Cryptid

Deductiespellen spellen zijn in principe de overtreffende trap van solitaire spellen. Waar je elkaar bij optimalisatiespellen elkaar nog wel eens in de weg zit bij het kiezen van een actie of het claimen van een bonus, zit je hier allemaal heel hard na te denken om als eerste de puzzel op zit te lossen.

Maar goede deductiespellen weten de spelers toch te verbinden, doordat je medespelers informatie krijgen door de aanwijzingen die jij zoekt. Zo gaat dat ook in Cryprid. Op het bord, dat uit zes grote tegels bestaat, staan allemaal landschappen met daarop verschillende gebouwen en leefgebieden van beren en bergleeuwen. Ergens in dat gebied bevindt zich de legendarische Cryptid. Dit wezen is wel eens gespot, maar nooit was zeker waar het nu zijn verblijfplaats heeft. Aan de spelers om die te vinden.

Elke speler krijgt een aanwijzing over de vindplaats van de Cryptid. Dat kan bijvoorbeeld zijn “in het bos of de woestijn”, of “binnen drie vakjes van een groen gebouw”. Als je de aanwijzingen van de alle spelers combineert is altijd precies één vakje dat aan alle aanwijzingen voldoet: het geheime plekje dat je moet zoeken.

In je beurt mag je een vraag stellen of de mogelijke vindplaats aanwijzen. Als je een medespeler ondervraagt, wijs je een vakje aan. Als de Cryptid zich daar volgens de aanwijzing van die speler kan bevinden, plaatst die speler daar een schijfje in diens kleur. Zo niet, dan plaatst die een blokje en moet jij ook een blokje plaatsen op een plek die het volgens jouw aanwijzing niet kan zijn.

Wijs je een vakje aan waarvan je denkt dat de Cryptid daar zit, dan leg je daar een schijfje neer en legt met de klok mee iedere andere speler er ook een schijfje neer of een blokje. Zodra iemand een blokje plaatst is je beurt voorbij, want iedereen weet nu dat dit niet de vindplaats is. Plaatsen alle andere spelers ook een schijfje, dan heb je de schuilplaats gevonden en het spel gewonnen.

…en de waardering

Cryptid is een vreemde eend in de bijt van de deductiespellen. Je hoeft geen ingewikkeld systeem te bedenken om je aanwijzingen en vermoedens te noteren, want alle informatie is voor iedereen zichtbaar op het bord. Maar wat het echt anders maakt is dat het ook een blufaspect heeft. Liegen is natuurlijk niet toegestaan, maar met het plaatsen van blokjes of het stellen van vragen kun je wel proberen je medespelers op een dwaalspoor te brengen. Laat ze maar denken dat jij naast het moeras moet zijn, terwijl je eigenlijk vlakbij de bergleeuw zit.

Dat maakt Cryptid ook wat toegankelijker voor mensen die geen sudokukillers zijn. Een goed deductievermogen helpt natuurlijk nog steeds, maar sociale vaardigheden doen er ook toe. Cryptid ontstijgt dus het droge rekenwerk. In combinatie met de vlotte speelduur is het voor mij een topper in het genre.