1-4 spelers
20-30 minuten
Auteur: Wolfgang Warsch
Uitgever: 999 games (2018)
Het spel…
Tussen de genomineerden van de Kennerspiel des Jahres van dit jaar stond tot mijn verbazing een zogenaamd “roll and write” spel. Roll and write spellen zijn spellen waar je eerst met een aantal dobbelstenen gooit en vervolgens kiest welke dobbelsteen je gebruikt om vervolgens iets op te schrijven of weg te strepen op een briefje (denk bijvoorbeeld aan Keer op Keer, Qwixx of Twenty one). Dit zijn doorgaans leuke, vlotte, spelletjes die dus te licht zijn voor een Kennerspiel-nominatie. Ik houd wel van dit type spellen en mijn interesse was dus gewekt.
In Clever gooi je met zes gekleurde dobbelstenen (waaronder één joker). De vijf kleuren zie je ook terug komen op de briefjes waar je je scores op verwerkt. Iedere kleur heeft zijn eigen vak op de briefjes en scoort op zijn eigen manier punten. In het gele vak moet je bijvoorbeeld proberen alle getallen in een kolom af te strepen, in het blauwe vak moet je zo veel mogelijk getallen weg strepen en in paarse vak moet je oplopende getallen invullen (waarbij je na een zes weer opnieuw mag beginnen).
Tijdens het spel kan je bonussen verdienen. Als je in het gele vak bijvoorbeeld een rijtje vol hebt dan zie je aan het eind van dat rijtje een vakje met je verdiende bonus (bijvoorbeeld gratis een blauw of groen vakje afstrepen). Later in het spel lukt het zelfs vaak om met één dobbelsteen een soort kettingreactie op gang te brengen. Je maakt dan bijvoorbeeld het gele rijtje vol waardoor je een groen vakje mag afstrepen, maar misschien krijg je daar net als bonus dat je een blauw vakje mag afstrepen, etc. Naast het mogen afstrepen van getallen kan je ook bonussen verdienen waardoor je een keer een worp mag overgooien of waardoor je een keer een extra dobbelsteen mag kiezen om weg te strepen (dit houdt je bij in het grijze vak op je blaadje). De laatste bonus die je kan verdienen is een vosje (daarover zo meer).
Als het spel is afgelopen, is het tijd om de punten te tellen. Hiervoor kan je de achterkant van de briefjes gebruiken (heel handig!). Nadat voor ieder van de kleuren alle spelers hun score hebben bepaald, worden de vosjes nog gescoord. Voor iedere vos krijgt je nog een keer het aantal punten van de kleur waarin je het slechtst hebt gescoord. Daarna worden de scores opgeteld en wie de meeste punten heeft, heeft gewonnen.
… en de waardering
Ik snap wel dat Clever genomineerd is voor de Spiel des Jahres, het is een topspel. Ik heb de andere twee genomineerden voor de Kennerspiel niet gespeeld, dus ik waag me niet aan een voorspelling, maar als Clever zou winnen, dan zou ik daar heel goed mee kunnen leven.
In het spel is het in begin nog even wennen aan hoe de bonussen in elkaar grijpen, maar als je dat eenmaal doorhebt is het echt leuk om te proberen een kettingreactie te veroorzaken waarbij je links en rechts punten scoort. Soms wil je in een bepaalde kleur een vakje wegstrepen en kan je dat direct doen door de bijbehorende dobbelsteen te kiezen, maar soms kan je dat ook indirect via de bonussen doen. Het is heel bevredigend als je zo’n kettingreactie weet te activeren. Doordat je in een beurt telkens de dobbelstenen af moet leggen die lager zijn dan de dobbelsteen die je kiest, moet je regelmatig afwegen of je de hoge dobbelsteen pakt die je zo graag wil hebben maar waardoor je heel veel dobbelstenen af moet leggen of dat je dan maar een lage minder lekkere dobbelsteen pakt in de hoop dat je in je volgende worpen nog wel een keer goed zal gooien. Dit zijn lastige en dus leuke keuzes. Doordat je met je vosjes je slechtste kleur nog een keer scoort kan je je niet alleen maar focussen op twee of drie kleuren waar je voor de maximale score gaat.