Siena

Het spel …

In 2005 is de Nederlandse spellenwereld weer verblijd met enkele nieuwe uitgevers. Een daarvan, Quined, richt zich voornamelijk op de wat pittiger bordspellen, wat ik persoonlijk natuurlijk erg toejuich. Hun eerste spel is Siena van de Italiaanse auteur Mario Papini.

Siena is een bijzonder en sfeervol spel: het is gebaseerd op een 15e-eeuws fresco van de beroemde schilder Ambroglio Lorenzetti dat zich in het stadhuis van Siena bevindt. Dit fresco is tegelijk het spelbord en ook de kaarten bevatten onderdelen van het fresco.

In Siena beginnen de spelers allemaal als eenvoudige boeren, die verschillende gewassen verbouwen buiten Siena. Ze proberen zich op te werken tot koopman en uiteindelijk bankier, waarna ze de stad mogen betreden. In de bankiersfase beweegt een speler zijn schijf over de verschillende locaties op het fresco, die stadswijken voorstellen. Elk van deze wijken heeft zijn eigen actie of gebeurtenis.

Voor het echter zover is moeten de spelers ploeteren om de nodige florijnen te verdienen. Het startkapitaal is mager en wordt snel kleiner, want je hebt geld nodig om kaarten te kopen. Met deze kaarten kun je gewassen verbouwen om daarmee geld te verdienen.

Bezit een boer eenmaal dertig florijnen, dan mag hij het als koopman proberen. Voor een koopman zijn er tachtig florijnen nodig om tot het bankiersgilde te mogen toetreden. Uiteindelijk draait het allemaal om de punten; geld is daartoe slechts een middel. Voor een boer is het vrijwel uitgesloten om punten te scoren. Als koopman krijg je de eerste mogelijkheid, maar de echte punten zijn te verdienen in Siena zelf, voor de bankiers dus. Zo kun je artiesten aan je binden, een offer brengen in de Dom of de bouw van de Torre di Magia financieren. Dit kost allemaal wel bakken met geld, dus zorg dat je Siena als welvarende bankier betreedt.

Het spel kan op verschillende manieren eindigen. De bankier die dan de meeste punten heeft verzameld wint het spel. Kooplieden en boeren zijn van de winst uitgesloten, ongeacht hun puntentotaal.

… en de waardering

Papini heeft met Siena geprobeerd zo trouw mogelijk aan het fresco te blijven. Dit is goed gelukt, waardoor er een sfeervol spel ontstaat. Die sfeer staat de functionaliteit echter wel wat in de weg, maar na een paar speelrondes heb je daar al geen last meer van. Een groter probleem vind ik de regels. Deze zijn ronduit onbegrijpelijk en moet je een paar keer lezen om het spel een beetje te begrijpen.

Maar het belangrijkste is natuurlijk het spelverloop. Daar is mijn oordeel dubbelzinnig. Het spelidee dat je verschillende fases moet doorlopen om iets te bereiken spreekt me erg aan en zit ook goed in elkaar. Het nadeel is echter dat de speelduur mij zeker een uur te lang is voor wat het spel biedt. Dit spel zou in zo’n anderhalf uur gespeeld moeten kunnen worden, maar zelfs met erg snelle spelers zal dat niet lukken. Sterker nog, voor je eerste potje moet je minimaal drie uur uittrekken, exclusief het regels uitleggen.

Daarnaast zitten aan Siena nogal wat scherpe randjes die het speelplezier wat in de weg zitten. Dit zie je helaas wel vaker bij onafhankelijke auteurs die spellen eigen beheer uitgeven. Desondanks is Siena een bijzonder spel met veel potentie, dat iedere zichzelf respecterende spellenliefhebber eens gespeeld moet hebben.