2 of 4 spelers
15-30 minuten
Auteur: publiek domein (1876)
Het spel…
Met Halloween heeft Sint Maarten een geduchte Amerikaanse importtraditie als concurrent gekregen. Ook een andere oer-Hollandse traditie moet eraan geloven. Wie graag schijfjes schiet in een houten bak, kan naast sjoelen nu ook terecht bij crokinole.
Crokinole wordt gespeeld op een groot houten bord met daaromheen een begrensde sleuf. Midden in het bord zit een klein rond gat, met daaromheen een cirkel van metalen pinnen. Twee teams (of twee spelers) proberen hun schijven om beurten in of zo dicht mogelijk bij het gat te krijgen. Een schijf in het gat levert twintig punten op, iedere concentrische cirkel die je er verder van verwijderd bent kost je vijf punten. Eindigt een schijf niet volledig in de buitenste cirkel, dan verdwijnt hij in de sleuf voor nul (0) punten.
Om het nog wat moeilijker te maken moet je bij het schieten van je schijf minstens één schijf van de tegenpartij hebben geraakt. Als die er niet zijn moet je schijf eindigen in de binnenste cirkel. Lukt dat niet, dan wordt je schijf ook naar de bak gebonjourd, eventueel samen met andere schijven van jezelf die ongelukkigerwijs zijn geraakt.
Aan het einde van een ronde tellen beide teams hun score. Het winnende team krijgt het verschil in punten genoteerd. Het team dat als eerste boven de honderd punten komt, wint het spel.
…en de waardering
In mijn jeugd heb ik erg vaak gesjoeld. Zeker bij familieaangelegenheden als Sinterklaas en Kerst kwam het standaard op tafel en moest ik opboksen tegen zeer bedreven ooms en tantes. Das war einmal: waar sjoelen een solo activiteit is waarbij je vooral lang op je beurt moet wachten, is crokinole een hectisch teamspel, waar gejuich en gejammer om briljante dan wel dramatisch mislukte schoten elkaar in hoog tempo afwisselen.
Zelfs als je achterstaat, kun je in een volgende ronde altijd op een comeback hopen. Hoe anders is dat in een aanverwant behendigheidsspel als Pitch Car, waar een eenmaal opgelopen achterstand tegen een bedreven speler vrijwel nooit meer in te halen is.
Voor de liefhebber van het betere behendigheidsspel kan ik geen geschikter spel bedenken dan crokinole. Voor wie wat geld te besteden heeft zijn er beeldschone kersenhouten borden beschikbaar van honderden euro’s. Voor een paar tientjes en wat zoekwerk kun je ook een kleinere versie op de kop tikken.
Afgezien van de prijs heeft crokinole eigenlijk maar één nadeel: in de praktijk kan het alleen met vier spelers gespeeld worden. Met twee is het toch minder. Ieder gezelschap dat regelmatig in een viertal speelt, zou dit toch een keer moeten proberen. Grote kans dat het een blijver is, niet alleen in december.
Alleen met vier spelers, met twee is het minder?
Smaken verschillen. Crokinole vind ik bij uitstek een twee persoons spel. Ik heb niet eens de neiging om het met 4 te doen. Maar wat een geweldig spel, samen met Klask mijn favo behendigheidsspel, en ik heb er best veel. De sjoelbak legt het er inderdaad dik tegen af.
*5
Wat jammer dat het zo duur en groot is. Althans een klein bordje lijkt mij maar niets. Leukste behendigheidsspel dat ik ken.