Terugblik Spiel 2025 (Roger)

Ruim twee weken geleden schreef ik het stukje ‘Ik ga naar Spiel en neem mee terug?’. Het lijkt mij niet meer dan netjes dat ik jullie nu meeneem in het antwoord op deze vraag na een plezierige, maar vermoeiende Spiel-editie. Ik zal het lijstje spellen waar ik benieuwd naar was doornemen en daarbij aangeven of ik het heb kunnen spelen op Spiel en wat mijn eerste indruk was. Daarnaast speelde ik ook nog een aantal spellen die niet op mijn lijstje stonden.

Spiel 2025 was voor mij een speelzame editie. In totaal speelde ik 23 spellen verdeeld over 3 dagen. Dat deed ik samen met Frank. Allebei gewapend met een verwachtingsvol lijstje met mogelijke toppers bewogen we ons soepel door de hallen en konden we vrij veel van onze lijstjes afvinken. Zolang je uit hal 3 bleef was dat best te doen. Zeker als je niet voor de gehypte titels gaat. Ons appartementje voor volgend jaar is alweer geboekt, maar laten we eerst nog eens terugblikken op de eerder beschreven favorieten en op Spiel gespeelde spellen.

SPEL	GESPEELD / GEKOCHT	EERSTE INDRUK	TOELICHTING
	Nee / Ja		Op Spiel uitverkocht. De dag erop in de lokale spellenwinkel gekocht en gespeeld. Daar heb ik geen spijt van. Een avontuurlijke Roll&Write met de nodige afwegingen.
	Ja / Nee		Kun je 21 maken of niet? Het was te luchtig en te simpel. Misschien 2-3 x grappig, maar daarna niet meer.
	Ja / Nee		Dit kwam met twee niet helemaal goed uit de verf. Vermoed dat dit met meer spelers leuker is. Het spel kent een slimme rondenopbouw door het afleggen kaarten.
	Nee / Nee		Helaas waren alle tafels met dit spel steeds bezet. Ik durfde de gok voor € 40,- net niet aan. Is dit een simpele deckbuilder of een fantastisch spel?
	Nee / Ja		Een pre-order voor mij. Op donderdagavond gespeeld en dat beviel zeer goed. Slechts 7 kaarten om te spelen, maar wat gaat er letterlijk en figuurlijk een wereld vol ontdekkingen voor je open.
	Ja / Nee		Een snel puzzelspelletje. Best aardig, maar wat te chaotisch en onevenwichtig om mee te nemen. Het overtuigde andere spellengekken.
	Ja / Nee		Hier hebben we ons goed mee vermaakt. Een tactisch spel om de beste bouwplaatsen. Getwijfeld over aankoop, maar blonk toch nergens echt in uit. We zijn verwend geraakt.
	Nee / Nee		Het zag er mooi uit en er werd enthousiast gespeeld op de enige statafel, maar of dit soort spelsysteem mij aanstaat vraag ik mij af.
	Nee / Ja		Lukte steeds net niet om aan te schuiven. Wel gekocht, maar nog niet gespeeld. De spelregels maken mij enthousiast. Dit is volgens mij een heel grappig slagenspelletje.
	Nee / Nee		Niet echt mijn best voor gedaan. Wel zien staan, maar toch teveel een gimmick met je eigen telefoon. We gingen voor andere tafels.
	Nee / Nee		Bij de uitgever zag ik niet zo gauw een tafel waar dit gespeeld werd. De speldoos oogde wat simpel en kinderlijk. Geen gok van de beurs voor mij.
	Ja / Ja		Dit was een erg leuk slagenspel. Leuk hoe de slag die je speelt weer de kaarten zijn die je verkrijgt in de volgende slag. Dit zit heel listig in elkaar met bijna Kniziaanse puntenscore.
	Ja / Nee		Het potje Pinced was erg gezellig. Het is een spel in de categorie ‘ik denk dat jij denkt’. Dat leidt tot veel gelach en leedvermaak. Ik twijfelde, maar zie Pinched nog wel eens in de collectie komen (i.p.v. Adel Verplicht).
	Nee / Nee		Uitgelegd op dezelfde stand als Pinced, maar er kwam steeds net niet een tafeltje vrij. Het zag er wat vlak uit. Vraag mij af of met Faraway en Castle Combo dit wat extra’s brengt in de collectie.
	Nee / Nee		Laten uitleggen, maar durfde de gok niet aan. Het materiaal zelf weerspiegelde de fraaie speldoos niet. Eerst nog maar eens ergens proberen te spelen.
	Nee / Nee		Te weinig tafels en teveel spelers. Er werd daar met plezier gespeeld. Je moet van aanvallen en verdedigen houden. Ik vond het wat te weinig en te prijzig om als gok mee te nemen.
	Ja / Nee		Erg leuk behendigheidsspelletje. Inderdaad een klein beetje Crokinole gevoel, maar de zwarte (monster-)steen zorgt voor extra tactiek. Ik wilde het eigenlijk meenemen, maar toen waren we al aan andere eind van de beurs. Komt volgende keer wel.
	Ja / Nee		Met tafel van zes gespeeld en kwam totaal niet uit de verf. Je schuift wat kaarten heen en weer en toen was het af. Oefening baart kunst hier denk ik, maar ik houd niet zo van dit soort deductiespellen.
	Ja / Nee		We speelden dit met zijn tweeën en moesten zelf de regels bestuderen. Dat leidde tot een zouteloos spel. Ik vond het er niet uitspringen tussen alle kaartspellen, maar wil best geloven dat het met 3 of meer spelers wat meer heeft.
	Ja / Nee		Erg leuk spel. Elke ronde plaats je gasten rondom je 6 tafels. Om deze gasten te scoren moet je voldoen aan de tafelconditie. Verder zijn er nog rij- en kolompunten. Enkel het gebrek aan extra scorefiches maakte dat ik deze liet liggen.
	Nee / Ja		Op de gok meegenomen ondanks de prijs. Is een prima snel ‘push your luck’ spelletje voor even tussendoor of aan de restauranttafel. Heeft zich intussen al goed bewezen.
	Nee / Nee		Maar één steeds bezette tafel. Het zag er mooi uit en was blijkbaar een kickstarter. Helaas was het al uitverkocht voor een eventuele gok.
	Nee / Nee		We hadden dit kunnen spelen, maar het zag er zo druk en chaotisch uit, dat de lust ons ontging. Denk vooral grappig voor wat oudere kinderen.
	Ja / Nee		Een heel lief en familievriendelijk spelletje dat je een mooi bloembed oplevert. Voor verwende veelspelers biedt het net wat te weinig.
	Ja / Nee		Een grappig Push your Luck dobbelspelletje. Toch vreesde ik dat deze wat snel in herhaling zou vallen en daarmee zou gaan vervelen. Can’t Stop is dan beter.
	Nee / Ja		Bij Fearless kwamen we Peter Hein en de kinderen tegen. Zij waren enthousiast. Voor mij reden genoeg om dit kaartspelletje mee te nemen. Vervolgens op het werk gespeeld. Niet iets heel bijzonder, maar vermakelijk genoeg met startende spelers.

Vervolgens heb ik nog de volgende spellen gespeeld die ik niet op mijn lijstje had. De meeste hiervan had Frank op zijn lijst staan, maar soms maakten we gebruik van de gelegenheid en schoven we ergens aan.

In Moonshine gooi je dobbelstenen waarmee je met de juiste symbolen gasten naar je bar kunt lokken. Buiten voor je deur kunnen deze gasten je extra voordelen opleveren waarmee je je dobbelworpen kunt verbeteren. Uiteindelijk kun je ze ook naar binnen brengen in je café en zo punten verdienen. Hier werden we niet heel warm van. Het is wat gedoe met fiches en symbolen en het stapsgewijze proces. Mooi is wel dat je ook in de beurt van een ander de gegooide symbolen kunt gebruiken. Toch waren we blij toen het spel ten einde was.

Orapa Mine is van een hele andere orde. Je zou het kunnen vergelijken met het klassieke zeeslag, maar dan uitdagender. Het is een spel voor twee. Onzichtbaar voor je tegenstander leg je achter een scherm een zestal tangram achtige gekleurde figuren neer binnen een raster. Vervolgens mag je in je beurt een rij of kolom aangeven (aangegeven door getallen en letters) alsof je daar een laserstraal afschiet. Je tegenstander geeft vervolgens aan bij welk cijfer of welke letter deze straal weer het veld uitkomt en met welke kleur. Zo probeer je de vorm en de kleur van de vormen te achterhalen en waar ze liggen. Deze figuurlijke stralen kunnen op meerdere gekleurde vormen botsen en veranderen dan van kleur (een straal via geel en blauw wordt groen). In het begin had ik geen idee hoe hier mee om te gaan, maar dit bleek een erg leuke puzzel. Frank was zo enthousiast dat hij het meenam.

Na het wat tegenvallende Meister Makatsu werd ons door de uitlegster Shadow cards aangeraden. Ook dit is een slagenspel. Van tevoren leg je (met 2 spelers) drie kaarten uit je hand weg. Je scoort vervolgens punten met je slagen, maar dat kunnen meer of minder punten zijn afhankelijk of deze waarde gelijk, meer of minder is dan de waarde van de weggelegde kaarten. Het is wel wat gereken, maar dit kaartspelletje werkte prima met twee en vonden wij erg uitdagend. Ook deze nam Frank mee.

Eén van de leukste spellen die we op de drukke vrijdag speelden was Norsewind. Dit is een zogenaamde tableau-builder waarin je je eigen nederzetting uitbreid met kaarten. Elke ronde heb je de keuze uit een aantal kaarten die je voorspoed brengen, maar ook Vikingen met een bepaalde aanvalskracht. Bij het pakken van een kaart kun je ook ‘helpers’ krijgen die kaarten beter laten scoren. Kasteelkaarten zijn nodig om aan het eind van het spel goed te kunnen verdedigen. Dit was een erg leuk spel waarin je een goede balans moet vinden tussen je verdediging en de aanvalskracht van de Vikingen die vaak hoog is op de beste kaarten. Verdween ook zomaar weer in Frank zijn tas.

Legions is een nieuwe loot aan de Abyss wereld. In dit geval is het een tweepersoonsspel. In Legions probeer je de invloed van vijf fracties naar jouw kant te halen. Elke fractie die je voor je wint brengt weer speciale vaardigheden mee. Je kan ze echter ook weer verliezen omdat de invloed aan beide kanten aan verandering onderhevig is. Legions is niet onaardig, maar we vonden dit niet leuker dan Abyss zelf of de leuke snelle versie Conspiracy. Deze laatste is ook prima met twee te spelen.

Aan het einde van de vrijdag speelden we nog The Last Droids met twee Franse dames. Het is een semi-coöperatief spel waarin je onderdeel verzameld om verschillende robotkaarten te kunnen verkrijgen. In elke beurt verdeelt een speler twee kaarten. Soms is dat met je partner en soms met je tegenstander. Ook hier scoren de verschillende robotkaarten weer allemaal op een eigen speciale manier. Uiteindelijk is er één winnend team en daarbinnen eventueel een winnaar. Dit was best grappig, maar het duurde best wel lang voor in feite een verzamelspelletje. De Franse dames gingen het meteen halen. Wij verlieten de beurs zonder.

Punica: Rome vs Carthage beloofde een spannende tweestrijd. Het spel zag er goed uit met een mooi helder bord en goed materiaal. De tweestrijd zelf vonden we minder geslaagd. Die niet erg enthousiaste uitleg hielp waarschijnlijk ook niet. In je beurt speel je één van je zeven handkaarten uit. Hiermee beweeg je legers en vloten of val je aan. Het kaartendeck van beide spelers is net wat anders, maar uiteindelijk komt het wel op hetzelfde neer. Wij kregen de smaak niet echt te pakken. Wat legers schuiven en weer afvoeren. Ik heb ook niet het geduld voor dat soort strategische gevechten. Voor mij dan liever het meer geluksafhankelijke Rumble Nation of het sfeervolle 7 Wonders-Duel.

Met andere Nederlanders deden we een zeer gezellig potje Red North. Spelauteur James Dickinson bracht ons al in de stemming en vervolgens ging de spelauteur van Fateforge verder met de uitleg. Zijn uitspraak dat Fateforge een soort van ‘Gloomhaven for people who have a life’ is, staat mij nog het meest bij. Maar ik wijd uit. Red North is een simpel spelletje waarin we met elkaar de strijd aangaan om de gunst van vijf facties. Hiervoor plaats je eerst strijders in de passende kleuren verdekt voor je neer. Vervolgens kun je elke beurt besluiten of je past of nog meer strijders neerlegt. Deze moet dan wel open liggen en tegelijk moet je ook één van je gesloten kaarten opendraaien. Dat zorgt voor keuzestress en een leuke spannende strijd. De spelers met de grootste wapenkracht per factie (kleur) wint punten. Zo speel je drie ronden waarin elke ronde meer punten zijn te behalen. Dit was een snel en grappig spelletje. Onze medespelers holden na afloop naar de verkoopstand. Misschien hadden wij dat ook moeten doen, maar het is voor 2 tot en met 4 spelers. Met twee komt het blufaspect vrees ik wat minder uit de verf en ik had ook graag gezien dat het voor net wat meer spelers geschikt was.

Oh no, we crashed! lag op een lege tafel. We stonden het wat te beschouwen en ineens zaten we al aan tafel met twee Duitse spelers. Dit bleek een coöperatief spel waarin je met elkaar zo snel mogelijk onderdelen moet vinden (kaartjes omdraaien) om je ruimtevoertuig te repareren. Voordat we elkaar in afschuw konden aankijken waren we al twee ronden verder. In dit genre vind ik Schwarz, Rot, Gelb (Rood, Wit, Blauw) echt geslaagd en wil ik soms best wel eens Galaxy Trucker doen, maar ‘Oh no, we crashed!’ had niets van de scherpte of charme van deze spellen. Gelukkig zijn we snel gecrashed.

Frank had Nokosu Dice opgehaald en bij deze uitgever was nog een leeg tafeltje bij Ghost Lift. Het zag er wel gezellig creepy uit dus schoven we aan. Ghost Lift bleek een heel simpel, maar zeer vermakelijk spelletje te zijn. Je probeert als eerste je handkaarten uit te spelen door met het op en neer gaan van de lift het gewenste lagere of hogere getal uit je hand te spelen. Er mogen ook dubbele kaarten met dezelfde waarde gespeeld worden. Op enkele kaarten toont een symbool dat de lift weer naar boven of beneden gaat. Speelt iemand zijn kaarten kwijt dan ontvangen de andere spelers geestfiches voor elke waarde die je nog in je hand hebt (1-9). Gebeurt dat een tweede keer met dezelfde waarde, dan draai je dat geestfiche om naar de groene kant. Heeft iemand drie groene geestfiches of moet je een groen geestfiche nog eens draaien, dan is het spel uit en winnen de overgebleven spelers. Het spel was uitverkocht en ik begreep waarom.

In Hydra spelen we samen als dappere strijders om de vijf hydra’s die onze stad bedreigen te verslaan. Door het spelen van handkaarten en gezamenlijke kaarten in de markt kunnen we vechten en bewegen. Je kunt echter maar een aantal acties doen per ronde. De kaarten die ongespeeld blijven worden door de hydra’s uitgevoerd. Dat is een leuk werkend mechanisme. Daarnaast komen er elke ronde nog speciale hydrakaarten in het spel die sowieso de hydra’s wat kracht geven. Dit is een leuk avontuurlijk spel met mooi materiaal waarin je helemaal kunt opgaan in het gevecht. Frank zag dit wel zitten met zijn zoon Desmond en nam het mee.

Bovenstaande kwam mee terug uit Essen. Een weloverwogen en bescheiden vangst vind ik zelf. Enkele van de hierboven beschreven nieuwe spellen, een kleine uitbreiding voor Zenith, een bewezen titel met Hutan en een koopje met Aqua. Daarnaast dus nog thuis The Hobbit There & Back Again gekocht. Wolfwalkers tenslotte ga ik cadeau geven. Nu op naar de mooie momenten om ze vaker te spelen.