Top-100 2024: 11-20

Het lijstje van vandaag is voor mij persoonlijk het meest traumatische van dit jaar. Jullie begrijpen vast wel waarom.

20. Stenen Tijdperk (Michael Tummelhofer, 2008)
Positie vorig jaar: 19
Verschil: -1
Staat nog net in de top-20 en zelfs voor dit oudje is dat de laagste positie die het ooit bekleed heeft. Ik leerde dit een tijdje geleden nog aan mensen die af en toe wel eens een familiespel doen, en ze wilden het direct aanschaffen. Meer hoef ik niet te zeggen.
“Voor mij de beste workerplacer.” (Niek)
“Nog een klassieker die nog altijd overeind blijft! Een heel gevarieerd spel waar je ook echt met verschillende strategiën kunt winnen. Er zijn maar weinig spellen die dit zo goed op orde hebben als het bij dit spel het geval is.” (Henri)

19. El Grande (Wolfgang Kramer en Richard Ulrich, 1995)
Positie vorig jaar: 21
Verschil: +2
Oh, wat zou ik dit spel graag vaker spelen. Wel een paar keer op BGA gedaan, maar dat haalt het toch niet bij de echte ervaring. Helaas speel ik zelden nog met meer dan drie spelers, en dan is El Grande echt geen optie. Ben ook wel benieuwd naar de nieuwe uitgave.
“Geweldig area control spel. De juiste keuzes op het goeie moment maken. Niet te complex, snel op tafel te leggen en spannend tot op het einde.” (Geert)
“Wat een heerlijk gemeen spel, maar ben ik altijd de enige met te weinig cabellero’s op het bord?” (Roger)

18. Great Western Trail (Alexander Pfister, 2016)
Positie vorig jaar: 16
Verschil: -2
GWT is al jaren een stabiele subtopper. Het had wat hoger kunnen eindigen als de stemmers voor Argentinië en Nieuw-Zeeland ook voor deze versie hadden gekozen, maar ook dan had het niet bij de bovenste tien gestaan.
“Fantastisch spel over het drijven van koeien om deze op transport te zetten. Dit alles in het beeldende Amerika van cowboys en indianen (uh struikrovers).” (Manfred)
“Net iets leuker dan Maracaibo omdat hij net iets toegankelijker is. Ronde langs de beste acties lopen, maar niet te traag want dan zijn je medespelers je voor.” (Patrick)

17. De crew (Thomas Sing, 2019)
Positie vorig jaar: 27
Verschil: +10
Als spellen in dit deel van de lijst zo hard stijgen zijn dat meestal spellen die het vorige jaar net voor het eerst in de lijst stonden en fors doorstomen, zoals Heat. De crew gaat al een paar jaar mee en maakt het verlies van vorig jaar goed. Extra bijzonder als je bedenkt dat Missie diepzee de lijst ook heeft gehaald.
“Ja, ik vind hem beter dan diepzee. Heerlijk als je gewoon een avondje wilt kaarten of even tussendoor een rondje wilt doen.” (Sem)
“Wat een leuk kaartspel om gezamenlijk missies te voltooien. Officieel mag er niet gepraat worden, maar bij ons is er tijdens dit spel altijd genoeg commotie om de gedane keuzes.” (Walter)

16. Ticket to Ride Europe (Alan Moon, 2005)
Positie vorig jaar: 13
Verschil: -3
Al jaren scoort de Europese versie hier beter dan de Amerikaanse. Ik had dus verwacht dat de jubileumeditie goed zou verkopen, maar onlangs zag ik hem nog voor een prijs die nauwelijks hoger was dan een reguliere versie. Bijna ging ik voor de bijl…
“DE moderne klassieker van de huidige generatie bordspellen! Eigenlijk (veel- of weinigspeler) iedereen vindt dit spel leuk om te spelen.” (Henri)
“Ons eerste moderne bordspel en daarmee ook een enorm stuk nostalgie. Vooral met de 1912 uitbreiding blijft het leuk om dit te spelen.” (Gerard)

15. 7 Wonders Duel (Antoine Bauza en Bruno Cathala, 2015)
Positie vorig jaar: 18
Verschil: +3
Net als Great Western Trail al jaren een vertrouwde subtopper. Het gat met het origineel wordt ieder jaar groter. Niet zo gek, want dit is toch wel echt een topper in het segment van tweepersoonsspellen.
“De diverse manieren om te winnen maken dat je scherp moet blijven. De uitbreidingen kunnen me helaas niet bekoren, ik vind het daarmee onnodig ingewikkeld worden.” (Sjoukje)
“Dit spel moet je met de twee uitbreidingen Pantheon en Agora spelen. Het is dan een heerlijke strijd op meerdere fronten. ” (Thomas)

14. Concordia (Mac Gerdts, 2013)
Positie vorig jaar: 11
Verschil: -3
De opvolger Venus begint bij jullie ook al hoge ogen te gooien, maar nog niet genoeg voor een plek in de lijst. Is dat de reden dat dit ietsje daalt? Het kan natuurlijk ook gewoon toeval zijn.
“Ik kan Concordia blijven spelen met twee of met vijf spelers het maakt niet uit, dit blijft een heerlijk soepel spelend spel met veel diepgang. Mac Gerdts zijn meesterwerk.” (Peter)
“Je denkt alle ruimte te hebben om je invloed op de wereld te vergroten. Maar al snel blijkt die ruimte, door de expansiedrift van je tegenstanders én de krappe hoeveelheid middelen, beperkter dan je denkt…” (Jan)

13. Splendor (Marc André, 2014)
Positie vorig jaar: 17
Verschil: +4
Het tegenovergestelde van wat ik vorig jaar dacht is gebeurd. Splendor Duel staat nog op precies dezelfde plek als vorig jaar, Splendor zelf stijgt gewoon een paar plaatsen. In eerdere edities verbaasden mensen zich nog wel eens over de hoge positie van Splendor. Dat mag nu toch geen verrassing meer zijn.
“Het spel dat ik mensen laat zien die alleen maar rummikubben. ” (Yvonne)
“Haha, Splendor overleeft alle zogenaamde Splendor-killers. Ook het duel met de duelversie heeft de basisversie vooralsnog gewonnen.” (Brian)

12. Puerto Rico (Andreas Seyfarth, 2002)
Positie vorig jaar: 8
Verschil: -4
Ik weet het, bordspellen zijn net als boeken niet voor de eeuwigheid, maar het doet toch wel een beetje pijn dat Puerto Rico uit de top-10 is gevallen. Dit is het eerste spel waar ik bij mijn eerste potje dacht MAAR DIT SPEL IS FANTASTISCH en dat laat je nooit meer los. In de top-10 van dit jaar staat eigenlijk maar een spel dat ik waarschijnlijk leuker vind dan dit.
“Bejaard, maar blijft een sensatie om weer te spelen. Dit is een spel dat zijn charmes behoudt.” (Guido)
“Noem een ander spel dan dit dat (1) al meer dan 22 jaar oud is, (2) nog steeds elk jaar op tafel komt en (3) ik nog altijd met veel plezier speel? Dat klopt. Dat is d’r niet!” (Rutger)

11. Orléans (Reiner Stockhausen, 2014)
Positie vorig jaar: 12
Verschil: +1
Al drie jaar schurkt Orléans tegen de top-10 aan, waar het een paar jaar in heeft gestaan. Gaat ook alweer tien jaar mee, en nog steeds een van de populairste spellen in onze drassige delta.
“Steeds meer boeren, schippers, ridders, monniken, ambachtslieden en wetenschappers verdwijnen in de zak en komen er op de voor jou meest ongunstige momenten weer uit. Probeer er dan nog maar eens wat van te maken!” (Jan)
“Ben dit gaan spelen doordat het jaar in jaar uit hoog in de spellen top-100 stond. Stelt absoluut niet teleur, ondanks de niet erg aansprekende vormgeving die mij er jarenlang van weghield.” (Sander)

Uiteraard heb ik deze spellen gespeeld, al heb ik slechts de helft in bezit. Splendor en De Crew hebben bij mij het veld moeten ruimen voor de toch net iets leukere opvolgers, Orléans en GWT vond ik niet heel bijzonder en ik ken genoeg mensen die Concordia hebben. Het zal inmiddels duidelijk zijn welk spel in dit lijstje mijn favoriet is, maar ook El Grande vind ik fantastisch.