Attika

Het spel …

Net als het Italië van de Renaissance is de klassieke oudheid een populair spelthema. In Attika is het oude Griekenland weer aan de beurt. Het doel van dit spel is om met het plaatsen van verschillende gebouwen een ononderbroken keten te maken tussen twee heiligdommen, die aan de randen van het variabele speelbord staan. Omdat er om elke vierkante millimeter gevochten wordt, blijkt dit in de praktijk vaak onmogelijk. Een tweede manier om te winnen is om als eerste al je dertig gebouwen op het bord te hebben staan.

Maar dat bouwen gaat niet zomaar. Voordat je een gebouw mag plaatsen, moet je het eerst uit je voorraad halen en op je eigen overzichtskaart leggen. In Attika is het echter niet simpel een kwestie van fiches draaien en op het bord plaatsen. De grondstoffen die je nodig hebt voor het bouwen zijn schaars, dus je moet manieren vinden om de bouwkosten te drukken.

Een belangrijke manier daarvoor is de ‘logische bouwvolgorde’. De gebouwen zijn onderverdeeld in groepen. Iedere groep bestaat uit één hoofdgebouw en een of meer andere. Op je kaart staan deze groepen aangegeven met pijltjes tussen de gebouwen, die de logische bouwvolgorde aangeven. Bouwen is gratis als je een gebouw plaatst naast het gebouw direct voorafgaand in de bouwvolgorde. Hoofdgebouwen zijn nooit gratis. Doorgaans wil je dus het liefst eerst het hoofdgebouw plaatsen, om vervolgens de keten in de juiste volgorde gratis te voltooien.

Dit heeft echter ook een nadeel: je bent wel een aantal beurten kwijt voordat je alle gebouwen uit een groep op je kaart hebt. En als je een tijdje niet bouwt, wordt het aantal vrije plekken op het bord steeds kleiner, en bestaat het risico dat iemand er stiekem toch in slaagt twee heiligdommen te verbinden. Je moet dus voortdurend korte- en lange-termijn belangen tegen elkaar afwegen.

… en de waardering

Attika is een moeilijk te peilen spel; je moet het wel een aantal keren spelen om er grip op te krijgen. Een goede planning is onontbeerlijk: je moet weten wanneer je moet bouwen, en wanneer je nog even kunt wachten. Bij het aanhouden van de logische bouwvolgorde helpt het als je de gebouwen ook in de juiste volgorde trekt, wat niet altijd zo is. Deze geluksfactor is echter draaglijk. Omdat het aantal gebouwen beperkt is, trek je er bijna altijd wel een die goed van pas komt.

Attika heeft dus alles in zich om een echt leuk spel te zijn. Toch mis ik iets, en waarschijnlijk is dat de verrassing. Afgezien van de volgorde waarin je de gebouwen trekt, zit er weinig variatie in het spel. Sterker nog, als eenmaal blijkt dat niemand nog twee heiligdommen kan verbinden is meestal al wel duidelijk wie er gaat winnen. Attika komt daarom net tekort om vier pionnen te krijgen. Dit is typisch zo’n ‘3½’ spel, maar omdat die waardering hier niet gegeven wordt, blijf ik op drie steken.