Gizmos

Toen ik The Donald interviewde vertelde hij dat hij recent Gizmos had gekocht en met veel plezier had gespeeld. Ik kende het spel niet en de doos zag er niet uit. Ik heb me toen niet verder in dat spel verdiept, maar de naam was altijd in mijn hoofd blijven plakken. Toen ik zag dat je Gizmos op Boardgamearena kon spelen, was dat voor mij een signaal om het spel toch eens beter te bekijken (gratis uitproberen is per slot van rekening niet duur). En toen las ik het magische woord: knikkers. Gizmos is een spel met knikkers. En laat ik daar nou een zwak voor hebben. Ik wist niet hoe snel ik het spel moest aanschaffen en ik kan vast verklappen: daar heb ik geen spijt van gekregen.

Gizmos is een onvervalste tableaubuilder. Je bent in dit spel een ontwerper die met verschillende soorten energie (de knikkers!) machines (de gizmos) bouwt. Iedere gizmo die je bouwt levert je een voordeeltje op voor de rest van het spel waardoor je steeds mooiere en grotere gizmos kan bouwen.

In je beurt voer je altijd één actie uit. De acties staan netjes op een bordje dat je voor je neerlegt. Zo kan je bijvoorbeeld een extra energie pakken uit de voorraad. Of je kan een kaart bouwen uit de algemene voorraad. Als je dit doet dan pak je de kaart en betaal je de energie-prijs door weer knikkers terug in de voorraad te leggen. De kaart die je bouwt, leg je vervolgens onder je bordje neer bij de actie die op de kaart staat. Misschien heb je bijvoorbeeld wel een kaart gebouwd waarmee je voortaan iedere keer dat je een gele knikker pakt, nog een extra knikker krijgt.

En als je dit dus een beetje slim doet, dan kan je steeds meer. Misschien heb je bijvoorbeeld een rode knikker die je kan omzetten in twee rode knikkers (met een converter kaart). Vervolgens koop je met die twee rode knikkers een rode gizmo en mag je als beloning daarvoor één knikker pakken (de bonus die op een eerder gebouwde bouwkaart staat), je kiest een gele en mag vervolgens als bonus daarbij nog een extra knikker pakken (door de bonus die op een eerder gebouwde knikker-pak-kaart staat). En wie weet kan je hetzelfde trucje de volgende beurt herhalen. Maar dan zal je altijd zien dat je geen rode knikker hebt om de motor aan te zwengelen of dat er net geen rode kaart ligt om te kopen. En dan moet je dus iets anders verzinnen om te gaan doen.

Als je dit zo leest, dan lijkt het misschien of een beurt heel lang duurt. Maar dat is gelukkig niet zo. Natuurlijk moet je soms even nadenken over wat je wilt gaan doen, maar vaak kan je de ketens van bonusacties in rap tempo uitvoeren. Gizmos speelt daardoor heerlijk vlot weg.

Het spel is afgelopen als iemand 16 gizmos heeft gebouwd of 4 gizmos van de duurste categorie. En wie dan de meeste punten heeft, wint het spel.

…en de waardering

Wat een ontzettend leuk en verslavend spelletje is Gizmos! Iedere keer als ik het gespeeld heb (zeven keer in vier dagen tijd), wil ik meteen nog een keer (en nog een keer, en nog een keer, etc.). Ik denk dat de verslavingsfactor komt doordat je het gevoel hebt dat perfectie haalbaar is, maar het altijd net niet lukt (of soms zelfs totaal niet) doordat je het moet doen met de kaarten en knikkers die er liggen. Je kan wel de perfecte motor gebouwd hebben om op grote schaal zwarte gizmo’s te bouwen, maar als er geen zwarte kaarten liggen of geen zwarte knikkers voorbij komen, dan moet je er maar het beste van maken met de opties die je wel hebt. En dat is een speelse uitdaging die ik met heel veel plezier aanga. Het is ook deze geluksfactor die voor de herspeelbaarheid zorgt: ieder spel is anders. Je kan best een idee hebben waar je naar toe wilt met de motor die je aan het bouwen bent, maar je moet flexibel blijven omdat het vaak toch net anders loopt dan je bedacht had. Daardoor blijft het spel leuk en uitdagend tot de laatste beurt.

En dan nog even over de knikkers. Wat ik ook een leuke vondst vind is dat je in dit spel twee vormen van knikkers pakken hebt, namelijk pakken en graaien (zo hebben wij het genoemd, de Engelse termen zijn pick en draw). Als je mag pakken, dan pak je één van de knikkers die op het glijbaantje liggen die uit de knikkerbak komen. Als je mag graaien, dan steek je je hand juist in de knikkerbak en trek je blind een knikker. En dat is voor mij als knikkerfan echt een genot om te doen, heerlijk graaien in een bak met knikkers en dan hopen dat je net die knikker trekt die je nodig hebt.