Ark Nova

Spelletjes doen is in de eerste plaats een sociale activiteit, maar ook een met een duidelijk puzzelelement. Sommige spellen zetten vooral in op de interactie tussen spelers, bij andere staat het stille en individuele rekenwerk centraal. Die tweede soort is al jaren bezig aan een opmars. De populairste spellen onder liefhebbers zijn tegenwoordig toch vooral de solitaire rekensommen met af en toe een beetje wedijver om een bonus links en rechts.

Ark Nova is de nieuwste ster in dit gezelschap. Het was het hoogst gewaardeerde nieuwe spel tijdens Spiel 2021, en vlak na de uitgave was de Nederlandse versie al op veel plaatsen uitverkocht.

In Ark Nova beheer je een dierentuin. Je bouwt dierverblijven en koopt dieren aan om die verblijven te bevolken. Samen met andere investeringen levert dat meer aantrekkingskracht voor je dierentuin op.

Maar in de 21^e eeuw is het vermaken van bezoekers allang niet meer de enige taak van dierentuinen. Er wordt ook tijd gestoken in onderzoek en conservatie. Behalve populariteitspunten moet je dan ook conservatiepunten scoren. Die worden op twee verschillende puntensporen bijgehouden. Net als bij Raja’s van de Ganges is het zaak om je twee scorepionnen elkaar te laten kruisen voordat de anderen dat doen.

De acties voer je uit met vijf verschillende kaarten, die je onder je dierentuin bij de getallen 1 tot en met 5 legt. Hoe hoger het getal, des te beter het effect van de kaart. Na het afhandelen van je actie leg je de kaart weer op nummer 1 en schuift de rest door. Zo trek je nieuwe kaarten, speel je ze of bouw je verder aan je dierentuin. Het spel eindigt als een speler erin slaagt om haar twee scorepionnen te laten ontmoeten. De andere spelers krijgen dan nog een laatste beurt, waarna iedereen nog wat punten scoort bij de eindtelling. De speler met het grootse positieve verschil tussen beide pionnen wint.

…en de waardering

Op het eerste gezicht past Ark Nova helemaal in het straatje van liefhebbers van zogenaamde ‘tableaubouwers’ als Wingspan, Terraforming Mars en, jawel, Race for the Galaxy. Je probeert kaarten slim met elkaar te combineren, ze in de juiste volgorde te spelen om maximale bonussen te scoren en je tegenstanders net te snel af te zijn bij dat ene leuke plekje op een conservatiekaart. Een heerlijke puntenpuzzel, toch?

Bij al dat moois zit een kolossale ‘maar’: de speeltijd. Zelfs met twee spelers duurt dit minimaal twee uur, en alleen dan als beide spelers vrij ervaren zijn. Nu hoeft een lange speelduur niet erg te zijn. Ik speel bijvoorbeeld Gaia Project en Brass: Birmingham met veel plezier en die duren snel drie uur.

Het probleem van Ark Nova is dat een aanzienlijk deel van de speeltijd gaat zitten in doodvermoeiende administratie. Check of je een kaart mag spelen, betaal het juiste bedrag (denk aan je kortingen!), handel alle effecten af, vergeet je kaarten niet die iets doen als jij of een andere speler een kaart met een zeker symbool speelt, er lijkt soms geen einde aan te komen. Af en toe hoeft dat niet zo erg te zijn, maar in Ark Nova is het schering en inslag. Die eindeloze administratieve handelingen halen regelmatig alle vaart uit het spel en daarmee het speelplezier.

Mensen met weinig geduld voor ‘gedoe’ tijdens een spel kunnen Ark Nova het beste links laten liggen en gewoon Wingspan en Terraforming Mars blijven spelen. Behalve een fors langere speelduur en ergerlijke administratie heeft Ark Nova namelijk niets extra’s te bieden.