Cuba

Het spel …

Cuba is een spel met een voor de titel onverwacht thema. Het gaat namelijk niet over het hedendaagse Cuba, maar over het Cuba van voor de revolutie. Niets geen dictator dus die de regels bepaalt, maar een heuse democratie waar degene met de meeste stemmen bepaalt wat er gebeurt. Maar schijn bedriegt, stemmen kunnen gekocht worden en van “one man, one vote” hebben ze op Cuba ook nog niet gehoord. “Some are more equal than others” en hebben dus meer stemmen.

Cuba doet wat spelmechanisme betreft denken aan spellen als Caylus, De Kathedraal en Puerto Rico. Iedere beurt heb je een beperkt aantal acties en met die acties moet je proberen punten te scoren door van producten luxegoederen te maken (bijvoorbeeld van suikerriet Cubaanse rum te stoken) en deze om te zetten in punten door gebruik te maken van bijzondere gebouwen of door ze te verschepen naar verre oorden waar ze met smacht zitten te wachten op een paar flessen echte Cubaanse rum. Sommige acties kunnen maar door één iemand worden uitgevoerd en bij de andere acties is het doorgaans voordelig om de actie eerder uit te voeren dan de andere spelers. Het is dus heel belangrijk om goed te plannen in welke volgorde je je acties uitvoert.

Het produceren van grondstoffen (producten en bouwmaterialen) doe je op je eigen haciënda. Dit is een kaartje met velden waarop bepaalde goederen worden gebouwd. Iedere ronde kan je maar een beperkt aantal velden activeren (oogsten). Je kunt echter ook gebouwen gaan bouwen waarmee je leuke nieuwe acties kan uitvoeren (bijvoorbeeld suikerriet omzetten in rum, of van tabak sigaren maken). Deze gebouwen bouw je over je landbouwgrond heen, waardoor je weer minder grondstoffen kunt krijgen. Het is belangrijk om een balans te vinden tussen landbouwgrond en gebouwen want je hebt beide nodig om punten te scoren.

Maar in Cuba gaat het om meer dan het vinden van een proces waarmee je punten kan scoren. Tijdens het spel veranderen de zaken waarmee je punten kunt scoren doordat er iedere ronde twee nieuwe wetten worden aangenomen. De spelers hebben iedere ronde vijf personenkaarten tot hun beschikking. Deze activeren allemaal een bepaald soort actie. Tijdens een ronde speel je vier personenkaarten uit (en voer je de bijbehorende actie uit). De vijfde persoon bepaalt vervolgens hoeveel stemrecht je hebt (variërend van 1 tot 5 stemmen). Hoe meer punten een persoon doorgaans kan opleveren, hoe meer stemmen hij of zij ook heeft zodat je niet per definitie altijd de beste karakters speelt. Je mag echter ook stemmen bijkopen met geld, maar aangezien geld ook schaars is, zul je hier doorgaans een beetje voorzichtig mee zijn. De speler met de meeste stemmen mag elke ronde uit vier verse wetsvoorstellen kiezen welke twee wetten van kracht worden.

… en de waardering

Cuba is een echt liefhebbersspel. Het is complex en je moet goed nadenken over wat je wilt doen. Als je de juiste acties in de verkeerde volgorde doet, kan dit desastreus zijn. Doordat gebouwen over landbouwgrond heen gebouwd worden, moet je ook je ontwikkeling goed plannen, voor je het weet zit je op een dood spoor en ligt belangrijke landbouwgrond onder een bij nader inzien nutteloos gebouw. Cuba is de eerste keer dan ook overweldigend en je moet het een paar keer spelen voor je de klappen van de zweep kent. Maar zelfs dan blijft het een uitdaging om Cuba te spelen, de keuzes blijven zwaar want je wilt altijd alles en wel meteen en dat mag nou eenmaal niet.