Top-100 2024: 1-10

We hebben kunnen zien dat Puerto Rico als enige spel de top-10 heeft verlaten, dat betekent dat er ook maar eentje bij is gekomen. Die komen we direct op de tiende plaats tegen. De andere negen zijn, met een belangrijke uitzondering, toch behoorlijk door elkaar gehusseld.

10. De verdwenen ruïnes van Arnak (Elwen en Mín, 2002)
Positie vorig jaar: 14
Verschil: +4
Ontdekken kan ook zonder nare koloniale bijsmaak, al moet je er dan blijkwaar wel een licht potsierlijk Hollywoodsausje overheen gooien. Wat maakt het uit, want Arnak spreekt blijkbaar erg tot de verbeelding.
“Indiana Jones mogen zijn zonder special effects.” (Henk)
“Een mooie mix tussen deckbuilder en worker-placement met een typische Indiana Jones thema. Het thema is in alles goed doorgevoerd, van de resources, de kaarten en de verschillende borden in het spel.” (Manfred)

9. Dominion (Donald X. Vaccarino, 2008)
Positie vorig jaar: 9
Verschil: 0
Ook bij de deckbuilders is de oerversie ook nog steeds met afstand de populairste. Tenzij je bordspellen meetelt die het als spelmechanisme gebruiken. Maar ja, dat krijg je als Knizia je spelidee gaat gebruiken.
“Blijft na al die jaren goed overeind. Nooit had een spel zo’n verslavende invloed als dit spel. Het is dan ook het meest gespeelde spel in mijn collectie” (Johanna)
“Blijft op tafel komen met gezin en hardcore gamers. Starten met 10 kaarten, uitbouwen en dan dat omslagpunt waarop je voor de punten gaat… Geweldig.” (Ton)

8. Everdell (James Wilson, 2018)
Positie vorig jaar: 6
Verschil: -2
Everdell is ook alweer vier jaar een vaste kracht in de top-10. Alle (alle?) uitbreidingen zijn nu ook met het basisspel gebundeld in één doos, al is het een uitdaging die uit de winkel mee te krijgen.
“Inmiddels het derde jaar dat dit spel op nummer 1 staat bij ons. Het blijft gewoon een fijn spel; fijne kaarten met schattige diertjes, leuke boom voor de sier, maar de inhoud is perfect!” (Lieke)
“Ooit voor in de rij gestaan om als een van de eerste dit spel te kopen op Spiel. Nog geen moment spijt gehad. Ziet er geweldig uit, balans tussen kaarten is goed en heeft ook nog eens leuke uitbreidingen.” (Patrick)

7. Azul (Michael Kiesling, 2017)
Positie vorig jaar: 7
Verschil: 0
Deze voormalige lijstaanvoerder weet wel in de top-10 te blijven. Verschillende varianten kregen ook dit jaar weer een stem (vooral Zomerpaviljoen en Tuin van de koningin), maar kwamen echt te kort voor de hemelse honderd.
“Ook zo’n spel dat je op meerdere niveaus kan spelen, luchtig of juist hardcore tactisch.” (André)
“Wat mij betreft Rummikub 2.0. Dit is een spel dat je met de hele familie kunt spelen. Beetje puzzelen, beetje plagen, misschien zelfs een beetje bluffen. Perfecte combinatie en heel mooi uitgevoerd.” (Michiel)

6. De zoektocht naar El Dorado (Reiner Knizia, 2017)
Positie vorig jaar: 3
Verschil: -3
El Dorado piekte vorig jaar even met een podiumplaats, maar is nu weer terug op de zesde plaats. Aan de constante stroom van uitbreidingen kan het niet liggen.
“Deze vind ik nog steeds heel fijn om te spelen, elke keer weer een andere opstelling waarbij je even moet puzzelen hoe je je deck ideaal gaat samenstellen.” (Bert)
“Dit speelt zo lekker weg. Met twee, drie of vier; het staat snel snel op tafel en het blijft altijd boeien. Even pas op de plaats om een goede hand te krijgen en dan gas geven!” (Matthijs)

5. Terraforming Mars (Jacob Fryxelius, 2016)
Positie vorig jaar: 2
Verschil: -3
Kort geleden las ik Red Mars van Kim Stanley Robinson en dat was een feest der herkenning. Hé, ken ik dit niet uit Terraforming Mars? Dat klopt, want de Marstrilogie was een belangrijke inspiratiebron voor Fryxelius. Leestip voor fans van SF met de nadruk op science.
“Ondertussen zit ik in verschillende online groepen waar enkel over dit spel wordt gesproken, hoog tijd om het als mijn nummer 1 te erkennen!” (Elien)
“Wat een lekker spel is dit. Door het kaartgedreven karakter en het thema voelt dit als een soort epische variant op Race for the Galaxy; echt een avontuur.” (Jeroen)

4. Ark Nova (Mathias Wigge, 2021)
Positie vorig jaar: 10
Verschil: +6
Ark Nova maakte vorig jaar een grote sprong in de lijst en herhaalt dat dit jaar. Net niet genoeg voor een medaille, maar veel scheelt het niet.
“Hiermee krijg je bijna iedereen aan een complex spel. Het ziet er zo aantrekkelijk uit en het gebruik van de symbolen maakt het een stuk makkelijker om alle regels te onthouden.” (Anneke)
“In vergelijking tot grote voorbeeld Terraforming Mars ontbreekt het centrale speelbord. Ik zou deze navelstaarderij daarom eigenlijk niet leuk moeten vinden, maar toch heb ik hier veel plezier in, mits met max drie spelers.” (Jeroen)

3. Castles of Burgundy (Stefan Feld, 2011)
Positie vorig jaar: 5
Verschil: +2
Na zes jaar genoegen te moeten nemen met een vierde of vijfde plaats staat Castles of Burgundy (ik ben maar gezwicht voor de Engelstalige naam, want zeker 80 procent van de stemmers doet dat ook) dan eindelijk in de top-3. Ongetwijfeld geholpen door allerlei speciale jubileumedities. Gaat Stefan Feld hier ooit nog overheen?
“Spel dat elke keer weer afwegen is waarmee je je punten gaat scoren. Zoeken naar de juiste kettingreacties om zo veel mogelijk uit jouw beurt te halen. Een heerlijke Stefan Feld als je het hebt over een puntensalade.” (Patricia)
“Dit spel heeft geen toelichting meer nodig. De vraag is alleen, wil ik die deluxified versie? Laat ik me verlekkeren door een klein beetje meer table-presence…” (Frank)

2. Cascadia (Randy Flynn, 2021)
Positie vorig jaar: 4
Verschil: +2
Even, heel even, dacht ik toen de eerste stemmen binnenkwamen dat we dit jaar misschien wel een nieuwe nummer 1 zouden krijgen. Al snel bleek het anders uit te pakken, maar het is duidelijk dat White Goblin Games hier een enorme klapper te pakken heeft.
“De perfecte hoeveelheid interactie voor een multiplayer solitaire.” (Eelco)
“Na een speluitleg van Cascadia zag ik dagjesmensen in vervoering gebracht worden door dit snelle legspel dat zijn spelers zo lekker veel ruimte biedt. Heerlijk om in de traditie van Carcassonne een verfrissende tegellegger op de plank te hebben.” (Niels)

1. WINGSPAN (Elizabeth Hargrave, 2019)
Positie vorig jaar: 1
Verschil: 0
Cascadia deed even z’n best, maar uiteindelijk was er geen twijfel dat Wingspan ook dit jaar weer bovenaan zou eindigen. En opnieuw oppermachtig, met niet alleen de meeste punten, maar ook de meeste stemmen en het vaakst bovenaan een lijstje. Het zette ook spellen met een natuurthema op de kaart.
“Wingspan blijft bij mij bovenaan in de ranglijst vliegen. Met smart wacht ik op de volgende uitbreiding, al is het alleen al voor de mooie getekende vogels!” (Wiljan)
“Speel het spel ongeveer twee keer per week daar kunnen weinig spellen aan tippen!” (Joël)
“Alle kaarten op een grote berg, met het duelbord even in drie kwartier proberen een mooi motertje te bouwen en mijn partner in te maken. Dat laatste lukt alleen bijna nooit, maar dit spel speelt zo lekker weg, dit verveelt nooit.” (Annemie)
“De draken heb ik nog niet gespeeld, maar de vogels trekken nog steeds. Heerlijk als combo’s uitkomen.” (Patrick)

De top-10 van deze lijst geeft weer een mooi beeld van waar de Vlaamse en Nederlandse spellenliefhebbers van houden: natuurthema’s, lekker puzzelen en meestal toch wel met je eigen dingetje bezig zijn. Azul is nog het meest interactieve spel, en zelfs daar heeft iedereen z’n eigen bordje. Zelf speel ik ze ook allemaal met plezier, al leg ik Ark Nova wel twee voorwaarden op: alleen met twee, en alleen online. Ik moet er nog steeds niet aan denken om al die administratie zelf bij te houden.