Top-100 2019: 91-100

Wegens een meivakantie starten we wat later dan misschien gehoopt, maar ik denk dat de lijst voldoende drama kent om dat te compenseren. De grootste opschudding vinden we bovenin de lijst, maar ook mindere klassiekers krijgen klappen. Van de zeventien spellen die verdwenen zijn ten opzichte van vorig jaar zijn er drie van het begin af aan bij geweest. Het stempel dat nieuwere spellen drukken voelt harder: twintig spellen in de lijst komen zijn de afgelopen twee jaar verschenen, eentje zelfs uit dit kalenderjaar.

Dat betekent ook zeventien nieuwe binnenkomers, waarvan er dertien echt nieuw zijn. Vier zagen we al eerder eens langskomen. In dit rijtje staan twee spellen die er vorig jaar niet instonden, maar eerst twee spellen die er altijd al instonden, maar moeten vrezen voor continuïteit.

100. Boonanza (Uwe Rosenberg, 1997)
Positie vorig jaar: 72
Verschil: -28
De meeste spellen halen nooit een tweede oplage, dit kaartspelletje vinden we nu al meer dan twintig jaar in de winkels. We dreigen het toch niet te vergeten tussen al die eendagsvliegen?
“Die moet dan toch maar even plek maken voor Twilight Struggle. Als deze nou
dit jaar er uit ligt draaien we het weer om.” (Herman)

99. Lost Cities (Reiner Knizia, 1999)
Positie vorig jaar: 66
Verschil: -33
Nog zo’n twintigste-eeuwse klassieker die op weg is naar de uitgang in deze lijst? Heeft met de hele Keltisreeks (en drie andere Lost Citiestitels) eeuwige roem wel veiliggesteld. De looks zijn al vaak bijgesteld, inmiddels huist het in een handzaam klein kaartspeldoosje.
“Klassieker van Reiner Knizia die nog altijd een plaatsje verovert in onze handbagage.” (Jan)
“Heerlijk als je op een beurs een spel mag demonstreren en je de spelers zo enthousiast kan maken dat ze het spel direct gaan kopen.” (Bart)

98. Food Chain Magnate (Jeroen Doumen en Joris Wiersinga, 2015)
Positie vorig jaar: –
Verschil: nieuw
Ooit, in de eerste editie van deze lijst, stond Roads & Boats een keer in de lijst. Sinds die tijd zagen we geen spellen van Splotter, die vaak te lang en complex zijn om een breed publiek aan te spreken. Maar Food Chain Magnate laat zien dat dat publiek er toch is. Helaas is dat publiek wat zwijgzaam.

97. Maharadja (Wolfgang Kramer en Michael Kiesling, 2004)
Positie vorig jaar: –
Verschil: terug
Maharadja maakt een verrassende comeback na twee jaar afwezigheid. Spellen van deze speelduur en complexiteit verschijnen aan de lopende band, waar de cult van het nieuwe oppermachtig is. Oudjes raken dan gemakkelijk vermalen tussen de tandwielen, maar soms blijken ze taaier dan verwacht.
“Eén van de eerste spellen die ik speelde en de reden waarom ik in de wereld van bordspellen ben gestapt.” (Tim)
“Na afloop vaak gloeiende wangen…” (Detmar)

96. Hanzesteden (Andreas Steding, 2009)
Positie vorig jaar: 96
Verschil: 0
Eerlijk gezegd had ik niet verwacht dat Hanzesteden het nog een jaar vol zou houden, maar tot mijn plezier kreeg ik hier ongelijk. De gortdroge euro is nog lang niet dood!
“Een uitputtende breinbreker met vele roads to glory.” (Detmar)
“Het beste routebouwspel?” (Ken)

95. Skye (Andreas Pelikan en Alexander Pfister, 2015)
Positie vorig jaar: 61
Verschil: -34
De grote hit van Spiel van een paar jaar terug zakt flink in de lijst. Zo gaat dat met hypes, of ze nu terecht zijn of niet.
“Supercombinaties van bestaande elementen.” (Rik)
“Hoe duur maak ik mijn tegels en houd ik wel voldoende over om bij andere tegels te kunnen kopen? Die afwegingen zijn heerlijk!” (Wiljan)

94. Brugge (Stefan Feld, 2013)
Positie vorig jaar: 69
Verschil: -25
Een van de vijf spellen van vandaag die hard zijn gedaald, dat krijg je in deze contreien. Toch jammer, voor het enige spel in de lijst met een setting in de Lage Landen.
“Voor mij het perfecte spel voor twee spelers met voldoende diepgang en een relatief korte speelduur.” (Roel)
“Dit spel haalt het maximale uit wat je uit dobbelstenen en speelkaarten kunt halen.” (Rutger)

93. Exit (Inka en Markus Brand, 2016)
Positie vorig jaar: 98
Verschil: +5
Het kan dus wel, onderaan bungelen en toch stijgen in de lijst. Misschien wel ten koste van de andere escaperoomspellen. Bij een spel dat je maar een keer kunt spelen helpt het wel als er een paar nieuwe titels per jaar verschijnen.
“Staat garant voor een gezellig avondje gezamenlijk puzzelen.” (Judith)
“Spanning tot het einde! Soms moet je letterlijk out of the box denken.” (Els)

92. Santa Maria (Eilif Svensson en Kristian Amundsen Østby, 2017)
Positie vorig jaar: 91
Verschil: -1
Vergis je niet, onder het cartooneske uiterlijk gaat een gortdroog spel schuil waarin je lekker met dobbelstenen mag puzzelen. Daar houden we van.
“Dicedrafting waarop je bord meer uitbouwt en sterkere beurten maakt.” (Kelly)

91. Memoir ’44 (Richard Borg, 2004)
Positie vorig jaar: 48
Verschil: -43
Het schoolvoorbeeld van een historisch verantwoord maar toch toegankelijk en fraai vormgegeven wargame. Zakt flink, maar is nog steeds een iconisch spel.
“Memoir is een pareltje. De scenario’s zijn knap in een historisch perspectief.” (Steven)
“Het zijn maar een paar simpele regels en een handvol dobbelstenen, en toch voelt het alsof het lot van je manschappen in
jouw hand ligt.” (Herman)

Een mooie diverse lijst, met spellen aan uiteenlopende kanten van het complexiteitsspectrum. Van deze tien heb ik alleen Food Chain Magnate niet gespeeld. Van de rest zijn Lost Cities en Hanzesteden mijn favorieten, ze stonden zelfs in mijn eigen lijstje.

Ik ben benieuwd naar wat jullie van deze eerste tien te zeggen hebben.