Geplaatst door In geen enkele andere maand in het jaar speel ik zo veel, zo veel verschillende en zo veel nieuwe spellen als in oktober. Het is altijd weer een raadsel hoe dat kan. Van de 45 verschillende spellen die ik speelde, was dat bij 27 spellen voor het eerst. Dit wordt dus een lang bericht. Daarom skip ik de vijftien spellen maar die ik tijdens Spiel voor het eerst deed. Die eerste indruk kun je hier lezen.
Een uitzondering maak ik voor het leukste nieuwe spel: Botanicus. Dat had ik op basis van een geslaagd potje op Spiel gekocht. Nu is dat geen garantie, want je kunt planken vullen met spellen die ik na een keer spelen kocht maar uiteindelijk toch niet zo bijzonder bleken. Botanicus heb ik nu vier keer gespeeld en ik krijg er alleen maar meer zin in. Ik twijfelde even of de basisversie meer dan een paar potjes leuk zou blijven, maar dat is helemaal weg. Als ik toch een klein nadeel moet noemen: met twee spelers is Botanicus toch duidelijk minder, dit speel je het liefst met de volle bezetting van vier spelers.
De rest doe ik in alfabetische volgorde:
First Empires was een ramsjaanschaf van Roger op Spiel. Op een klein wereldkaartje probeert iedereen vanuit een begingebied zijn volk zo veel mogelijk uit te breiden. Je komt elkaar al direct tegen en scoort op verschillende manieren punten. Dat ging bij mij dramatisch verkeerd, wat mijn oordeel misschien kleurde. Het lukte me maar niet gebieden te bezetten die me meer mannetjes opleverden, en die heb je wel nodig om uit te breiden.
Ik probeer nooit te veel aanstoot aan thema’s van spellen te nemen. Ik snap de bezwaren tegen spellen als Puerto Rico of ieder willekeurig oorlogsspel, maar het lukt me zelf goed om het thema te vergeten en te focussen op de tactiek en strategie. Bij Galebari druipt de misogynie en zo sterk af dat me dat niet lukt. Zelfs zonder grappig bedoelde flavour text zoals “Nice legs, when is the opening?” is het vrouwbeeld van de makers wel duidelijk. Speltechnisch viel er ook weinig te beleven, er is dus geen enkele reden dit spel ooit nog te doen.
Intarsia was voorafgaand aan Spiel een van de spellen waar veel naar werd uitgekeken, waardoor de tafels permanent bezet waren. Inmiddels heb ik het een keer gespeeld met het naar verluidt ideale spelersaantal van twee. Met het spelen van kaarten leg je verschillende vloeronderdelen aan om de meeste punten te scoren. Bij sommige onderdelen mag je ook weer nieuwe kaarten nemen, zodat je langer door kunt spelen. Het eerste potje overtuigde nog niet. In de eerste ronde speelden Roger en ik onze eigen kleuren en konden we onze eigen gang gaan. Daarna werd het wel iets interactiever, maar het benauwde gevoel van Azul (eerst nemen wat echt moet, of wat leuk is op de gok dat de ander het laat liggen) ontbrak hier helemaal. Het was meer efficiënt puzzelen dan een tactisch steekspel. Ik hoop dat herhaalpotjes meer van het spel laten zien.
Een ander populaire titel van Spiel was Lord of the Rings: Duel for Middle-Earth (LotR Duel voor intimi). Dit heb ik maar laten liggen, in de veronderstelling dat de Nederlandse editie vanzelf een keer zou volgen. Dat bleek al in de week na Spiel het geval, dus ik kom sneller dan gedacht proberen. Mijn tot nu toe enige potje beviel heel goed. Het systeem van kaarten nemen is identiek aan 7 Wonders Duel, en ook nu heb je grondstoffen eigenschappen nodig om de meeste kaarten te nemen. Het belangrijkste verschil is dat systeem erg succesvol is gebruikt in het thema. De drie rondes kennen, zelfs zonder namen op de kaarten, een duidelijke opbouw. In de eerste rondes ben je bezig met het werven van troepen en steun van de verschillende volkeren. De reis van de Ring en de jacht van de Nazgûl begint nog voorzichtig. In de derde en laatste ronde komt de climax en gebeurt alles ineens tegelijk. Waar het thema van 7 Wonders vrij afwezig en generiek is, komt het hier met eenvoudige middelen bijzonder goed tot z’n recht. Alleen al dat maakt me erg enthousiast voor vervolgpotjes.
Milkuro is een apart slagenspel, zoals je in de recensie van Dagmar kunt lezen. Nu houd ik daar wel van, maar hier kon ik toch heel weinig grip op krijgen. Tot de laatste ronde is er geen enkele garantie dat je bepaalde slagen haalt of juist kunt duiken. Een slim idee, dat nog op zoek lijkt naar een goede uitvoering.
Rajas of the Ganges: Cards & Karma: de bord- en dobbelversie spelen mijn vrouw en ik regelmatig, dus dit was een blinde aanschaf. Het spel stelt niet teleur. Je neemt kaarten uit het aanbod en kiest daarbij of ze je als ‘dobbelsteen’ in de hand neemt, of betaalt ervoor met kaarten uit je hand om er roem, geld en andere zaken mee te scoren. Het spel heeft een leuke dynamiek. Zelfs vanuit een kansloos lijkende situatie kun in je ineens de winst binnen handbereik hebben en andersom. En uiteraard speelt het weer perfect met twee.
De recensie van Roger vertelt je alles wat je over Rebirth moet weten. Een elegante Knizia in de traditie van spellen als Heersers der Woestijn en Babylonia. Dat geldt ook voor Cascadero, een ander recent spel van de doktor en ook dit is weer ontzettend goed.
Na de enthousiaste recensie van Dagmar werd ik toch wel benieuwd naar Space Base. Een potje op BGA was genoeg om me te overtuigen en ook mijn vrouw was erg enthousiast. Aan tafel duurt het nog verrassend lang, maar de magische grens van 30 minuten komt binnen handbereik. Zet je schrap als je dit met vijf spelers probeert: met niet al te snelle denkers kan het dan zo twee uur duren, en dat is voor zo’n eenvoudig spelletje toch echt te lang. Maar het speelt perfect met twee.
Niet ieder nummer van Radiohead is even goed en zo heeft ook Reiner Knizia wel zijn mindere momenten. Star Wars: Rebel Forces doet wel wat aan Keltis Fun & Go denken. Om beurten draaien de spelers fiches om met daarop karakters uit de derde trilogie van Star Wars. Maar in plaats van dat je bij elk fiche dat je omdraait mag kiezen of je het houdt of niet, mag iedere speler op elk moment op de tafel slaan om alle tot nu toe omgedraaide fiches te nemen. Dat mag elke speler drie keer doen, en degene die per karakter de meeste fiches heeft verzameld krijgt de bijbehorende karaktertegel. Dat herhaal je nog een keer en dat is het. Waarschijnlijk leuk met een wat jonger publiek, ik vond de combinatie van draaien en meppen toch minder geslaagd.
Suna Valo is een spel dat op mijn longlijst voor Spiel stond. Het was er niet van gekomen, maar Roger had het na een geslaagde oefenpot meegenomen. Het is een vrij pittig tweepersoonsspel waatbij je grondstoffen verzamelt om kaarten te kopen. Die kaarten liggen in de algemene voorraad, bij jezelf of bij de tegenstander. Die in de voorraad hebben een vaste (vrij hoge) prijs, de prijs van de kaarten die bij jou liggen bepaal jezelf. Dat lijkt erg op het systeem van Skye: als je tegenstander die kaart bij jou koopt, krijg je de grondstoffen die je er op hebt gelegd dus dubbel terug. Koop je een eigen kaart, dan ben je de grondstoffen gewoon kwijt. Je wilt de prijs dus niet zo hoog zetten dat je zelf teveel betaalt, maar ook niet zo laag dat je tegenstander een koopje heeft. Vervolgens kun je van alles met die kaarten doen (grondstoffen produceren, opdrachten nemen, grondstoffen vervoeren naar opdrachten enzovoort) en aan het eind tel je de punten. Ons potje kwam wat moeizaam op gang. De regels zijn niet altijd helder en het kost even om aan het systeem te wennen. Roger had dat een stuk beter door en won afgetekend, maar ik zou het best nog eens willen spelen.
Het prototype van Things in Rings heette vast iets als Venn: The Cardgame, want het spel is eigenlijk een toegepast Venndiagram. De ringen uit de titel zijn drie lussen die je op tafel legt, zodat elke luk met de twee andere overlapt en er in het midden een drievoudige overlap is. Een speler trekt voor iedere ring, die vertelt wat de eigenschap van die ring is: iets over het woord (bijvoorbeeld ‘zes letters’), de fysieke eigenschappen (‘brandbaar’) en de context (‘kun je in een winkel kopen’). De andere spelers krijgen vijf kaarten, die ze ergens in het diagram leggen. Is dat goed, dan zijn ze de kaart kwijt en mogen ze nog een kaart spelen. Is het fout, dan trek je een nieuwe kaart en is je beurt voorbij. Things in Rings is een apart, soms verwarrend, maar vooral vermakelijk partyspel, waarbij het bijna leuker is dan de neutrale speler te zijn dan om te winnen.
Voor liefhebbers van simpele tableauspellen als Conspiracy en Pixies is WitchDraft ook erg geschikt. Elke speler krijgt een paar opdrachtkaarten die vertellen hoe de kaarten in het eigen tableau punten scoren, waarna de spelers om beurten kaarten draften om in hun tableau te plaatsen. De kaarten zien er erg fraai uit en het efficiënt opbouwen van je tableau is lang niet triviaal. De keuzes zijn soms hard en niet zelden krijg je later spijt. Dit lijkt me iets dat ik thuis ook wel op tafel krijg.