3-5 spelers
30-45 minuten
Auteur: Michael Schacht
Uitgever:
999 Games
(2000)
Het spel …
In dit mooi vormgegeven spel speelt de actie zich af op een bord, met daarop een kaart van West-Europa, onderverdeeld in negen landen in vijf verschillende kleuren. In deze landen bevinden zich kloosterlocaties en de hofhoudingen. Hier kunnen de spelers hun kloosters en raadsheren plaatsen om invloed te verwerven en punten te scoren. Het plaatsen gebeurt met behulp van kaarten, die corresponderen met de kleuren van de landen.
Dit kent diverse beperkingen: je mag per beurt slechts in één land iets plaatsen, en wel maximaal twee speelstukken. Je mag daarvoor wel al je kaarten gebruiken: twee kaarten met dezelfde kleur kun je als joker spelen om in een land met een andere kleur iets te plaatsen. Als in een land nog niets staat, mag je er maar één speelstuk plaatsen in plaats van twee. Tenslotte mag het totale aantal raadsheren niet groter zijn dan het aantal kloosters van de kleur die in dat land het meest voorkomt. Na het uitspelen vul je je hand aan tot drie kaarten. Je mag daarbij kiezen uit de gesloten stapel en twee open kaarten, die ernaast liggen.
Is de gesloten stapel voor het eerst opgebruikt, dan volgt de eerste telling, waarin alleen de kloosters geteld worden. Per land krijgt de speler met de meeste kloosters net zoveel punten als het totale aantal kloosters in dat land. De overige spelers scoren zoveel punten als het aantal kloosters van de speler boven hen in de rangorde. Als alle kaarten voor de tweede keer opgemaakt zijn, volgt de laatste telling. De kloosters worden nogmaals geteld, maar er zijn nu ook punten te verdienen voor kloosterketens en raadsheren. Voor een kloosterketen scoor je punten als je een ononderbroken reeks van minstens vier kloosters hebt. Voor de raadsheren tenslotte zijn de verdragen tussen de landen belangrijk. Per verdrag wordt bekeken of dezelfde speler in beide landen de meeste raadsheren heeft. Als dat zo is, scoort hij punten gelijk aan de som van alle raadsheren in beide landen. Zo niet, dan scoort niemand punten. Let daarbij op dat een landsgrens niet automatisch een verdrag inhoudt!
Winnaar is de speler met de meeste punten.
… en de waardering
Kardinaal en Koning is een eenvoudig en kort bordspel, dat een verrassende diepgang bezit. Je moet goed nadenken waar je je kloosters en raadsheren plaatst, en je plannen voortdurend aanpassen na iedere zet van een medespeler. Let goed op de raadsheren, omdat zij het spel vaak beslissen. Weer een topper in het assortiment van 999 Games! Alleen de prijs is twijfelachtig: waarom kost een spel hier 60 gulden, en in Duitsland slechts iets van 35 DM?
Kardinaal en Koning heeft voor een spel van zo’n korte duur een snel te leren spelsysteem, een redelijk lage geluksfactor, en een behoorlijke portie tactiek. Als de verkoopprijs iets lager was, zou het een stuk beter verkopen. Wat ik jammer vind, is de te grote invloed van de raadsheren. Zodra het kan worden deze ingezet, en ben je dus afhankelijk van je buurman of er voor jou een plekje vrij komt.
Vaak merk je dat diepgang in een spel, het formaat van de doos en de speelduur met elkaar samenhangen en dat je dat ook verwacht. Kardinaal en Koning is een uitzondering op deze regel: in de kleine doos zit een spel met een beperkte spelduur maar met veel diepgang. Tijdens het spelen moet je constant goed opletten wat je wilt gaan doen en waar je je pijlen op richt. En ondanks deze moeilijke keuzes, blijft het speeltempo hoog. Van dit soort spellen kunnen er niet genoeg gemaakt worden.