Geplaatst door In het jaar 2000 zag Carcasonne het levenslicht. Dit spel is sindsdien onverminderd populair gebleven. Er zijn in de loop van de jaren heel wat varianten en uitbreidingen verschenen en ik denk niet dat het eind al in zicht is. Het blijft gewoon een heel leuk spelsysteem dat heel flexibel is om nieuwe elementen aan toe te voegen. Ter gelegenheid van het 20-jarig jubileum (eigenlijk dus 21-jarig inmiddels), is een speciale Carcassonne editie uitgekomen. In dit blogje leg ik het origineel uit 2000 naast deze jubileum-editie en ga ik op zoek naar de verschillen. Ik kan vast verklappen dat die vooral visueel zijn, maar er zitten ook een paar extraatjes in de jubileumversie.
De nieuwe versie zit natuurlijk in een mooie nieuwe doos. De doos heeft een hele luxe uitstraling en heeft een mooie diepe kleur blauw en is summier geïllustreerd met goud en glanzende donkerblauwe lijnen.
Ook de spelregels hebben een make-over gehad. Ze zijn gedrukt op heel mooi luxe papier en er is een zwierig, feestelijk lettertype gebruikt. De regels zijn verder opgeknipt in twee delen. Volgens de basisregels kan je je mannetjes alleen plaatsen op de kloosters, wegen en stadstegels. Pas in de bijlage worden de boeren geïntroduceerd als een soort van uitbreiding. Verder viel me op dat een stad van twee tegels gewoon 2*2 punten waard is, terwijl in mijn oerversie zo’n zelfde stad maar 2 punten oplevert. Een laatste verschil dat ik zag was dat boeren in mijn oude versie 4 punten opleveren per stad die ze verzorgen op, terwijl ze het twintig jaar later met 3 punten moeten doen.
In de oerversie had je één tegel om het spel mee te beginnen, in de jubileumeditie kan je uit twee tegels kiezen. Een gewone óf die voor de rivier. Voor de oerversie is de rivier wel als losse uitbreiding uitgebracht, maar deze zat niet standaard in de doos.
Als je voor de rivier kiest, dan begin je vervolgens eerst met het aanleggen van de overige 16 riviertegels om zo een mooie rivier te maken die met een bron begint en in een meertje eindigt. Als spelers willen, mogen ze ook al hun meeples neerzetten op de rivier-tegels. Op deze manier trek je het speelveld meteen lekker open.
Het is niet alleen feest voor ons dat er een mooie jubileum-editie is uitgekomen, de bewoners van Carcassonne zie je in deze versie het feestje meevieren. Overal hangen de vlaggen uit, lopen mensen feestend op straat of heffen ze hun glas op de prestatie van “hun” spel aan royaal gedekte tafels. De oerversie steekt dan ook wat flets en gewoontjes af tegen de feestelijke jubileum-editie.
In de jubileum-editie zijn ook wat zogenaamde Easter Eggs verstopt. En daarmee bedoel ik niet dat er paaseitjes zijn verstopt, maar dat er in de illustraties grappige verwijzingen zitten naar de andere Carcassonne spellen. Zo stampt er een mammoet uit de Jagers en Verzamelaarsversie rond en ligt een leeuw uit de Safari-editie lekker te zonnen op een rots. Zelfs de verguisde katapult ontbreekt niet. Deze Easter Eggs hebben geen invloed op het spel.
De meeples zijn bijna hetzelfde gebleven. Als je ze naast elkaar zet, dan zie je dat de nieuwe meeples net wat bredere voetjes hebben. In de doos van de jubileum-editie zit een stickervel met kleine, grappige stickertjes die je op je meeples kan plakken om er echte kleine mensjes van te maken. Dit heeft op het spel verder geen effect. In de oerversie zaten geen stickers, maar is ook wel eens een stickervel uitgebracht (volgens mij ben ik aan mijn stickers gekomen door een keer een Duits spellenmagazine te kopen). Vandaar dat ook op mijn meeples in de oude versie al stickers zitten.
Natuurlijk is ook het scorebordje aangepast aan de nieuwe looks van het spel. Wat ik wel jammer vind, is dat er in deze versie (net als in de oerversie overigens) geen tegels zitten die je kan gebruiken om bij te houden dat je het scorespoor rond bent.
In de jubileum-editie zitten verder nog twee kleine niet eerder uitgebrachte uitbreidingen. Allereerst is er uitbreiding de Abt. Als je met deze uitbreiding speelt dan krijgen alle spelers een extra speelfiguur (de Abt). Dit blijkt een geestelijke te zijn met groene vingers. Je kan hem plaatsen op het kloosters óf op één van de tuintjes die op sommige tegels staan. Hij wordt vervolgens net zo gewaardeerd als een mannetje op een klooster. Er is alleen iets bijzonders: je mag hem terug halen voor het tuintje of het klooster “af” is. Dit mag je doen als je in een beurt geen mannetjes geplaatst hebt. Je krijgt dan gewoon punten voor zo ver je klooster of tuin af was.
De tweede uitbreiding bestaat uit 15 tegels die je gewoon door het spel schudt. Op deze tegels staat een pijl-symbooltje. Als je zo’n jubileumtegel trekt dan leg je hem zoals gebruikelijk aan. Als je daarbij hem zo aanlegt dat het pijl-symbool naar eerder geplaatste tegels wijst, dan mag je de speciale actie uitvoeren die bij het symbool hoort. Er zijn drie verschillende acties die je kan krijgen, namelijk dat je je meeple bij een eerder geplaatse meeple mag zetten (handig als je aan het strijden bent voor de meerderheid in een stad of weiland), dat je een meeple op een nog niet afgebouwd project op een eerder geplaatste tegel mag zetten (bijvoorbeeld een klooster dat indertijd niet geclaimd werd maar nu zo goed als af is) of dat je een extra beurt krijgt. Als je het pijl-symbool daarentegen zo neerlegt dat het pijltje niet naar een eerder geplaatste tegel wijst, dan krijg je twee punten en voer je je beurt verder op de normale wijze uit. Als later een speler dan alsnog een tegel aan die kant aanbouwt, dan mag die speler de speciale actie gebruiken.
Ik vind dat de jubileum-editie het spel eer aan doet. Het ziet er allemaal erg mooi uit en ik vind het leuk dat de bewoners van Carcasonne het jubileum-feestje gezellig meevieren. Het nadeel hiervan is dat het wel een beetje druk oogt. Dat stoort mij niet, maar het is wel net iets makkelijker om op een rustig speelbord snel te zien wat er allemaal ligt en waar je je tegel slim kan plaatsen. Ik vind de Easter Eggs ook echt leuk, daar hadden ze er van mij nog wel meer van in mogen stoppen (of misschien heb ik ze nog niet gevonden). Ik vind de uitbreidingen De Rivier en De Abt leuk om te doen. Het zijn echt mini-uitbreidingen, maar daardoor vragen ze nauwelijks extra moeite om te gebruiken. De jubileum-uitbreiding met de pijl-symbooltjes vond ik zelf minder leuk. Ze zijn relatief ingewikkeld en bovendien leveren deze tegels een te groot voordeel op als een speler er meer van trekt dan de anderen. Deze zal ik zelf dus niet nog een keer gebruiken. Gelukkig kan je de tegels prima gebruiken en daarbij de pijl-symbooltjes negeren.
