Top-100 2025: 21-30

Voor de verandering komen we vandaag geen nieuwe binnenkomers tegen. De laatste laat dus nog even op zicht wachten. De meeste spellen in dit rijtje stonden vorig jaar hoger, dus je kunt wel zeggen dat er iets veranderd is!

30. Taveernen van de oude stad (Wolfgang Warsch, 2019)
Positie vorig jaar: 44
Verschil: +14
In een rijtje met vooral dalers valt deze superstip toch wel op. Van Kwakzalvers verscheen al de populaire Big Box en een variant voor twee. Bij Taveernen blijft het nog stil, alhoewel dit blijkbaar bijna net zo geliefd is.
“Een leuk en goed uitgewerkt thema. Bij het spel zitten al vijf uitbreidingen en als je die eenmaal hebt toegevoegd, speel je het spel niet meer zonder. De interactie is hier ook groot door onder andere het doorgeven van de dobbelstenen. Je zit niet lang tussen beurten te wachten.” (Sylvia)
“Kom maar binnen in mijn kleine café aan de haven. Heerlijk dobbelstenen draften in een thematisch sterk spel.” (Sjal)

29. It’s a Wonderful World (Frédéric Guérard, 2019)
Positie vorig jaar: 28
Verschil: -1
Het stond vorig jaar al een stukje hoger dan de illustere voorganger, maar kunnen we met ingang van dit jaar It’s a Wonderful World nu echt de 7 Wonders-killer noemen?
“Heerlijk spel dat snel te leren is en niet zo lang duurt maar toch moeilijker is dan je denkt.” (Imre)
“Simpele drafting game en engine builder die lekker wegspeelt. Weinig thematisch, maar daardoor juist snel op te pakken.” (Lex)

28. Clever (Wolfgang Warsch, 2018)
Positie vorig jaar: 24
Verschil: -4
Tussen al het geweld van de afvinkconcurrenten weet Clever zich mooi staande te houden. Ieder jaar komen er nieuwe bij, maar dit blijft met afstand de populairste van allemaal.
“Bonussen, bonussen, bonussen en dan vooral bonussen combineren tot een kettingreactie. Heerlijke hersenkraker!” (Tamara)
“Ik kies hier voor Clever, maar onder ons gezegd breek ik een lans voor de hele reeks. Wat zijn ze allemaal onderhoudend en leuk!” (Frank)

27. De crew (Thomas Sing, 2019)
Positie vorig jaar: 17
Verschil: -10
Ook al is de opvolger beter, het debuut blijft doorgaans het bekendst en daarmee het populairst. Dat geldt voor muziekalbums, en blijkbaar ook voor spellenreeksen.
“Eenvoudig, speelbaar met het hele gezin, maar o zo verslavend.” (Jaap)
“Met inmiddels 150 potjes in de achteruitkijkspiegel is dit absoluut een van de makkelijkste fillers om op tafel te krijgen, met vervolgens het risico dat je niks anders meer speelt die avond. Het origineel vind ik alsnog beter dan missie diepzee, omdat de opdrachten net war thematischer aanvoelen.” (Jelle)

26. Concordia (Mac Gerdts, 2013)
Positie vorig jaar: 14
Verschil: -12
Voor al die mensen die vanwege de slechte looks verontschuldigen voor hun stem op het spel: Concordia mag er zijn. Beoordeel een spel niet op de buitenkant, maar op wat het in jouw binnenste losmaakt. Gevoelige jongens, die Romeinen.
“Simpele regels gepaard met veel diepgang in dit strak ontworpen ontwikkelingsspel, waarin je de andere spelers ook goed in de gaten moet houden.” (Jeroen)
“Het feit dat je de regels van dit spel voor 95% kan uitleggen aan je medespelers door de hand met beginkaarten te doorlopen, vind ik een enorm sterk punt van dit spel. Uiteraard betekent het niet dat ondanks dat dit spel weinig regels heeft er geen diepgang inzit. Integendeel.” (Thomas)

25. Heat (Asger Harding Granerud en Daniel Skjold Pedersen, 2022)
Positie vorig jaar: 29
Verschil: +4
Heat schoot vorig jaar met raketsnelheid door de top-100. Dat gaat dit jaar een tikje minder snel, maar nog steeds is de weg omhoog. Gaat dit volgend jaar een plekje bij de bovenste twintig krijgen?
“Heat is een gaaf spel dat je een echt racegevoel weet te geven terwijl je aan tafel zit. De spanning of je goed gaat uitkomen, de slipstream mee kunt pikken, of toch nog moet boosten om bij te blijven zorgen voor een hele leuke ervaring.” (Guy)
“Hilarisch om te spelen met Formule 1 fans want ze lijken als jongetjes van zes er genoegen uit te halen motorgeluidjes te maken als ze hun kaarten spelen of schakelen. Heat voelt écht als een race en ik vind het knap hoe een paar kaarten me écht het gevoel geven uit de bocht te vliegen.” (Niels)

24. 7 Wonders Duel (Antoine Bauza en Bruno Cathala, 2015)
Positie vorig jaar: 15
Verschil: -9
De lagere positie van dit spel heeft vast iets te maken met de nieuwe Middle-Earth versie die net verschenen is. Veel stemmers van dat spel zeggen dat ze dat toch een stuk beter vinden, en dat is mijn voorzichtige eerste gevoel na een paar potjes ook.
“De Lord of the Rings-versie is wellicht nog beter, maar ook hier kies ik nog even voor het origineel. Zelden zo’n tweespeler-spel gezien met zoveel diepgang en spanning.” (Jacob)
“Diepgang, vooruitdenken en keiharde strijd, en dat met alleen maar kaartjes die in een grid zijn neergelegd. Perfect tweespelersspel.” (Koert)

23. Ticket to Ride Europe (Alan Moon, 2005)
Positie vorig jaar: 16
Verschil: -7
Vorig jaar stond de Europese editie ver voor op het origineel. Ik verklap waarschijnlijk weinig als ik zeg dat dat de lijst niet heeft verlaten, dus dat kan maar een ding betekenen…
“Gewoon een goede klassieker voor een spelletje met de familie.” (Nish)
“Ticket to Ride Europe was mijn kennismaking met moderne bordspellen en representeert hier de hele Ticket to Ride-familie. Ondertussen al vele uitbreidingen geprobeerd en ook de Legacy-versie was fantastisch.” (Sander)

22. El Grande (Wolfgang Kramer en Richard Ulrich, 1995)
Positie vorig jaar: 19
Verschil: -3
El Grande piepte vorig jaar even terug in de top-20, maar zakt er toch net weer uit. Even had ik hoop dat de nieuwe editie het een nieuwe boost zou geven. Maar misschien is dat wel gebeurd en had het zonder nog een stuk lager gestaan. Hoe dan ook, erg fijn dat een hele generatie opnieuw kennis kan maken met dit meesterwerk.
“Sinds oktober 1995 is dit mijn favoriete spel. Voor mij de ultieme mix van strategie, tactische flexibiliteit en interactie. Groots meerderhedenspel. ” (Erwin)
“Wat heb ik een spijt dat ik dit spel pas dit jaar ontdekt heb door de hernieuwde uitgave, wat een heerlijk spel, onze spel groep is met z’n allen gelijk verslaafd geraakt aan dit spel.” (Imre)

21. Orléans (Reiner Stockhausen, 2000)
Positie vorig jaar: 11
Verschil: -10
Ik heb de populariteit van Orléans altijd wat raadselachtig gevonden, maar vorig jaar stond het dus bijna in de top-10. Nu zakt het flink, maar met zoveel inzendingen is toch duidelijk dat dat onbegrip aan mij ligt en niet aan het spel. Het is ook weer geen Engelbewaarder.
“Als je door het artwork heen kijkt zie je een fantastisch spel.” (Josephine)
“Zoveel goede herinneringen aan dit spel. Leuk om een zo efficiënt mogelijke ‘bag’ te creëren. Krijgt een dikke 10, wanneer gecombineerd met Handel en Intrige.” (Hugo)

Ah, eindelijk een rijtje waarvan ik alle spellen gespeeld heb. Heat vond ik geen klap aan, Orléans weet me na verschillende pogingen nog steeds niet te overtuigen, de rest speel ik allemaal met plezier. Ik ben de 50 gepasseerd, dus dan hoor je El Grande de beste van dit tiental te vinden. Maar dat vond ik 25 jaar geleden ook al, en dat is niet alleen omdat de rest toen nog niet bestond.