Geplaatst door In aantallen was november geen bijzondere maand, wat nieuwe spellen betreft gelukkig wel. Dat komt vooral doordat ik nu veel vaker spellen doe met anderen die ook regelmatig iets nieuws kopen. De keerzijde is wel dat oude favorieten die ik al weinig speelde nog moeilijker op tafel komen. De enige remedie is, zoals altijd, vaker spellen doen.
Er zat deze maand geen echte uitschieter bij, allemaal zaten ze tussen de kwalificaties ‘best leuk’ en ‘best goed’. Omdat ik er toch eentje uit wil lichten ga ik deze maand voor San Francisco, maar dat had zo een ander spel kunnen zijn. San Francisco heeft alle kenmerken van Reiner Knizia: vlotte regels, een snel speelverloop, veel verborgen subtiliteit en elementen die je herkent uit zijn andere spellen. Met het aanleggen van kaarten op je persoonlijke bord probeer je de verschillende wijken van de Californische stad zo goed mogelijk in te richten. Net als in bijvoorbeeld Ra mag je in je beurt kiezen om een kaart om te draaien en aan te leggen bij een van de beschikbare rijen, of alle kaarten in een rij nemen en op je bord plaatsen. Bij het nemen van kaarten krijg je een veilingbrief, en je moet altijd meer kaarten nemen dan het aantal veilingbrieven dat je hebt. Snel kaarten nemen zit je later dus weer in de weg, waar je tegenstanders van profiteren. Maar soms wil je dat toch wel, omdat de kaarten goed in je stad passen, of omdat je daarmee een mooie bonus scoort. Ergens deed het me ook wel wat aan 5 Towers denken, maar ik denk dat San Francisco meer te bieden heeft.
De andere spellen die ik speelde, in alfabetische volgorde:
Beast is een van de honderden nieuwe Kickstarters die wekelijks bij Roger bezorgd worden (ik kan er een paar titels naast zitten, maar niet veel) en eentje die ook bij zijn zoon aanslaat. Ik speelde graag een keer mee, want ik houd vaak wel van de asymmetrische allen-tegen-een spellen. Het bekendste spel in dat genre is waarschijnlijk Scotland Yard. In Beast moeten de jagers het beest niet alleen zien te vinden, maar ook doden. Op zijn beurt is het voor het beest niet voldoende om zich in het bos te verstoppen, maar moet hij ook verschillende dorpen overvallen en de bewoners omleggen. Geen vriendelijk thema, en de vormgeving is bijpassend duister (en erg fraai). Het mooie is dat er verschillende beesten en jagers in het spel zitten, waardoor geen potje hetzelfde is.
Simon en ik namen het als ziener en verkenner op tegen de grote boze wolf. Die liet zich lang niet zien en riep liever andere wolven op om het vuile werk voor hem op te knappen. Die welpjes waren voor de jagers geen partij en daardoor moest de slechterik op het laatst alle zeilen bijzetten om zijn missie te voltooien. De jagers hielden het hoofd koel en wisten het beest zonder al te veel moeite van de overwinning af te houden.
Ik heb Beast met veel plezier gespeeld en zou het graag nog eens in een andere rol weer spelen, maar ik gun de oude wolf ook een revanche.
Crystal Palace gaat al een paar jaar mee, maar ik wist er eigenlijk weinig over. Ergens had ik in mijn hoofd dat het een middelzwaar spel uit de middenmoot was. Dat had ik verkeerd gedacht, want Crystal Palace is een werkverschaffer van het zware soort. De ‘werkers’ waar je over beschikt zijn dobbelstenen, waarvan je zelf de waarde kiest. Op de meeste actievelden is een minimale waarde vereist en hogere dobbelstenen hebben voorrang op lagere. Het voor de hand liggende nadeel is dat je zoveel betaalt als de som van al je dobbelstenen, en laat geld nou net erg schaars zijn. Omdat je begint met een aardig kapitaal heb je dat aanvankelijk nog niet door, maar al snel ben je vrijwel blut en is een waarde van vier al een stevige uitgave. Net zo stevig als de speelduur, want die mag er zijn. Ruim tweeënhalf uur met drie spelers vond ik voor dit spel net iets teveel van het goede. De tijd zat vaak meer in rekenwerk en afhandeling van alle acties dan in strategische beslissingen. Er zijn spellen van deze lengte waar de tijd vliegt, Crystal Palace is niet zo’n spel. Ik wil het nog wel eens met twee proberen; misschien is het met wat ervaring dan in een uurtje te doen.
Een van de andere lange nieuwe spellen die ik deze maand speelde was Dune: Imperium. Dat had ik al twee maanden in huis liggen en tegen mijn gewoonte ongespeeld gekocht. De hoge notering in de top-100 en de vergelijkingen met Arnak maakten me erg nieuwsgierig. Inmiddels ben ik drie potjes verder en heb het met alle spelersaantallen een keer gedaan. Zeker met vier spelers zit je ver over de twee uur, maar hier vond ik dat een stuk minder bezwaarlijk. Er gebeurt hier gewoon erg veel. Dune is niet alleen een werkverschaffer, maar ook een deckbuilder. Je plaatst je agenten altijd in combinatie met een kaart. De kaart bepaalt waar de agent geplaatst mag worden en heeft in sommige gevallen ook nog een extra functie. Je kunt je voor je strategie helemaal richten op de actievelden op het bord, maar ook op het verbeteren van je deck. Het deckbouwaspect is daarmee een stuk sterker dan bij Arnak, waarbij je de kaarten voor een groot deel ook voor de punten kocht. Daar staat tegenover dat de variatie en de spanning in Arnak weer wat groter zijn. Aan de andere kant denk ik dat Dune wat meer tijd nodig heeft om alle geheimen en nuances prijs te geven. Voor nu denk ik dat ik Arnak nog wat leuker vind, maar op termijn zou dat kunnen veranderen.
Een van mijn ongespeelde aankopen van Spiel was Elawa. De fraaie vormgeving en het ogenschijnlijk simpele spelidee trokken me over de streep, maar het spelen kwam er even niet van. In Elawa verzamel je tegelijk kaarten en grondstoffen. De kaart die je neemt bepaalt hoeveel grondstoffen je mag pakken. Meer is niet altijd beter, want je hebt maar een beperkte opslag. Om de kaarten te mogen spelen heb je weer de juiste combinatie van grondstoffen nodig, en die moeten maar net beschikbaar zijn. Voor zo’n eenvoudig spelletje biedt Elawa nog best wat listige keuzes. Want behalve het beheren van je grondstoffen wil je ook graag de kaarten nemen die in je strategie passen, of ze niet laten liggen voor de andere spelers. En dat in (veel) minder dan een halfuurtje. Langer is niet altijd beter.
Een ander (soort van) nieuw Kickstarterspel dat ik speelde was Leaf. En het is een echte Kickstarter: bomvol fraai houten materiaal in het inmiddels bijna sleetse natuurthema en een spelverloop dat best prima was, maar niet heel bijzonder. Om beurten leg je kunstig in verschillende vormen gefiguurzaagde bladeren aan, waarna je een aantal verschillende acties mag uitvoeren op basis van het aantal punten waar de bladeren elkaar raken. De verschillende bladvormen zijn precies zo vormgegeven dat je altijd even kunt puzzelen wat de beste combinatie aan acties is, maar dat is het dan ook wel. Verder is het vrij standaard kaarten en punten verzamelen. Leaf moet het echt van de vormgeving hebben.
Natuur mag dan het allesoverheersende thema van de laatste jaren zijn, dat betekent niet dat de degelijke Duitse Middeleeuwse stad helemaal overwoekerd is. Al moet ik daar wel bij zeggen dat Ulm ook alweer een paar jaartjes oud is. Met behulp van actietegels plaats je je schijfjes in de stad en koop je kaarten. Die kun je spelen voor punten aan het eind van het spel of handige acties nu. Ulm is een degelijk ontwerp dat aanvoelt alsof het al twintig jaar oud is, maar zeker niet achterhaald. Veel aandacht heeft het geloof ik nooit gehad, maar het doet in speelplezier zeker niet onder voor het doorsnee spel dat nu uitkomt. Maar ja, geen hippe Kickstartcampaign gehad.
Crystal Palace en Dune: Imperium waren al geen tussendoortjes, maar het meest complexe spel dat ik deze maand speelde (en misschien wel dit jaar) was Wayfarers of the South Tigris. De titel en de namen van de auteurs doen misschien vermoeden dat we met een middelzware werkverschaffer zoals Rovers van de Noordzee of Architecten van het Westelijk Koninkrijk te maken hebben, maar niets is minder waar. In Wayfarers plaats je poppetjes en dobbelstenen om verschillende acties te gebruiken. De dobbelstenen zijn privé, de poppetjes wisselen voortdurend van eigenaar. Je moet kaarten kopen om je eigen gebied uit te breiden voor punten en extra actiemogelijkheden, maar geld en voorraden zijn ook schaars. En let op de kalender, want daar wil je niet teveel achterlopen op de andere spelers. Al vanaf de eerste beurt is het aantal opties overweldigend en heb je eigenlijk geen idee hoe je alles aan moet pakken. Zelfs met snelle spelers is dit een stevige zit, houd dit dus absoluut uit de buurt van mensen die graag al hun opties overwegen voor ze een zet doen. Uiteindelijk zat het allemaal goed in elkaar en voelde het niet als een beproeving. Ik zou het graag nog een keer spelen, maar verwacht niet dat ik dan wel weet wat ik aan het doen ben.