Kraftwagen

Eind 19e eeuw begon de auto-industrie steeds meer op stoom te komen (soms zelfs letterlijk doordat er ook auto’s op stoom reden). Deze roerige periode in de auto-industrie staat centraal in Kraftwagen. Een mooi verhaal uit deze tijd gaat over de vrouw van automaker Carl Benz. Zij schreef in 1888 autogeschiedenis door (zonder toestemming van haar man of de autoriteiten) een langeafstandsrit te maken van Mannheim naar Pforzheim in een door haar man gebouwd prototype. Toen de benzine op was kocht ze zelf bij een drogist de ingrediënten waarmee ze de brandstof mengde. Ook prikte ze met haar hoedenspeld een verstopte brandstofleiding door toen dat nodig was. Bertha (zo heette ze) deed duidelijk niet voor haar man onder.

 

In Kraftwagen mogen we allemaal in de voetsporen van Bertha en haar man treden. Iedere speler heeft zijn eigen automobielbedrijf. Alle bedrijven proberen steeds mooiere auto’s en snellere motoren te bouwen om aan de vraag van klanten te voldoen. En natuurlijk wordt er geraced op het ciruit om te tonen wat jouw auto’s kunnen.

 

Het centrale spelmechanisme is een spoor waarop actiefiches in een rij liggen met daarachter fiches van de spelers. De speler die achteraan ligt is altijd aan de beurt en mag een actiefiche uitkiezen. Met de gekozen acties kan je bijvoorbeeld auto’s bouwen, motoren bouwen, arbeiders werven, klanten werven, racen of innoveren. Op sommige actiefiches staat 1 actie, op sommige 2 en op één fiche staan zelfs 3 acties.

 

Door te innoveren kun je steeds betere auto’s en/of motoren bouwen. De motoren kun je gebruiken om te racen, maar je kunt ze natuurlijk ook in een auto leggen die bestemd is voor de verkoop. Als je een auto en een motor hebt, dan kun je die samen met een monteur (niet alle kopers zijn zo handig als Bertha) naar de markt brengen door er een prijskaartje aan te hangen. Je weet alleen van te voren niet of klanten daar op zitten te wachten (niet alle auto’s worden verkocht).

 

Er zijn vier soorten klanten in het spel: klanten die van mooie auto’s houden (de motor doet er dan niet toe), klanten die vooral een snelle motor willen (en hoe de koets er uit ziet is dan niet belangrijk), klanten die veel service willen en klanten die op de centen letten en gewoon een goedkope auto willen. Door de bijbehorende actie te kiezen komen steeds meer klanten op de markt (de speler kiest welk type klant een auto wil komen kopen en krijgt een aanbrengbonus). Je moet dus proberen om die auto’s te bouwen die de klanten willen of de klanten te werven die jouw auto’s willen.

 

Geld (en dus punten) is niet alleen te verdienen door auto’s te verkopen of door het goed te doen op het circuit. Daarnaast zijn er ook nog bonusfiches te verdienen door als eerste bepaalde doelen te behalen, zoals als eerste een motor met een bepaalde sterkte te bouwen of door als eerste twee rondjes op het circuit te racen.

Het spel duurt drie rondes en wie aan het eind van het spel de meeste punten heeft verdiend, wint het spel.

….en de waardering

Toen ik dit spel voor het eerst aan Niek (een groot liefhebber van alles wat met auto’s te maken heeft) ging uitleggen heb ik hem er voor de zekerheid even op gewezen dat Kraftwagen een spel is en geen simulatie. Er zitten namelijk een paar thematisch rare dingen in het spel, zoals dat de bank nog een keer het aanschafbedrag van een goedkope auto betaalt of dat je tijdens een race de vakjes van andere auto’s overslaat bij het lopen (volgens Niek is dit overigens wel logisch vanwege de slipstream). Maar dat mag de pret niet drukken want voor de rest klopt het thema wel en is het echt grappig om je voor te stellen dat een topmotor in een ouderwetse koets wordt gelegd omdat de maker alleen geïnvesteerd heeft in de ontwikkeling van zijn motor. Dat dit ook in het echt aan het eind van de 19e en het begin van de 20e gebeurde, kun je zien in het Louwman automuseum in Wassenaar (aanrader). Na ons eerste potje Kraftwagen zijn we meteen een bezoek aan dit museum gaan brengen en daar stond bijvoorbeeld ook een replica van de auto waarmee Bertha haar eerste lange rit reed.

Het centrale spelmechanisme loopt als een goed gesmeerde 6-cilinder. Soms wil je graag een bepaalde actie (racen op het circuit) maar de vraag is of je dat ook zo graag wilt dat je er een aantal actiefiches voor wilt overslaan. Als je dit doet moet je namelijk langer wachten voor je weer aan de beurt bent en de andere spelers misschien wel meerdere acties achter elkaar kunnen uitvoeren. En wat kunnen de andere spelers dan met die acties? Kunnen ze bijvoorbeeld er voor zorgen dat er alleen klanten aan het shoppen zijn die niet geïnteresseerd zijn in het soort auto’s dat jij bouwt waardoor jouw auto’s onverkocht bij de sloop eindigen. Het is dus heel belangrijk dat je continue je eigen opties en die van de andere spelers goed in de gaten houdt. Maar doordat de acties op zich redelijk simpel zijn, speelt het spel toch vlot door en is het vaak wel duidelijk wat de beste actie is. Ik vind de geluksfactor op het gebied van innovatie te hoog. Als je de innovatie-actie kiest, mag je altijd uit twee kaarten kiezen. De sterkste van deze kaarten kan alleen nogal verschillen. En ja, dat maakt misschien ook dat je bereid bent om meer stapjes op het actiespoor over te slaan, maar dat compenseert het verschil voor mij niet voldoende. Als ik Kraftwagen met een auto zou moeten vergelijken dan is het een Volkswagen Golf: een betrouwbare auto die niet voor verrassingen of spektakel zorgt.