TIP
2-4 spelers
60-120 minuten
Auteur: Mín & Elwen
Uitgever: White Goblin Games (2021)
Het spel…
Eén van de dingen die zo fijn zijn aan het doen van spellen is dat je even helemaal kan onderduiken in een andere wereld. Je bent niet langer een kantoorklerk die dag in dag uit thuis achter de computer zit te beeldbellen, maar je bent een avontuurlijke archeoloog die voor het eerst voet zet op een verlaten eiland vol met geheimzinnige ruïnes die bewaakt worden door gevaarlijke monsters. Spellen geven je de kans om even de held te zijn in je eigen avontuur en wie wil dat nou niet.
Alles aan het spelmateriaal van De vedwenen ruïnes van Arnak ademt ontdekking, avontuur en spanning uit. Van het prachtige bord met daarop een in het ochtendlicht badend eiland tot de uit de kluiten gewassen hulpmiddelen (kleitabletten, pijlpunten en robijnen). In dit spel ben je de moedige en slimme archeoloog die dit eiland gaat ontdekken. En dat doe je niet zo maar, dat doe je omdat je zo veel mogelijk punten wilt scoren (het blijft per slot van rekening wel een spel).
Arnak is een combinatie van een werkverschaffingsspel met een deckbuilder. Je begint het spel met twee archeologen en zes kaarten (twee met een kompas, twee met geld en twee met angst). Van deze kaarten trek je er vijf om de eerste beurt te gebruiken. Tijdens je beurt kan je uit verschillende acties kiezen om uit te voeren. Zo kan je de kaarten met geld of een kompas afleggen om betere kaarten te kopen (en de kaarten zijn bovendien punten waard aan het eind van het spel). Of je kan in latere rondes de acties van eerder gekochte kaarten gebruiken (bijvoorbeeld om bepaalde hulpmiddelen te krijgen).
Maar de leukste actie om uit te voeren is natuurlijk het ontdekken van het eiland. Hier heb je een archeoloog voor nodig, het juiste vervoermiddel (die staan onder andere op je kaarten) en meestal een aantal kompasjes (die je dus bijvoorbeeld kan krijgen door handkaarten met een kompas er op af te leggen). De kompasje staan voor de tijd die het kost om de locatie te ontdekken.
Er zijn drie soorten locaties om te ontdekken. Op de onderste rij van het bord staan verschillende locaties waar je met je archeoloog naar toe kan gaan en waarvan je weet wat je er kan krijgen (bijvoorbeeld de mogelijkheid om een kaart af te leggen en er een robijn voor te pakken of dat je een pijlpunt krijgt). De tweede soort locaties zijn de dichtbijgelegen opgravingslocaties waar je behalve een archeoloog en het juiste transportmiddel, drie kompasjes voor nodig hebt. Als je naar zo’n locatie gaat, dan trek je de bovenste opgravingstegel en draai je die om. Dan pas zie je wat je daar aantreft (wat je krijgt) en welke bewaker (monster) deze locatie bewaakt. In een latere beurt kan je het monster dan verslaan (door het afleggen van bepaalde kaarten of hulpmiddelen). Als het je niet lukt om de bewaker te verslaan (wat punten en een bonusje oplevert), dan krijg je aan het eind van de ronde een angstkaart waar je niet zo veel mee kan en die je deck dus verzwakt. De derde soort locaties zijn de verder weg gelegen opgravingslocaties. Je hebt meer kompasjes nodig om hier te komen, maar de beloning is dan ook groter.
Doordat je maar twee archeologen hebt, kan je minder vaak het eiland gaan ontdekken dan je eigenlijk zou willen. Maar gelukkig is er nog een manier om op onderzoek uit te gaan. Aan de rechterkant van het bord staat een onderzoekspoor. Dit staat in het spel symbool voor het bestuderen van je vondsten en op deze manier leren kennen van de verloren gegane beschaving van het eiland. Elke speler heeft hier een vergrootglas en aantekenboekje liggen die je hier naar boven kan bewegen door de juiste hulpmiddelen af te leggen. En als beloning krijg je dan punten én een bonusje.
Na vijf rondes is het spel afgelopen en worden de punten geteld. Wie de meeste punten heeft, wint het spel.
…en de waardering
De verloren ruïnes van Arnak ziet er geweldig mooi uit. Als je het spelmateriaal ziet dan verwacht je een sterk thematisch spel waarin je grootse avonturen beleeft. Die belofte wordt helaas niet waargemaakt. Als je gaat spelen ben je namelijk vooral bezig met het verzamelen van punten en uitvogelen hoe je met de beperkte middelen die je hebt, je zo veel mogelijk kan doen door handig gebruik te maken van de bonusjes die je hier en daar krijgt. Oftewel: je zet een stap op het ontwikkelspoor en hierdoor krijg je een kompas, die gebruik je in een latere beurt samen met twee kompasjes die je al had en een transportmiddel om een locatie te ontdekken. En met de opbrengst van deze locatie (al weet je nog niet wat het is) kan je hopelijk weer iets anders leuks doen.
Het eerste potje verloopt vaak nog een beetje traag doordat iedereen het spel moet leren kennen. Maar als iedereen het eenmaal een beetje door heeft, dan gaan beurten steeds sneller waardoor op een prettige manier de vaart in het spel komt. Je kan een beetje vooruit plannen, maar doordat je niet weet wat je krijgt op de opgravingslocaties en doordat het zo maar kan zijn dat iemand anders zijn archeoloog op een plek zet waar jij naar toe had gewild, moet je flexibel blijven. En dit zorgt er voor dat er geen winnende strategie is en je lekker kan variëren in hoe je het spel speelt.
De verloren ruïnes van Arnak mag dan thematisch wat minder avontuurlijk zijn dan ik had gehoopt, maar is wel een heel lekker euro-spel waarin voor spellenliefhebbers heel veel te ontdekken is en dat daardoor niet snel zal gaan vervelen.
2* Het spel ziet er fraai uit, maar is voor mijn gevoel onevenwichtig. Een koploper is feitelijk niet meer in te halen door de voordelen die deze (eerder) verkrijgt. Daarom een erg frustrerend spel voor mij. Ik wil overigens niet uitsluiten dat ik er gewoon niet handig in ben.