Hoe hoger je komt in de lijst, des te meer spellen je treft die de afgelopen jaren ook al in deze regionen stonden. In deze lijst subtoppers is dat in ieder geval zo. Twee stonden vorig jaar nog in de top-10, en eentje is juist flink gestegen.
20. Carcassonne (Klaus-Jürgen Wrede, 2000)
Positie vorig jaar: 19
Verschil: -1
De klassiekerstatus is allemaal mooi en aardig, maar het is ook een vloek: het betekent vaak ook dat een spel niet zo vaak meer op tafel komt. Spellen met veel respect en weinig speeltijd. Bij mij gaat dat op voor Carcassonne. Ik heb het meer dan honderd keer aan tafel gespeeld, maar in de laatste drie jaar welgeteld één keer.
“Over klassiekers gesproken; dit is een blijvertje in onze spellenkast. Met periodes zijn we weer achter elkaar steden aan het bouwen, afpakken, wegen aan het innemen en boeren op de juiste tijd het land laten beheren” (Wieke)
“We hebben dit spel al jaren en blijft maar op tafel komen… inmiddels met vele, vele (mini)uitbreidingen. Vooral een absolute topper van mijn vrouw, maar ik speel graag mee.” (Erwin)
19. Stenen Tijdperk (Michael Tummelhofer, 2008)
Positie vorig jaar: 14
Verschil: -5
Dankzij BGA speel ik dit nog met enige regelmaat, want ook deze klassieker komt niet zo vaak meer op tafel. Die zaken zijn met elkaar verbonden, want dankzij alle online ervaring win ik volgens sommigen te vaak.
“Binnen onze familie de meest klassieke worker-placement die we al jaren spelen. Nog steeds komt het geregeld op tafel.” (Manfred)
“Dit snapt echt iedereen. Als ik iemand de wereld van de bordspellen zou willen binnenslepen, zou dit mijn eerste keus zijn. Meer geschikt dan de grote drie (Carcassonne, Catan en Ticket to Ride) omdat de speelwijze dicht bij het thema ligt.” (Herman)
18. 7 Wonders Duel (Antoine Bauza en Bruno Cathala, 2015)
Positie vorig jaar: 15
Verschil: -3
Het gebeurt niet vaak dat een afgeleid tweepersoonsspel het origineel overvleugelt, maar vrijwel alle stemmers maken er toch melding van dat ze deze prefereren boven de grote doos. Zeker met de uitbreiding Pantheon ben ik het helemaal met ze eens.
“Iedere keer uitdagend en door de vele wincondities blijft het spannend.” (Wendy)
“Een betere versie dan het “gewone” 7 Wonders waar je het in een rechtstreeks duel tegen elkaar opneemt. Veel interessante keuzes en je moet in dit spel scherp blijven!” (Brian)
17. Splendor (Marc André, 2014)
Positie vorig jaar: 9
Verschil: -8
Splendor viel al eerder eens uit de top-10, maar nooit stond het zo ‘laag’ in de lijst (het kwam ooit op 15 binnen). Ik denk dat we niet lang hoeven na te denken wat daar nu de oorzaak van kan zijn. Waar 7 Wonders en 7 Wonders Duel geen tafelconcurrenten zijn, geldt dat voor de Splendors wel. Beide zijn namelijk goed met twee spelers te doen, en met dat aantal legt dit spel het toch af tegen het kleine zusje…
“Lang het meest gespeelde spel in huis, nu het meest gespeelde spel bij mij ouders.” (Kelly)
“Mooi en stevig speelmateriaal, gemakkelijk uit te leggen, spannend tot het einde.” (Robert)
16. Great Western Trail (Alexander Pfister, 2016)
Positie vorig jaar: 20
Verschil: +4
Alexander Pfisters meest geliefde spel is er echt een voor liefhebbers. En dat betekent onder andere aanwezigheid op BGA, een tweede editie en een uitbreiding. Mijn ene potje beviel matig, misschien moet ik het online een herkansing geven.
“Een van de weinige spellen waarbij steeds het zelfde rondje lopen loont. Maar zelfde rondje, de rondjes worden steeds interessanter” (Patrick)
“Verbeter je kudde voordat je deze verkoopt. De heruitgave kwam ook goed aan bij onze medespelers.” (Rob)
15. Viticulture (Jamey Stegmaier en Alan Stone, 2013)
Positie vorig jaar: 16
Verschil: +1
Het zal wel aan het thema liggen, maar ik begrijp niet goed wat er nu zo leuk is aan Viticulture. Dat ligt vast aan mij, want dat denk ik bij wijn ook. Ergens is het thema dus heel passend: een spel over wijn is wat mij betreft net zo overschat als de drank zelf.
“Dit prachtige spel heb ik afgelopen jaar ontdekt en ik begreep meteen waarom zoveel spellenliefhebbers deze in hun favo-lijstje hebben staan…” (Ronald)
“Wat een topspel. Helemaal met de diverse uitbreidingen. Daarnaast sluit het mooi aan bij mijn favoriete drankje.” (Theo)
14. De verdwenen ruïnes van Arnak (Elwen en Mín, 2020)
Positie vorig jaar: 24
Verschil: +10
2022 was een prachtig jaar van White Goblin. Dit was vorig jaar de hoogste nieuwe binnenkomer en het maakt nu een mooie sprong. En dan hebben we de twee andere klappers van WGG nog niet eens gehad.
“Een flinke mix van onderdelen en mechaniekjes gaven mij niet gelijk het wow-gevoel, maar ondertussen is het een fijne en vaste verschijning op onze spellentafel.” (Frank)
“Valt in de categorie van Wingspan. Leuk thematisch, gezellig op expeditie met elkaar, spel klopt ook gewoon helemaal qua mechanieken, etc.! (Behalve dat manlief altijd wint).” (Lieke)
13. Ticket to Ride Europe (Alan Moon, 2005)
Positie vorig jaar: 13
Verschil: 0
Zou ik alle varianten van Ticket to Ride samen tellen, dan zou dit ieder jaar met gemak een plaats bij de bovenste drie halen. Daar is vast veel voor te zeggen, maar ooit heb ik besloten ze apart te nemen en dan houd ik het maar zo. Deze en Amerika stonden vaak dichtbij elkaar in de lijst, maar de laatste drie jaar is het verschil groot. Voor de meeste spelers in de Lage Landen is dit ongetwijfeld de Ticket to Ride.
“Goed spel om niet veel spelers aan het spelen te krijgen. Het treinenthema spreekt namelijk bijna iedereen wel aan.” (Wiljan)
“Treinen spreken altijd tot de verbeelding. Tof om je spoorwegnetwerk tot leven te zien komen op de kaart van Europa.” (Björn)
12. Orléans (Reiner Stockhausen, 2014)
Positie vorig jaar: 12
Verschil: 0
Voor Kakelenburg was er Orléans. Wel een stuk pittiger en droger, maar toch ook populairder. Dit jaar dan, want vorig jaar moest het de Duitse zusterstad voor zich dulden. Toch zie ik hier minder snel een kinderversie van komen.
“Je weet nooit wat er uit je buidel zal komen en vaak is het vloeken en vaak is het kraaien van plezier. En op het einde van de rit kan je meestal tevreden terugblikken.” (Jacob)
“Ontzettend soepel spelend en razend spannend spel. Alhoewel het thema vrij droog is, voert de bag building en de race op de sporen de spanning op.” (Nicole)
11. Concordia (Mac Gerdts, 2013)
Positie vorig jaar: 10
Verschil: -1
Bereikte vorig jaar voor het eerst de top-10, maar komt daar nu precies een stem tekort voor. Zo smal zijn de marges nog in dit deel van de lijst. Waarschijnlijk onovertroffen in de lijst wat betreft de verhouding tussen diepgang en lengte van de spelregels.
“Het heeft een goeie balans tussen uitdagend genoeg zijn en toch lekker en redelijk vlot spelen. Ook het feit dat het speelbord grotendeels een landkaart is vind ik leuk en dat er verschillende borden zijn die het spel weer anders maken vind ik tof. ” (Mick)
“Ja wat moet je hier over zeggen? Het ziet er niet uit, het klinkt stom, de regels zijn niet ingewikkeld, maar het is GEWELDIG! ” (Lars)
Ook deze heb ik allemaal gespeeld, al smokkel ik een beetje met de digitale potjes van Viticulture. Dat hoef ik net per se aan tafel te spelen, de rest allemaal wel. Van Orléans en Great Western Trail ben ik nog niet helemaal overtuigd, de rest speel ik allemaal met veel plezier. Sommige kwamen al vele tientallen keren op tafel.
Voor “7 Wonders Duel” is naar mijn mening de Pantheon-uitbreiding zelfs absoluut noodzakelijk. Want zonder die uitbreiding zijn militaire en wetenschappelijke overwinningen bijna onmogelijk: zelfs mijn indertijd nog maar 8-jarige tegenspeler kon mijn pogingen MOEITELOOS tegenhouden toen we Pantheon nog niet hadden. Dat vind ik dan ook een heel zware tekortkoming in het basisspel: tijdens het play-testen hebben de designers dat vast en zeker ook vastgesteld, dus ze hadden daar naar mijn mening al aan moeten schaven vooraleer het basisspel uit te brengen.
Zelfs mét Pantheon komt 7 Wonders Duel niet in de buurt van mijn top-20: het is (met Pantheon dus) zeker een goed spel, maar ik heb de hype errond nooit echt begrepen. Maar dat is gewoon persoonlijke smaak, en dat mag hé.