Het is maar een spelletje………

Toen ik vorig jaar na een personeelsfeest naar huis fietste vanaf de metro, kwamen er twee jongens op een scooter naast me rijden om me de weg te vragen. Ik kende het adres waar ze naar vroegen niet en probeerde ze uit te leggen waar een plattegrond te vinden was. Op een gegeven moment vond ik dat ze wel heel dicht naar me toe kwamen rijden en zag ik een graaiend handje richting mijn tas aan het stuur gaan. Ik probeerde zo snel mogelijk te beslissen wat ik moest doen (remmen of proberen die scooter omver te schoppen), maar het was al te laat de heren besloten hun kans te wagen. Doordat ik er bedacht op was, was ik snel genoeg om zelf een ruk aan mijn tas te geven waardoor hun poging om mij te beroven mislukte. Gelukkig gingen zij er toen als een haas vandoor. Ik heb nog een flinke tijd de bibbers van dit voorval gehad. Pas toen ik door de wintertijd gedwongen werd om weer door het donker te fietsen, ging ik dat ook weer daadwerkelijk doen. En nog steeds als er een scooter of brommer achter me rijdt ben ik meteen alert, of (als het al wat later op de avond is en het rustig op de weg is) bang.

Waarom ik dit hier vertel? Omdat het eigenlijk heel raar is dat dingen die je in het echt nooit zou doen, je wel doet aan de speeltafel. Aan de speeltafel wordt door beschaafde mensen heel wat afgeroofd, platgebrand, gemoord, gelogen, bedrogen en gekonkeld. Bekijk alleen maar eens de kaarten van het kolonisten kaartspel. De zwarte ridder, handelaar, spion, rooftocht en vuurduivel hebben weinig goeds in de zin. In Machiavelli zijn de twee naarste persoonlijkheden (dief en moordenaar) vaak ongekend populair, vooral als je met kinderen speelt. Dit zijn zo maar twee voorbeelden, maar kijk eens goed naar je spellenverzameling en er je zult zien dat in een groot deel van de spellen elementen zitten die je in real life absoluut zou afkeuren.

Dit is helemaal paradoxaal als je je bedenkt dat de nieuwe generatie spellen naar verluid is voortgekomen uit de afkeer van geweld in het Duitsland van na de tweede wereld oorlog. Veel spellen uit die tijd, waren spellen over oorlogen. Het verhaal gaat dat na de tweede wereldoorlog spellen over oorlogen sociaal niet meer geaccepteerd werden. Dit is bijvoorbeeld te zien aan het verschil in de formulering van de opdrachtkaarten in Risk. Waar wij de opdracht krijgen om de rode legers te vernietigen, moeten de Duitsers de wereld bevrijden van de rode legers (of iets dergelijks). Dat bekt toch net wat lekkerder.

Duitse spellenontwerpers gingen vanwege deze aversie tegen geweld op zoek naar andere thema’s om spellen over te maken. Uit deze ontwikkeling zijn de eurogames gekomen, spellen met beperkte regels, beperkte spelduur met weinig directe agressie waarbij iedereen tot het eind een kans maakt om te winnen.

Maar spellen die alleen maar lief en aardig zijn, zijn schijnbaar toch niet leuk genoeg en daarom zit er in veel spellen een snufje anti-sociaal gedrag. En ik speel deze spellen ook met plezier, al vind ik ook aan de speeltafel spellen waar je elkaar niet direct aanvalt, leuker dan spellen waar je continue van elkaar moet stelen e.d. Vooral als je jouw acties moet gaan gebruiken ten koste van iemand die toch al achterstaat, dan vind ik dat niet leuk om te doen. Ik kan me de frustratie van die speler te goed voorstellen. Het is maar een spelletje, maar dat wil wat mij betreft niet zeggen dat je daarom geen rekening meer met elkaar hoeft te houden. Als je het te bont maakt aan de spellentafel, zou je anders wel eens geen tegenspelers meer over kunnen houden!