Shinkansen Zero-Kei

Het is een grote eer als je, als land, de Olympische Spelen mag organiseren. Maar ook een heleboel werk. En dan niet in de laatste plaats omdat je voor die paar weken die de Olympische Spelen daadwerkelijk duren een hele infrastructuur moet bouwen. Het is dus zaak om op tijd te beginnen. Japan mocht in 1964 de zomerspelen organiseren (dit waren de spelen waarop Anton Geesink zijn beroemde gouden medaille won). Om te zorgen dat alle vervoersstromen op rolletjes zouden lopen, begonnen ze daarom in 1959 al met de aanleg van een netwerk van hogesnelheidstreinen (of te wel Shinkansen in het Japans).

In Shinansen Zero-Kei mogen de spelers deze klus overdoen. Op een bordje staat de bouwtekening van het te bouwen traject, inclusief alle gewenste stations. Alle spelers krijgen vervolgens twee kaarten voor zich te liggen met daarop de voor- en achterkant van een hogesnelheidstrein. Op deze kaarten staan ook de acties die ze in hun beurt kunnen uitvoeren. Voor de acties op de voorkant van de trein moet je betalen aan de bank, maar je mag ook een andere speler betalen om de acties op de voorkant van zijn of haar trein uit te voeren. Iedere ronde krijg je er een stuk trein bij (daarover zo meer), waar nieuwe acties op staan die alleen jij mag uitvoeren en die je geen geld kosten.

Iedere ronde bestaat uit een paar fasen. Om te beginnen kiezen de spelers om de beurt uit een rijtje treindelen welke ze aan hun trein toe willen voegen (en betalen hiervoor). Op dit treindeel staat niet alleen een nieuwe actie, maar ook één of twee plaatsnamen. Aan het eind van het spel scoor je (min)punten voor de plaatsen die op jouw kaartjes staan (afhankelijk van of de plaats is aangesloten aan het spoor en of er een station staat). En daar boven op kan je nog punten scoren als je de stations in de juiste volgorde op je treinkaarten staan.

Daarna voeren de spelers om de beurt een bepaald aantal acties uit. Hiermee kunnen ze bijvoorbeeld de grond bouwrijp maken, een stuk spoor aanleggen, een station bouwen of ergens een olympisch vlammetje aansteken. Bijna alles wat je doet kost geld en levert op een bepaalde manier punten op. Daarnaast is er ook een mogelijkheid om extra geld te pakken (maar dan mag je weer geen leuke actie uitvoeren).

Na vijf rondes is het spel afgelopen en wie dan de meeste punten heeft, wint natuurlijk.

…en de waardering

Shinkansen Zero-Kei is een erg leuk spel, maar ook een erg  complex spel. En dan helpt het niet dat de spelregels echt heel slecht zijn opgeschreven. Als ik het spel uit het regelboekje had moeten leren, dan was het me waarschijnlijk niet gelukt. Ik had het spel gelukkig al op Spiel uitgelegd gekregen en daardoor was mijn basis nét voldoende om de regels te kunnen volgen.

Wat dit spel zo lastig (maar ook leuk) maakt, is dat veel elementen multidimensionaal zijn waardoor het de eerste keer lastig is om te zien hoe alles in elkaar grijpt. Denk aan de kaarten die je zowel een nieuwe actie geven, maar die ook bepalen van welke steden je aan het eind van het spel de punten scoort en die ook nog in de juiste volgorde neergelegd moeten worden. De waardering van de steden hangt vervolgens af van of de steden aangesloten zijn op het spoor en of er een station staat. Alles wat je bouwt levert punten op, maar bij de keus wat je gaat bouwen is het dus slim om ook rekening te houden met wat dat anderen oplevert. Misschien wil je de paar punten die je krijgt voor het aanleggen van een stukje spoor wel mislopen als iemand anders daardoor bij de eindwaardering dikke minpunten krijgt omdat een stad die meerdere keren op zijn trein staat daardoor niet aangesloten is op het spoor. Dit zorgt voor interessante dilemma’s.

Kortom: Shinkansen Zero-Kei is geen spel dat je bij families of gelegenheidsspelers op tafel moet zetten, maar waar verwende veelspelers wel plezier aan zullen beleven. Als het ze tenminste lukt om door de regels heen te komen.