Mijn eigen top 20

Al jaren organiseer ik de top-100 en bij het bespreken van de lijstjes geef ik graag commentaar wat mijn persoonlijke favorieten van het lijstje van de dag zijn. Maar tijdens het gesprek met Dave van de podcast Spel op Tafel kwam mijn eigen lijstje ook ter sprake: waar stem ik zelf eigenlijk op, en wanneer doe ik dat? Op de tweede vraag geef ik antwoord in de podcast, maar mijn eigen twintig persoonlijke favorieten heb ik niet eerder onthuld. Dat werd wel eens tijd. Er staan genoeg spellen in die de lijst gegarandeerd wel of niet gaan halen, of ik mijn eigen lijstje nu meetel of niet. En wie weet trek ik sommigen van jullie bij de twijfelgevallen over de streep en halen ze toch de hoogste honderd. Verkiezingsmanipulatie? Zie het eerder als nudgen…

11-20

Brass: Birmingham: het origineel was tijdens de eerste potjes een worsteling, maar ondanks dat en de vele scherpe randjes ging ik het steeds leuker vinden. Deze versie doet nog een stap verder en is ook met twee nog eens goed te spelen. Helaas nog steeds lang en complex, dus vaak speel ik het niet.
Council of Shadows: onbegrijpelijk dat deze topper van nota bene alea, toch geen obscure uitgever, zo weinig liefde geniet. Maar ja, als een spel geen tableaubouwer is met een natuur- of dierenthema maakt het tegenwoordig weinig kans om een hit te worden.
De zoektocht naar El Dorado: Catan en Ticket to Ride zijn nog steeds topspellen, maar als ik mensen een leuk toegankelijk spel moet aanraden kom ik tegenwoordig bij El Dorado uit. Het is een onvervalste nieuwe klassieker onder de familiespellen, en heeft geen uitbreiding nodig om fris te blijven.
Hanzesteden: eurospellen worden soms wel eens droge blokjesschuivers genoemd. Bij Hanzesteden is dat een treffende omschrijving, maar wie dan denkt dat dit ‘saai’ betekent vergist zich flink. Hanzesteden is een dynamisch en interactief spel met constante keuzestress. Ik heb nog weinig ervaren spelliefhebbers ontmoet die na hun eerste potje niet verkocht waren.
It’s a Wonderful World: 7 Wonders is best leuk en zo, maar begint zonder uitbreidingen toch snel te vervelen. Bovendien is het niet geschikt voor twee spelers. It’s a Wonderful World vertoont geen van die mankementen en is ieder spel weer een nieuwe uitdaging: voor welke kleur gaan we nu om punten te scoren?
Gloomhaven: ik ben weer eens een van de laatste die op dit feestje arriveert, en kom er dus nu pas achter wat een ontzettend gave spelbeleving dit is. Wat heet, Pandemic Legacy is dan maar een droge en plotloze mechanische puzzel. Scenario’s duren makkelijk meer dan twee uur, en toch denk ik iedere keer: zullen we nog een doen? Dit kon nog wel eens verder stijgen in mijn lijstje.
New Frontiers: dankzij BGA ben ik dit forse lid van de Puerto Ricofamilie nog meer gaan waarderen. Een tableaubouwer waarin voor de verandering de interactie wel centraal staat. Als bonus krijg ik iedere keer het nummer van Donald Fagen in mijn hoofd.
Kingdom Builder: een snel spel met veel tactische mogelijkheden en oneindige variatie dat ook nog eens heel goed met twee speelt? Meer heb ik niet nodig! Sinds mijn aanschaf van de Empire Edition komt het nog vaker op tafel. En dat terwijl ik nog steeds maar een uitbreiding gespeeld heb.
Taj Mahal: van alle ‘grote’ bordspellen van Reiner Knizia blijft dit een van de beste. Elke beurt is het weer ellende: uitstappen voor een zekere maar bescheiden opbrengst, of nog meer kaarten vergokken om je medespelers uit te roken, of om juist met lege handen achter te blijven? Zelden een spel met zoveel turn angst gespeeld als dit.
Time’s Up: ja ja, Codenames Just One bla bla bla. Vergeet het maar, dat zijn veel te trage denkspellen om als echt partyspel te tellen. Time’s Up is het ware werk. Het helpt heus als je over een uitgebreide hoeveelheid nutteloze kennis beschikt, of wel eens een pub- of andere quiz wint, maar waarom verlies ik dit dan altijd van mijn dochters? En niemand maakt mij wijs dat die bij Codenames of Just One vaker lacht dan bij Time’s Up.

2-10

Catan: ik krijg altijd een gevoel van nostalgie als ik Catan speel, maar dat is niet de enige bron van speelplezier. Want ook na bijna 30 jaar is Catan nog steeds een ontzettend goed spel, dat zich moeiteloos kan meten met de populaire titels van nu.
Dominion: het zal duidelijk zijn, ik houd van spellen met veel variatie. En meer dan bij Dominion krijg je het niet snel: met ruim vijftien uitbreidingen (toch? ik ben de tel kwijt) en honderden koninkrijkkaarten is het aantal mogelijkheden groter dan het aantal sterren in het universum, zelfs zonder de extra kaarten die je er nog aan toe kunt voegen. Ik denk niet dat ik het zo vaak ga spelen.
El Grande: zo worden ze niet meer gemaakt. Interactieve bordspellen die snel zijn, maar alleen echt geschikt voor vier of vijf spelers. Gelukkig wel opnieuw uitgebracht, want het klassieke meerderhedenspel is nog steeds de beste in het (vrij inactieve) genre.
Eufraat en Tigris: de strategische topper van Knizia is misschien wel afgetroefd door het zeszijdige Yellow & Yangtze, maar het origineel blijft een pittig maar toch vlot meesterwerk. Ergens het tegenovergestelde van combokaartspellen als Dominion. Niks geen fratsen, je maakt er zelf maar wat moois van. En dat lukt iedere keer weer.
In de ban van de Ring: hoeveel nieuwe en leuke coöperatieve spellen ik ook speel, ik kom altijd terug bij het spel dat het genre op de kaart zette. Hoe geroutineerd je dit spel ook denkt te kunnen spelen, het is altijd weer een uitdaging. En anders zet je Sauron toch een stapje dichterbij, als je durft?
Puerto Rico: ik speel het niet meer zo vaak als vroeger, maar iedere keer denk ik weer: ja, geen wonder dat dit zo lang op 1 stond in zowel deze lijst als de ranglijst van Boardgamegeek. Doe mij toch maar kolonisten in plaats van vogels.
Ra: ik zou deze hele lijst kunnen vullen met goede biedspellen van Knizia, maar dit is nog steeds de beste. Je kunt maar een paar biedrondes winnen, dus zorg ervoor dat het de goede zijn. En laat de anderen niet te makkelijk wegkomen met een vette buit. Als er een spellencanon is, hoort Ra er in thuis.
Tai Pan: het duurde even voor het kwartje bij me viel, maar toen was een nieuwe verslaving geboren. Hetzelfde gold voor tientallen van mijn collega’s, dus jarenlang was dit vaste prik bij de lunch. Ik koester die tijd, tegenwoordig komt het veel te weinig op tafel. En met ‘te weinig’ bedoel ik minder dan twee keer per week, iedere week.
Terraforming Mars: was vroeger alles beter? Nee. Staan er desondanks vier spellen uit de jaren negentig in mijn top-10 en is dit het enige spel van na 2010? Toch wel. Het zegt dus wat over Terraforming Mars dat het dit lijstje heeft gehaald. Maar ja, ik houd dan ook van spellen met veel verschillende kaarten.

En de ultieme nummer 1:

Race for the Galaxy: voor regelmatige lezers van mijn stukjes zal dit geen verrassing zijn. Vanaf mijn eerste potje in een Stayokay op Ameland was ik verkocht en dat ‘wauw’-gevoel is nooit meer wegegaan. Mijn favoriete combinatie van uitbreidingen is die van de eerste drie, maar in iedere verschijningsvorm is Race for the Galaxy het perfecte spel. Snel, tactisch, enorm veel kaarten en dus mogelijkheden om je strategie vorm te geven, super met twee en razendsnel.