Top 100 2012: 11-20

Vandaag komen we bij de top-20. Daarin vinden we een paar spellen die nog aardig gestegen zijn, maar verder geen grote verrassingen. Wel drie van Days of Wonder.

20. Ticket to Ride: Europe
(Alan Moon, 2005)
Positie vorig jaar: 43
Verschil: +23
De Europese versie van het bekendste treinenspel begint het origineel naar de kroon te steken!
“Wat mij betreft de leukste versie van Ticket to Ride. Net wat meer diepgang dan het orgineel en uiteraard spreekt een Europese kaart net wat meer aan dan een Amerikaanse. Al was het maar vanwege het stukje topografische kennis.” (Dierik)
“Het klassieke voorbeeld van een spel “dat nooit verveelt”. Beter uitgewerkt dan het origineel.” (Michiel)
“Goed spel om niet veel spelers aan het spelen te krijgen.” (Wiljan)
“Altijd leuk om spelen en is ons ‘gateway-spel’ om anderen het betere spel te leren kennen…” (Kurt)

19. Memoir ’44
(Richard Borg, 2004)
Positie vorig jaar: 23
Verschil: +4
Memoir ’44 bewijst dat wargames best populair kunnen zijn, als ze maar vlot, toegankelijk en fraai vormgegeven zijn. En oh ja, een stuk of tien uitbreidingen helpt ook.
“Heel leuk tweepersoondspel, luchtig en prettig in het gebruik. Ook de tijdsduur van een scenario is sterk. Nadelen? Heb ik geen boodschap aan, er zit wat geluk in de dobbelstenen, maar gewoon maar wat doen levert bij dit spel geen overwinning. Blijkbaar toch tactisch in zijn eenvoud.” (Vincent)
“Ik ben geen echte wargamer maar dit kan ik toch wel waarderen. Zoals we gewend zijn van Days of Wonder prachtig vormgegeven en behoorlijk realistisch. Natuurlijk heeft het niet de diepgang van een echte wargame maar gelukkig ook niet de lengte 😉” (Dierik)
“Zonder twijfel het spel waaraan ik al het meest geld uitgaf maar zeker ook één van de vaakst gespeelde, zowel thuis als bij de club. Er is zeker een geluksfactor maar die maakt het soms net nog iets meer memorabel. Het breakthroughformaat geeft dit spel nieuwe adem.” (Stefaan)

18. Yspahan
(Sébastien Pauchon, 2006)
Positie vorig jaar: 31
Verschil: +13
Promoveert van de hoge middenmoot naar de subtop. Maar is dit nu een bordspel met dobbelstenen of een dobbelspel met een bord?
“Elk jaar begin ik weer over die dobbelstenen, dus nu…. Een leuk origineel dobbelspel, het blijft me boeien en verrassend genoeg één van de weinige spelen, die nooit in de … mwah nu niet modus zijn geraakt. Yspahan mag blijven dobbelen en ik schuif met plezier aan.” (Vincent)
“Dit geweldige spel heb ik pas in 2010, vrij laat dus, ontdekt. Reactie na de eerste partij: spelen we nog eens? Het heeft dan ook niet zo lang geduurd eer dit spel ook in mijn persoonlijke collectie terecht kwam. De drie (spel)weken zijn zo voorbij.” (Bart)
“Dobbelen met veel dobbelstenen is altijd leuk. Vlot spel, met genoeg keuzes. Met de juiste spelers zelfs in 20 minuten te doen. Daarnaast zijn die drolletjes van kameeltjes ook altijd erg lollig!” (Rick)
“Het spel dat me leerde dat je met een dobbelsteen meer kan doen dan enkel een pure geluksfactor in een spel brengen.” (Stefaan)
“Toegankelijk spel, zowel geschikt voor het spelen in de familiekring als met de echte liefhebber. Door het toepassen van dobbelstenen in dit spel speelt geluk een rol, zonder dat het storendis. Het kunnen bijkopen van extra dobbelstenen voor goud is een orgineel onderdeel. Ook zeer geschikt om met twee spelers te spelen.” (Dierik)

17. Le Havre
(Uwe Rosenberg, 2008)
Positie vorig jaar: 16
Verschil: -1
Ook Rosenbergs ‘andere’ voedselspel blijft het goed doen in de lijst.
“Een spel wat beslist tijd nodig heeft voordat de mogelijke strategieën en het spelplezier naar voren komen. Geen liefde op het eerste gezicht, wel een erg sterk avondvullend spel. Ben benieuwd naar de iPadversie.” (Sander)
“Het jongere broertje van Agricola is diens schaduw nu wel ontgroeid. Je kan in dit spel helemaal zelf je strategie uitstippelen, ongehinderd door de noodzaak je arbeiders te voeden, en die vrijheid maakt het leuk.” (Eugène)
“Staat in de schaduw van Agricola, maar dat is onterecht. Le Havre is een uitstekend spel dat fier naast Agricola mag bestaan.” (William)

16. Eufraat en Tigris
(Reiner Knizia, 1997)
Positie vorig jaar: 24
Verschil: +8
Knizia’s populairste (en pittigste) spel vinden we terug in de top-20. Misschien heeft de iOS-versie een handje geholpen.
“Superspel, ik krijg niet iedereen aan de tafel voor deze kraker, maar mijn stem heeft deze. Prachtig hoe het bord zich steeds weer ontwikkelt en je eigenlijk nooit zeker weet veilig te zijn. Puntentelling bij dit spel hoort in de categorie topmechanieken.” (Vincent)
“Boeiend en geeft de spelers veel vrijheid in mogelijke speelstijlen, gaande van vreedzaam je eigen koninkrijk proberen opbouwen tot voortdurend conflict opzoeken.” (Bart)
“De kettingreacties die op het bord kunnen plaatsvinden door externe conflicten blijven me fascineren. Door de iPadversie ben ik het weer meer gaan spelen.” (Sander)
“Knizia’s beste wat mij betreft. Met zijn tweeën weer heel anders dan met drie of vier.” (Anton)
“Ondanks de abstractheid toch thematisch erg leuk. Landjepik voor gevorderden. Timen wanneer je de strijd aan gaat en een beetje geluk hebben met de tegels is waar het om gaat. Goed opletten waar andere spelers voor gaan en zelf proberen via een achterdeur van hun werk te profiteren. Het is geen vriendelijk spel, maar wel een topper!” (Bartjan)
“Verreweg Reiner Knizia’s beste. Ik houd van spellen die de spelers veel vrijheid geven. Hier begin je met een leeg bord. Je legt er met elkaar wat vierkante tegeltjes op en er ontstaat een intrigerend spel met veel mogelijkheden. Iedere keer weer anders.” (Michiel)

15. Dixit
(Jean-Louis Roubira, 2008)
Positie vorig jaar: 26
Verschil: +11
Dixits faam verspreidt zich verder. Dit heeft alles om een klassieker te worden. Misschien is het dat al.
“Blijft een grote verrassing. Enorm leuk om te spelen, zelfs met mensen die helemaal niet van spelletjes houden. Vrijwel iedereen die het gespeeld heeft wil het hebben.” (Sander)
“Dat is geen spel voor mij, dacht ik. Maar zoals dat dikwijls het geval is: je moet een spel eerst spelen vooraleer je er een oordeel over kan geven. Conclusie: Dixit is vast en zeker een spel voor mij. Dixit is een boeiend en creatief taalspel met een reeks mooi geïllustreerde kaarten. Dixit is extra fijn als je het kan spelen met een groep gelijkgestemden. Dan is het dikwijls een uitdagend zoeken naar de juiste woorden of omschrijvingen.” (Bart)
“Een top partyspel. heerlijk je fantasie de loop laten gaan. Prachtig artwork.” (Robèr)
“Heel fijn concept en het artwork is fan-tas-tisch. Soms krijg ik gewoon zin om mijn muur te behangen met al die mini kunstwerkjes.” (Els)
“Ik kan dit spel zelfs spelen met mensen die niet van bord- en kaartspellen houden. Dat is vrij uniek voor een spel en dat is naar mijn mening ook wat een spel uitzonderlijk maakt. Neem daarbij de prachtige illustraties van de kaarten waar je zo lang naar kan staren, dat je af en toe vergeet dat je een spel aan het doen bent.” (Michiel)
“Orgineel spel met prachtige kaarten. Prikkelt de fantasie en speelt heel vlot weg. Legt ook nog eens in een paar minuten uit en ikgoed met kinderen te spelen.” (Dierik)
“Partygame dat voldoende strategische elementen bevat om ook de doorgewinterde spellenspeler te interesseren. Creativiteit vereist.” (Eugène)
“Samen met Time’s Up het beste party spel.” (Kristof)

14. Ticket to Ride
(Alan Moon, 2004)
Positie vorig jaar: 27
Verschil: +13
Ook het origineel stijgt weer een mooi aantal plaatsen, waardoor we ineens twee TtR-varianten in de top-20 aantreffen.
“Ik zou dit spel nooit in mijn persoonlijke top 20 plaatsen, maar tegenover de spellenwereld ben ik verplicht. Het spel is geniaal simpel en speelt super vlot. Met dit spel weet ik niet-gamers steeds te overtuigen!” (Kristof)
“Leer mensen dit spel kennen en je weet zeker dat ze het gaan kopen.” (Dagmar)
“Snel uitgelegd en leuk met mensen die niet zo van regels doorspitten houden.” (René)
“Treinreizen, netwerken bouwen… het blijft fascineren. En dat in een spel dat een aangenaam korte speelduur heeft, aan vrijwel iedereen in vijf minuten uit te leggen is en toch iedereen, ook de veelspelers, de hele tijd in spanning weet te houden. Al meer dan honderd keer gespeeld en het verveelt nog steeds niet.” (Marcel)

13. Race for the Galaxy
(Tom Lehmann, 2007)
Positie vorig jaar: 14
Verschil: +1
Race schurkt steeds dichter tegen de top-10 aan. Waar blijft die nieuwe uitbreiding toch?
“Goed kaarten combinatiespel, in zijn snelheid, veelzijdigheid en spanning een absolute noodzaak om deze op mijn top 10 te zetten. Eigenlijk is met dit spel elk volgend potje leuker dan de vorige, wellicht zet ik hem dan volgend jaar noodgedwongen op één.” (Vincent)
“Blijft een leuk spel om te spelen. Gaat snel en blijft uitdagend. Het mooiste is wanneer het lukt om de juiste kaarten met elkaar te laten samenwerken. Als dat lukt, dan vergroot je je aantal overwinningspunten in no-time.” (Bartjan)
“Kort, gevarieerd en uitdagend. Grote leercurve, maar is het doorzettingsvermogen meer dan waard.” (William)
“Ook hier is het wachten op de nieuwe Race. Verder blijft het een ideaal lunchspel.” (Anton)
“Puur geluksspel, maar dat merk je pas als je het voldoende gespeeld hebt om de kaarten en de mogelijke strategieën te kennen. Toch altijd nog erg onderhoudend om te spelen.” (Eugène)
“Steekt met kop en schouders boven de rest uit. In totaal 398x gespeeld, en het blijft intrigeren. De drie uitbreidingen maken het uiterst gebalanceerd, het enige nadeel is dat het geheel niet toegankelijk is voor nieuwe spelers. Naast de herspeelbaarheid is de grote kracht van het spel dat het snel is op te zetten, het is relaxed te spelen na een zware dag op het werk, en geeft toch genoeg diepgang en voldoening. Tot nu toe onovertroffen. Ben zeer benieuwd wat de nieuwe ‘Arc’ te bieden heeft. Zou er ook wel een iPadversie van willen hebben.” (Sander)

12. Vorsten van Florence
(Wolfgang Kramer en Richard Ulrich, 2000)
Positie vorig jaar: 9
Verschil: -3
Hier treffen we het eerste spel aan dat uit de top-10 is gezakt. Dat kan volgend jaar zo weer anders zijn.
“Dit blijft meesterlijk goed, spannend, boordevol nodige interactie en erg mooi geïllustreerd.” (Rafaël)
“Een prachtig spel en een genot om te spelen. Goede balans tussen korte en lange-termijn planning. Elke keer lijkt het spel een andere aanpak te vereisen, zit tijdens het spelen altijd op het puntje van m’n stoel. Komt desondanks helaas maar weinig op tafel.” (Sander)
“Het heeft even geduurd voordat ik dit spel echt ging waarderen, maar in de loop der jaren is het uitgegroeid tot mijn favoriete spel. De enorme restricties die het spel je oplegt (7 veilingen, 14 acties) maken dat je heel goed moet plannen en vooruitdenken, en bij de veilingen ook nog je tegenstanders goed moet inschatten, om uiteindelijk een zo hoog mogelijke score neer te zetten. Dat lijkt allemaal erg moeilijk, maar de andere kant van het verhaal is dan dat als het je wel lukt om je hele plan uit te voeren, het ook een geweldige voldoening geeft!” (Marcel)
“Het perfecte managementspel waarbij het altijd zo moeilijk is om in te schatten wat je tegenspelers gaan doen.” (Chantal)

11. Kolonisten van Catan
(Klaus Teuber, 1995)
Positie vorig jaar: 8
Verschil: -3
Ook de moderne klassieker der klassiekers moet het dit jaar even buiten de top-10 doen. Werkverschaffers doen het nu even beter.
“Dit blijft maar op de tafel komen. Iedereen in mijn omgeving is hier enthousiast over. Ik speel dan ook regelmatig met een groep mensen die niet zo vaak spelletjes spelen en dan speelt deze uiteraard wel vlot weg.” (Pedro)
“Een klassieker ondertussen (hoewel nog veel mensen buiten de spellenwereld nooit van Catan gehoord hebben) en op zijn best met de uitbreiding ‘Steden en Ridders’. Een variabel bord en veel interactie zijn de grote troeven van Kolonisten.” (Bart)
“Klassieker die nooit gaat vervelen. En zeker niet in de Star Trek editie.” (Dagmar)
“Niet voor niets een klassieker onder de familiespellen met vooral veel spelerinteractie.” (Bart)
“Wat mij betreft de absolute nummer 1 omdat dit spel het grote publiek er voor heeft klaar gestoomd om verder te kijken dan Monopoly en ganzenbord. Verder is het spelmechanisme ideaal: handelen, bouwen en geluk met de dobbelstenen, een mooie mix. Met name Steden & Ridders en Zeevaarders zorgden voor een goede impuls om het jaren te kunnen  blijven spelen.” (Guido)

Ongespeelde spellen kom ik nu weer niet tegen. Van dit rijtje stonden er vier in mijn eigen top-20. Race was daarvan de beste (want mijn nummer 1), daarna Kolonisten, Vorsten en E&T.