oude doos mooier, maar over smaak valt niet te twisten. Mijn editie is nog zo oud dat hij nog in een dunne doos zit. In de beginjaren van Catan zat het basisspel en de zeevaardersuitbreiding in dunne dozen en de steden en ridders uitbreiding in een dikke doos. Inmiddels zitten alle Kolonisten spellen in dikke dozen. Ik gok dat dat er mee te maken heeft dat veel mensen bereid zijn om meer te betalen voor een dikke doos dan een dunne doos. Bij spellenliefhebbers ligt dit doorgaans anders, daar is vooral kastruimte de schaarse factor.

In mijn editie werd je geacht alles gewoon los in de doos te gooien. Waarschijnlijk heeft iedereen met zo’n oude editie een eigen oplossing gevonden. In mijn doos zit het materiaal inmiddels netjes in ziplockjes. Dit is niet altijd zo geweest, de speelstukken hebben lange tijd in luciferdoosjes gezeten, maar die heb ik op een gegeven moment vervangen door zakjes.

De getallenfiches zitten bij mij in een kokertje van een filmrolletje. Met terugwerkende kracht moeten we toch wel toegeven dat een nadeel van het digitaal fotograferen is dat je niet meer aan deze kokertjes kan komen, wat waren dat handige doosjes om kleine dingetjes in te bewaren.


In de nieuwe editie zit natuurlijk keurig een voorgevormde tray waar je al je materiaal in kan opbergen. Eigenlijk heb je geen ziplockjes nodig, maar omdat ik weet geen tray het materiaal op zijn plek houd als een doos wordt omgedraaid, heb ik alles toch maar in zakjes gestopt. Het is zo zonde als er net één speelstukje kwijt raakt en op deze manier wordt de kans daarop wel heel erg klein.

Het spelmateriaal heeft natuurlijk een complete make-over gehad. Links het oude bord met al zijn losse tegels. Voordeel daarvan was dat je het eiland in een wilde bui ook eens een andere vorm kon geven. Nadeel was dat alles wel heel makkelijk verschoof en er regelmatig kieren tussen de tegels zaten. Het mocht de pret niet drukken, maar een beetje onhandig was het wel.

In de nieuwe versie (rechts) zijn de zeetegels vervangen door langgerekte stukken die je aan elkaar kan klikken (net als bij een puzzel). Op die manier ontstaat een frame waarin je de andere losse tegels legt. Het frame houdt de boel goed bij elkaar en dat speelt vast wel zo prettig. De landschappen zijn ook opnieuw vormgegeven en zien er een stukje frisser uit.

Het hele bord is ook een stukje kleiner geworden. Dat zie je goed als je het oude en nieuwe bord naast elkaar legt. Dit is een belangrijke reden waarom de nieuwe uitbreidingen (zoals Piraten en Ontdekkers) niet goed combineren met het oude spel. De schaal matcht niet. In veel uitbreidingen gebruik je ook speciale tegels (bijvoorbeeld met goudmijnen) en die moeten natuurlijk wel passen. Voor liefhebbers van het eerste uur is dit wel een beetje zuur (het is kostbaar om al je oude sets te vervangen door nieuwe).

In het spel worden dezelfde nummerfiches gebruikt en liggen ze ook nog steeds in dezelfde volgorde. Alleen het lettertype en de achtergrondkleur zijn verandert. Een dobbelsteen valt ook nauwelijks te veranderen. Alleen het materiaal is aangepast, in de oude versie waren de dobbelstenen van hout, in de nieuwe versie zijn ze van kunststof.

In de oude versie waren de speelstukken van hout gemaakt. In de nieuwe versie zijn ze van kunststof. Door het gebruik van kunststof zijn de speelstukken veel gedetailleerder geworden. Je kan zien dat ze er werk van hebben gemaakt.

Persoonlijk vind ik het prettiger spelen met de oude, houten speelstukken. Hout ligt lekkerder in de hand en voelt warmer dan het nieuwe kunststof. En een groot voordeel van de simpele houten figuren was dat je zo leuk kon “spelen” met je voorraadje speelstukken tussen de beurten in. Dat gaat toch een stuk minder prettig met de kunststoffen stukken.

De grondstofkaarten zijn ook opnieuw vormgegeven. Ik vind de nieuwe vormgeving wel mooi, het sluit ook goed uit bij de nieuwe versie van het kaartspel (De Vorsten van Catan). De ontwikkelingskaarten zijn ook opnieuw vormgegeven, maar de soorten kaarten zijn hetzelfde gebleven. De nieuwe kaarten zien er veel mooier uit. Ik vond het grappig om te zien dat de ook de spelling van één kaart is aangepast: van Cathedraal met een chique C naar Kathedraal met een K. Ook de bouwkostenkaarten, kaart voor de grootste riddermacht en de kaart voor de langste handelsroute zijn met hun tijd meegegaan. Ik snap alleen niet waarom in de nieuwe versie de afkorting OP (overwinningspunt) wordt gebruikt op de grondstoffenkaart in plaats van het oude punten. Het is voor mensen altijd minder makkelijk als je een afkorting gebruikt dan als je iets vol uit schrijft.

De rover blijkt in het nieuwe spel in eens vrienden te hebben. In het oude spel werd de rover vertegenwoordigd door een strakke houden zwarte pion, in het nieuwe spel is deze vervangen door een kunststoffen miniatuurtje met drie rovers. Gelukkig jatten ze nog steeds maar één grondstof als een zeven wordt gegooid. Dat is dan weer niet veranderd.

Al met al vind ik dat de nieuwe versie ten opzichte van mijn (stok)oude versie er op een boel punten op voorruit is gegaan. De rand om de tegels op zijn plek te houden is handig, de kaarten zien er mooier uit en het is handig dat er een goede inlay in de doos zit. Persoonlijk vind ik het vooral jammer dat er in de nieuwe versie kunststoffen speelfiguren worden gebruikt, ik vind hout toch lekkerder spelen en meer kwaliteit uitstralen. Ook blijf ik de oude doos mooier vinden. Het heeft iets mysterieus dat silhouet in het zwart van dat kleine dorpje op de voorgrond met die enorme ondergaande zon op de achtergrond.

Maar uiteindelijk draait alles om het spel zelf. En daar is niets aan veranderd en dat is maar goed ook. De Kolonisten van Catan is een klassieker en ik verwacht dat het nog vele jaren in de schappen zal staan. Dit spel heeft mij en vele anderen aan het spelen van bordspellen gekregen en ik hoop dat het die rol ook voor anderen nog jaren zal gaan vervullen. Aan de looks zal het zeker niet liggen.

19 reacties

  1. Kan iemand mij vertellen of de 6 scenario setjes bij de oude ( houte) versies ( basis en zeevaarders) of dat ze ook bij de nieuwe gebruikt kunnen worden? Ik lees ergens iets over verschil in kaart grote. Verder super fijn om hier t verschil nu eens te lezen tussen houte set en plastic set. Duidelijk uitgelegd!

    1. Ze verschillen dus inderdaad van grootte en dus passen ze niet goed. En ik kan me voorstellen dat het bij sommige (of misschien wel alle) scenario’s een probleem is dat je een waterstromen ipv watertegels hebt omdat je die nodig hebt om het bord op te bouwen.

  2. In de familie hebben we een oudere editie van Catan, met houten straatjes en huisjes. We hebben ook zeevaarders en kooplieden en barbaren er bij, en een uitbreiding voor 5 tot 6 spelers. Nu zie ik dat de nieuwe editie plastic stukjes heeft. Ik vind die nieuwe stukjes helemaal nergens op lijken. Ze zijn niet meer iconisch, en niet meer makkelijk herkenbaar. Dat vind ik echt jammer, het werkt bovendien vervreemdend voor nieuwe spelers wie het moeilijk vinden de stukjes te herkennen.

    Daarnaast meen ik me te herinneren dat je vroegen voor 5 tot 6 spelers slechts 1 expansie set nodig had, en dat alle uitbreidingen zoals kooplieden en barbaren en zeevaarders altijd al geschikt waren voor 5 tot 6 spelers mits je die extra huisjes en straatjes had. Nu moet ik voor elke extensie ook weer een bijbehorende 5-6 expansie kopen, met elk een adviesprijs van boven de 20 euro. Daar zie ik nog niemand over schrijven online, maar dat is toch gewoon belachelijk duur?! Ik heb het idee dat 999 games hier op een hele vieze manier probeert extra omzet te maken, door opzettelijk alles uit te splitsen.

    Tot slot was de oude zeevaarder uitbreiding vierkant, en kon je ook tegels omgedraaid neerleggen alsof het mist tegels zijn. Niemand wist dan of je daar land of water zou aantreffen.
    De nieuwe zeevaarders is ovaal en bevat volgens mij veel minder tegels, dus minder ruimte om te zoeken naar verborgen eilanden. En het lijkt er op dat 999 games het hele concept van mist tegels nu verkoopt als onderdeel van een hele andere uitbreiding genaamd "Piraten & Ontdekkers". Hoezo? Mist hoort ook gewoon bij de standaard zeevaarders uitbreiding!

    Als iemand kan bevestigen of ontkennen wat ik hier schijf dan lees je reactie graag, ik wil een nieuw spel aanschaffen, maar moet nog besluiten of ik op zoek moet gaan naar de oudere (ik denk 5e) editie. Ik zou het zo jammer vinden als ik straks met de nieuwe 6e editie minder kan bij zeevaarders.

    Heeft iemand overigens de Nederlandse 6e editie al vergeleken met de United States editie? Misschien heeft die editie nog wel houten stukjes en een groot bord voor zeevaarders?

  3. Ik heb een vraag. Ik zoek bij de oude versie van Kolonisten van Catan de uitbreiding voor 5/6 spelers. Weet jij wat de goede uitbreiding hiervoor is?

  4. Ik baal van de nieuwe versie. Is er niet iemand die met me wil ruilen? Ik zoek de oude versie uitbreidingen van zeevaarders en basis en steden en ridders

  5. Leuk geschreven en ik begrijp je op alle punten. Wij hebben alle uitbreidingen van zeevaarders, S&R, K&B, etc. en zelfs Amerika. Allemaal in de oude versie. De spellen uitbreidingen die hierna zijn uitgekomen nog niet aangeschaft maar gaat snel gebeuren. Leuk geschreven!

  6. Je hebt tegenwoordig van de nieuwe versie ook weer 2 verschillende dozen.. eentje met basisspel in een kader (deze) en eentje waarbij dat kader weg is. Wat is daar dan weer het verschil tussen?

  7. Hoii,

    Ik vroeg me af of het oude basisspel te combineren is met het nieuwe steden&ridders spel. Of weet iemand waar ik het oude steden&ridders spel kan krijgen?

  8. Ik had van de oude 1e editie basis/zeevaarders/steden&ridders/barbaren&handelaren. Vond de nieuwe vormgeving van de laatste editie toch een stuk mooier dat ik het volgende heb gedaan: Basisspel opnieuw gekocht (voor de doos en kaartjes) en voor de andere uitbreidingen alleen de kartonnen borden (tegels) los gekocht. Het was even zoeken op internet. Maar heb daarmee alle houten onderdelen met de vormgeving van de nieuwe editie.

    BEAUTIFULLLLL

  9. Ik heb de oude houten versie en vind de plastic versie niet zo mooi.
    Piraten en Ontdekkers was ook met plastic stukken en geen 5-6 spelers versie.
    Heb die dan maar in Amerika besteld, van Mayfair.
    Ik moet wel toegeven dat het spelen met die houten versie (van Piraten en Ontdekkers niet zo praktisch is. Met de plastic versie blijven de mannetjes beter in de boot zitten. Met de houten versie vallen ze veel.
    Er bestaat ook een adaptatiesetje om toch de randen te hebben, samen met de oude versie van Catan. Alleen met de uitbreiding Schatten, Draken & Ontdekkingen mis je dan toch wel wat randstukken. Heb je Piraten en ontdekkers, heb je wel alle nodige randstukken voor Schatten, Draken & Ontdekkingen.
    Het is soms wel wat puzzelen, maar ik ga niet alles opnieuw kopen hoor. Heb basisspel + 5-6, zeevaarders + 5-6, steden en ridders + 5-6. Dat is al wel wat om te vervangen. Ok je hebt mooiere kaartjes, maar ik mis dan wel de degelijke houten stukken.

  10. Luitjes, ik mij een beetje ongerust.De afgelopen 2,5 maand is er niets nieuws meer geplaatst op Spellengek. Heb ik iets gemist of is er wat aan de hand?

    Joker2

  11. Bedankt voor je aanvulling. Dat wist ik niet. Persoonlijk kon ik prima uit de voeten met een dunn doos en vind ik dat er wel erg veel loze ruimte in de grote doos zit. Maar smaken verschillen!

  12. De dunne doos van de eerste Nederlandse editie had als reden dat 999 Games de adviesprijs onder 50 gulden wilde houden. Dat lukte ze alleen met de dunnen doos en de afwezigheid van een binnenwerk.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *