Demetra

Het spel …

Richard Breese is vooral bekend van zij Key-serie, waarvan Morgenland (een bewerking van Keydom) de bekendste is. De jongste telg van de familie is Key Harvest, in Nederland uitgegeven onder de titel Demetra.

Zoals de titel al doet vermoeden heeft Demetra een agrarisch thema. De spelers proberen door het verkrijgen van veldtegels hun landerijen uit te breiden en daar uiteindelijk punten mee te scoren. Iedere speler heeft een eigen speelbord voor het plaatsen van de veldtegels. Alle tegels komen maar een keer voor, dus het bord van een individuele speler zal vrij leeg blijven. Behalve veldtegels kun je op je bord ook arbeiders plaatsen, die je een eenmalige actie opleveren. Komt er later een veldtegel op de plaats van een arbeider te liggen, dan mag je de arbeider verhuizen en hem opnieuw inzetten.

Het verkrijgen van de veldtegels gaat via een zogeheten Franse veiling. Je neemt een veldtegel uit het kadaster en biedt deze aan tegen een bepaalde combinatie gewasblokjes. Die krijg je door tegels te oogsten (een aparte actie). Andere spelers kunnen jou in hun beurt het bod betalen en de tegel nemen. Je krijgt je bod dan ook terug. Als geen van de andere spelers het koopt, mag je de tegel in je volgende beurt zelf nemen. In dat geval leg je je bod in de voorraad gewasblokjes.

Vrijgekomen plekken in het kadaster worden aangevuld met nieuwe tegels. Soms trek je een gebeurtenistegel. Deze onderbreken het spel en staan iedereen een speciale actie toe. Het spel eindigt na het trekken van de tiende gebeurtenistegel, waarna nog twee ronden gespeeld worden. Je krijgt punten voor je arbeiders en je twee grootste aaneengesloten gebieden veldtegels. De speler met de meeste punten wint.

… en de waardering

De kern van Demetra zit de Franse veiling. Het probleem is echter dat deze veiling niet goed werkt. Geen enkele tegel is waardeloos, dus hoe hoog je bod ook is, er is altijd wel iemand die het kan en wil betalen. Je kunt jezelf wel uit de markt prijzen, maar dat kost je zoveel blokjes dat je jezelf in de vingers snijdt. Het gevolg is dat spelers bijna alleen tegels van elkaar kopen en niet van zichzelf. Blokjes gaan dus zelden terug naar de voorraad; er komen alleen maar nieuwe in omloop dankzij de oogstacties. Daardoor is de voorraad blokjes al ver voor het einde van het spel op en is gierende inflatie het resultaat.

Dit heeft twee grote problemen tot gevolg: in de eerste plaats is de actie ‘gewassen oogsten’ al heel snel niet meer interessant en komt ook het nut van aardig wat arbeiders te vervallen.
Het tweede probleem is nog groter: een verlies aan controle. Omdat je er zeker van kunt zijn dat iemand anders de tegels gaat kopen die jij aanbiedt, zul je nooit een tegel aanbieden die je zelf echt nodig hebt. Je moet dus maar hopen dat iemand anders dat voor je doet en een andere speler hem niet voor je neus wegkaapt. En denk je eindelijk die ene tegel te pakken hebben, dan kan een ongelukkige gebeurtenistegel altijd wel roet in het eten gooien.

Het is dit gebrek aan controle dat me het meest frustreert. Het is nog niet zo dat Demetra daardoor een bijna onspeelbaar spel wordt, maar het voelt toch als een ernstige ontwerpfout in de veiling. Ik kan me namelijk niet voorstellen dat dit de bedoeling van de auteur is geweest. Daarbovenop komt nog een drukke grafische vormgeving, waardoor het moeilijk is het overzicht te bewaren. Voor mijn gevoel is Demetra een in potentie goed spel, dat met de huidige regels niet goed werkt. Een tegenvaller van Breese.