Less is more

Geplaatst door

De vervelendste clichés zijn saai omdat ze zo waar zijn. Iedereen weet het al, waarom voor de honderdste keer die open deur intrappen? Nou, bijvoorbeeld omdat heel veel mensen het nog niet weten. Of in ieder geval niet lijken te begrijpen.

Ik heb het hier natuurlijk over spelauteurs die nog steeds lijken te denken dat ‘meer’ beter is. Meer spelideeën, meer regels, meer speeltijd. En het vreemde is, het lijkt eerder erger te worden dan minder erg.

Het afgelopen weekend werd ik hier weer eens op gewezen door Bitoku. Uitgever Keep Exploring Games had twee tafeltjes voor dit spel gereserveerd bij MoxCon. Een van de anderen met wie ik de beurs bezocht had het spel in bestelling en zag hier een goede gelegenheid om het te leren. Ik wilde het best eens proberen, maar de voortekenen waren niet gunstig. Een enorm bord dat door de drukke vormgeving ook nog eens onoverzichtelijk was, en honderdduizend kaarten, fiches en houten speelstukken. De grondstofprijzen zijn blijkbaar nog niet hoog genoeg.

foto: Sarah Shah, via Boardgamegeek

Over het spelidee van Bitoku zal ik niet uitweiden, maar in de basis was het precies hetzelfde als al die andere grootse bordspellen waarop we de afgelopen jaren getrakteerd zijn. Heel veel regeltjes, heel veel maniertjes om punten te scoren en heel veel minuutjes om dat allemaal te doen. Om een idee te geven: we speelden slechts een proefronde (het spel telt er vier), inclusief de uitleg kostte dat bijna anderhalf uur.

Ik zou liegen als ik zei dat ik me verveeld had, maar anderhalf uur voor een kwart spel, met uitleg maar zonder klaarzetten, is natuurlijk volstrekt belachelijk. Is er dan niemand in het hele ontwerpproces geweest die dacht dat het wel wat minder kon?

Mensen zeggen me nog wel eens dat ik blijkbaar niet van lange en ingewikkelde spellen houd. In de praktijk komt het daar vaak op neer, maar mijn ware aversie is tegen wat ik overbodig gedoe noem. Bij veel van die spellen kun je moeiteloos de helft van de regels overboord gooien en houd je nog steeds een prima spel over. De rest is gewoon een onervaren auteur die geen maat wist te houden en/of het gebrek aan een redacteur die hem (hem, ja) eens goed de waarheid zei.

Bij boeken werkt het eigenlijk precies zo. Net zoals boeken niet per se beter worden van meer woorden, maak je spellen niet automatisch beter met meer regels. Robert Jordan was een schrijver boordevol ideeën die met veel aandacht voor detail een fantasiewereld wist te scheppen. Helaas vond hij het nodig om al die ideeën in zijn boeken te verwerken. Hierdoor telt The Wheel of Time veertien delen en twaalfduizend pagina’s. Een goede schrijver had daar minder dan de helft voor nodig gehad.

Het is een groot misverstand dat kortere spellen minder diepgang hebben. Eufraat en Tigris is een complex en gelaagd spel waar veel in gebeurt, maar is prima in een uur te spelen en vermoeit de speler niet met eindeloze regeltjes. Dat komt doordat Reiner Knizia een zeer ervaren auteur is, die eindeloos veel tijd steekt in het slijpen aan zijn spellen totdat er geen overbodige elementen meer in zitten. Daar heeft hij zichzelf in getraind, maar hij is ook veel geholpen door kritische spelontwikkelaars van uitgevers die als een onvermoeibare Maxim Hartman ‘korter!’ bleven roepen.

Crowdfunding heeft ons veel gebracht, helaas moeten veel beginnende spelauteurs het daardoor zonder die kritische blik doen en verschijnt het ene na het andere spel dat alleen gespeeld gaat worden door een klein publiek van veelspelers dat altijd op zoek is naar de nieuwste bomvolle doos vol kraaltjes en spiegeltjes om die na een paar jaar weer in te ruilen voor de volgende.

Dat is jammer, want de auteurs van bijvoorbeeld Bitoku en Ark Nova en al die andere topzware spellen hebben laten zien over het nodige talent en leuke ideeën te beschikken. Het enige dat ze nodig hebben is iemand die ze vertelt dat ze die ideeën misschien beter over verschillende spellen kunnen spreiden. Niet alles hoeft erin, een spel is tenslotte geen kapsalon.

7 reacties

  1. Eindelijk eens iemand die hier iets over zegt. Ik als blinde bordspellenfanaat ben noodgedwongen afhankelijk van de wat kortere spellen(omdat voor onze doelgroep alles meer tijd kost). Leuk hoor, die ingewikkelde titels met gigantische doos, maar ik laat ze lekker aan me voorbij gaan. Volgens mij zijn die Knizia titels trouwens de ontwerpen die het moeilijkst te bedenken zijn, ook al lijkt het zo simpel.

  2. Voor mij ook heel herkenbaar.
    Voor mijn echtgenote hoef ik al het ingewikkelde spul niet op tafel te leggen en binnen ons spellengroepje wordt het ook al niks.
    De Knizia’s, daar hebben we er wel wat van: El Dorado, Keltis (3 varianten), My City, Genius, Regenwormen, Lost Cities dobbelspel.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *